બંધ થશે BluSmart? પ્રમોટર્સે કર્યો ફ્રોડ, ફંડિંગના રૂપિયાથી ખરીદ્યુ લક્ઝરી ઘર

BluSmart: બ્લુસ્માર્ટ કેબ સર્વિસ ઝડપથી લોકપ્રિય બની રહી છે. ખાસ વાત એ છે કે આ સંપૂર્ણ રીતે ઈવી ફ્લીટ છે એટલે કે તેનાથી પર્યાવરણને કોઈ નુકસાન થતું નથી. પરંતુ કેટલાક મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, કંપની ઉબેરની સાથે ફ્લીટ પાર્ટનર તરીકે પણ જોડાઈ શકે છે, પરંતુ મામલો ઘણો ગંભીર બની ગયો છે. કંપનીના ફાઉન્ડર પર ફ્રોડનો આરોપ લાગ્યા છે અને તે જોવાનું રસપ્રદ રહેશે કે બ્લુસ્માર્ટ કંપની ટકી શકશે કે નહીં.

બ્લુસ્માર્ટ અને જેનસોલ (Gensol) એન્જિનિયરિંગ કંપનીના પ્રમોટર અનમોલ સિંહ જગ્ગી અને પુનિત સિંહ જગ્ગી પર સેબીએ ગંભીર આરોપો લગાવ્યા છે. સેબીને તેની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે, પ્રમોટર્સે જેનસોલ દ્વારા બ્લુસ્માર્ટ માટે એકત્ર કરાયેલા નાણાંનો મોટો હિસ્સો તેમના અંગત હેતુઓ માટે ઉપયોગ કર્યો. ફંડિંગના રૂપિયાથી જ તેમણે ગુરુગ્રામમાં એક લક્ઝરી ઘર ખરીદ્યું અને ત્યાં સુધી કે પોતાના ફરવા માટે મેક માય ટ્રિપમાંથી એક મોટું ટૂર પેકેજ પણ બુક કરાવ્યું.

શું છે સમગ્ર મામલો?
જેનસોલે IREDA અને PFC પાસેથી 2021 અને 2024 ની વચ્ચે લગભગ રૂ. 664 કરોડની ટર્મ લોન લીધી હતી. આ લોન તેમણે બ્લુસ્માર્ટ માટે 6400 EV ખરીદવાના હેતુથી લીધી હતી. આ ઉપરાંત જેનસોલ 20 ટકા વધારાનું ઇક્વિટી માર્જિન પણ કંપનીને આપવા જઈ રહી હતી. એટલે કે EV ખરીદવા માટે ખર્ચવામાં આવેલા કુલ નાણાં લગભગ 830 કરોડ રૂપિયા થાય છે.

262.13 કરોડ રૂપિયાનો નથી હિસાબ
ફેબ્રુઆરી 2025માં કંપનીએ એક એક્સચેન્જ ફાઇલિંગમાં જણાવ્યું કે, તેણે અત્યાર સુધીમાં તેના EV સપ્લાયર પાસેથી 4704 EV ખરીદી છે. તમને જણાવી દઈએ કે, કંપનીની EV સપ્લાયર Go-Auto છે, જેણે પુષ્ટિ કરી છે કે જેનસોલે 568 કરોડ રૂપિયામાં 4704 EV ખરીદી છે. સેબીને તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે, લગભગ રૂ. 262.13 કરોડનો કોઈ હિસાબ આપવામાં આવ્યો નથી, જ્યારે લોનનો છેલ્લો હપ્તા માટે લગભગ એક વર્ષથી વધુ સમય વીતી ગયો છે. 

પહેલા રૂપિયા મોકલ્યા, પછી પાછા આવ્યા થોડા રૂપિયા
માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબીને જાણવા મળ્યું કે, એકવાર જ્યારે જેનસોલથી ગો-ઓટોએ EVs ખરીદવા માટે રૂપિયા ટ્રાન્સફર કરી દીધા, ત્યાર બાદ ઘણા મામલામાં રૂપિયા કાં તો કંપનીને પાછા ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા હતા અથવા અનમોલ અને પુનિત સાથે જોડાયેલી અન્ય એન્ટિટીને મોકલવામાં આવ્યા હતા. આટલું જ નહીં, પ્રમોટર્સે રૂપિયાનો એક ભાગ પોતાના અંગત કામ માટે પણ ખર્ચ કર્યો હતો.

ફંડના રૂપિયાથી ખરીદ્યું ગુરુગ્રામમાં એક એપાર્ટમેન્ટ
સેબીના જણાવ્યા અનુસાર, 2022માં IREDA પાસેથી લોન લીધા બાદ, જેનસોલે ફંડનો એક ભાગ ગો-ઓટોમાં ટ્રાન્સફર કર્યો હતો. ગો-ઓટોએ તે પૈસા જેનસોલની અન્ય એકમ કેપબ્રિજને ટ્રાન્સફર કર્યા. કેપબ્રિજે લગભગ 42.94 કરોડ રૂપિયા DLFને ટ્રાન્સફર કર્યા. જ્યારે ડીએલએફને પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે ખબર પડી કે રૂપિયા ખરેખર ગુરુગ્રામમાં ઉબેર-લક્ઝરી પ્રોજેક્ટ ધ કેમેલીઆસમાં એપાર્ટમેન્ટ ખરીદવા માટે મોકલવામાં આવ્યા હતા. એટલે કે, જેનસોલે ઈવી ખરીદવા માટે જે નાણાં એકત્ર કર્યા હતા તેનો ઉપયોગ સ્તરીય વ્યવહારો દ્વારા એપાર્ટમેન્ટ ખરીદવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.

સેબીના ઓર્ડરમાં અન્ય જોડાયેલ કંપની, વેલફ્રે સોલર ઇન્ડસ્ટ્રીઝનું નામ છે, જેને જેનસોલ દ્વારા નાણાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. આ કંપનીમાં પણ જગ્ગી બંધુઓ ડાયરેક્ટર લેવલના હોદ્દા પર છે. બેન્ક સ્ટેટમેન્ટ દર્શાવે છે કે, જેનસોલે વેલફ્રેને રૂ. 424.14 કરોડ આપ્યા હતા, જેમાંથી રૂ. 382.84 કરોડ અન્ય કેટલીક સંસ્થાઓને ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાંથી 246.07 કરોડ રૂપિયા જેનસોલ સંબંધિત પાર્ટીઓને મોકલવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે અનમોલ સિંહ જગ્ગીને 25.76 કરોડ રૂપિયા અને પુનિત સિંહ જગ્ગીને 13.55 કરોડ રૂપિયા ચૂકવવામાં આવ્યા હતા.

ટૂરના બુકિંગ પર પણ રૂપિયા ખર્ચાયા
આ સિવાય સેબીને ઘણા નાના-મોટા ટ્રાન્ઝેક્શન પણ મળ્યા, જે ફંડિંગ મનીનો દુરુપયોગ છે. ટેલરમેડ પાસેથી ગોલ્ફ સેટ ખરીદવા માટે રૂ. 26 લાખનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. જગ્ગી બ્રધર્સની માતા જસમિંદર કૌરને 6.2 કરોડ રૂપિયા મોકલવામાં આવ્યા હતા. 2.99 કરોડ રૂપિયા અનમોલની પત્ની મુગ્ધા કૌર જગ્ગીના ખાતામાં ગયા. 1.86 કરોડમાં વિદેશી ચલણ ખરીદવામાં આવ્યું હતું. તેના અંગત ખર્ચ માટે આશરે રૂ. 17.28 લાખ ટાઇટન કંપનીને મોકલવામાં આવ્યા હતા. ડીએલએફ હોમ્સને રૂ. 11.75 લાખ મોકલ્યા અને મેક માય ટ્રીપ દ્વારા મારી ટ્રીપ બુક કરાવવા માટે રૂ. 3 લાખ ખર્ચ્યા.

કંપનીને બનાવી દીધી પિગી બેન્ક!
સેબીએ સ્પષ્ટપણે કહ્યું કે, શેરબજારમાં લિસ્ટેડ કંપની જેનસોલમાં ઘણી ગેરરીતિઓ થઈ છે. પ્રમોટરો લિસ્ટેડ કંપનીને એવી રીતે ચલાવતા હતા કે, જાણે તે કોઈ માલિકીની પેઢી હોય. કંપનીનું ભંડોળ એવી પ્રવૃત્તિઓ પર ખર્ચવામાં આવ્યું હતું જે કોઈપણ રીતે કંપની સાથે જોડાયેલી ન હતી. પ્રમોટર્સે કંપનીના રૂપિયા પોતાના અંગત ઉપયોગ માટે વાપર્યા જાણે કંપની તેમની પિગી બેન્ક હોય.

કર્મચારીઓને નથી મળી રહ્યો પગાર
ઘણી જગ્યાએથી એવા અહેવાલો છે કે, બ્લુસ્માર્ટ એપ કામ કરી રહી નથી. કેટલાક લોકો કહે છે કે તેઓ કેબ બુક કરાવી શકતા નથી. આ દરમિયાન બ્લુસ્માર્ટ મોબિલિટીએ માર્ચ માટે પગાર ચૂકવવામાં વિલંબ કર્યો હોવાના અહેવાલ છે. કારણ કે ઇલેક્ટ્રિક કેબ-હેલિંગ સ્ટાર્ટઅપ નાણાકીય કટોકટીનો સામનો કરે છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, કંપનીના કો-ફાઉન્ડર અનમોલ સિંહ જગ્ગીએ કર્મચારીઓને મોકલેલા ઈમેલમાં ખાતરી આપી છે કે એપ્રિલના અંત સુધીમાં તમામ બાકી લેણાં ચૂકવવામાં આવશે. જગ્ગીએ ઈમેલમાં જણાવ્યું કે, "રોકડ પ્રવાહની મર્યાદાઓને લીધે, પગારની પ્રક્રિયામાં થોડો વિલંબ થશે. જો કે, અમે તમને ખાતરી આપવા માંગીએ છીએ કે એપ્રિલની અંદર જ તમામ બાકી ચૂકવણી કરવામાં આવશે."