અંતરિક્ષથી દરે કલાકે કોઈ મોકલી રહ્યું છે ખાસ સિગ્નલ, એલિયન કે કોઈ આસુરી શક્તિ? વૈજ્ઞાનિકો હેરાન

માનવ સભ્યતાની શરૂઆતથી જ એક પ્રશ્ન લોકોને સતત પરેશાન કરી રહ્યો છે - શું આપણે આ બ્રહ્માંડમાં એકલા છીએ? શું પૃથ્વી સિવાય અન્ય કોઈ ગ્રહ કે સ્થળ પર જીવન શક્ય છે? હવે આ પ્રશ્નને એક નવી શોધે ફરી ઉભો કરી દીધો છે.  

નાસા અને ઓસ્ટ્રેલિયન વૈજ્ઞાનિકોએ હાલમાં જ એક રહસ્યમય રેડિયો સિગ્નલની શોધ કરી છે, જે પૃથ્વીથી લગભગ 1600 પ્રકાશવર્ષ દૂર સ્થિત એક સફેદ બોને અને લાલ બોને તારાના સંયોજનમાંથી ઉત્પન્ન થઈ રહ્યો છે.

આ રહસ્યમય સ્ત્રોતનું નામ ASKAP J1832-0911 છે, અને તેની ખાસિયત એ છે કે તે દર 44 મિનિટે બે મિનિટ માટે સતત સિગ્નલ મોકલે છે. આ પ્રકારની પ્રવૃત્તિ પહેલાં ક્યારેય જોવા મળી નથી, અને તેણે ખગોળશાસ્ત્રીઓને પણ ચોંકાવી દીધા છે.

વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે, આ સિગ્નલ એટલો અનોખો છે કે તેની તુલના કોઈ ઘાસની ગંજીમાંથી સોય શોધવા સાથે કરી શકાય છે. આનાથી ખગોળશાસ્ત્રીઓને આ સમજવામાં મદદ મળી રહી છે કે આકાશગંગાઓના કેન્દ્રમાં સ્થિત મૃત આકાશગંગાઓમાંથી પણ શક્તિશાળી રેડિયો પલ્સ ઉત્પન્ન થઈ શકે છે.

આ સિગ્નલને ILTJ1101 નામ આપવામાં આવ્યું છે, જે ઉર્સા મેજર નક્ષત્રમંડળમાં સ્થિત છે. વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે, આ રેડિયો પલ્સ સફેદ બોને અને લાલ બોને તારાઓ વચ્ચેના શક્તિશાળી ચુંબકીય ક્ષેત્રને કારણે ઉત્પન્ન થઈ રહ્યા છે. આ શોધ સાબિત કરે છે કે ન્યુટ્રોન તારાઓ એકમાત્ર સ્ત્રોત નથી જે શક્તિશાળી રેડિયો પલ્સ ઉત્પન્ન કરે છે, પરંતુ મૃત આકાશગંગાઓના કેન્દ્રમાં સ્થિત સફેદ બોને અને લાલ બોને તારાઓ પણ આવું કરી શકે છે.

ઓસ્ટ્રેલિયાની કર્ટિન યુનિવર્સિટીના ખગોળશાસ્ત્રી ડો. એન્ડી વાંગના જણાવ્યા અનુસાર આ શોધ આકસ્મિક રીતે થઈ હતી જ્યારે ઓસ્ટ્રેલિયાનું ASKAP રેડિયો ટેલિસ્કોપ બ્રહ્માંડના એક ભાગને સ્કેન કરી રહ્યું હતું. તે જ સમયે નાસાનું ચંદ્ર એક્સ-રે ઓબ્ઝર્વેટરી (Chandra X-ray Observatory) પણ તે જ વિસ્તારનું નિરીક્ષણ કરી રહ્યું હતું. બન્ને ટેલિસ્કોપે એક સાથે આ અનોખા પદાર્થમાંથી નીકળતા સિગ્નલને કેપ્ચર કર્યા.

આ ઓબ્જેક્ટ Long-Period Transients (LPTs) નામની ખગોળીય ઘટનાઓની એક નવી કેટેગરી સાથે સંકળાયેલ છે, જેની ઓળખ સૌપ્રથમ વર્ષ 2022માં કરવામાં આવી હતી. પરંતુ આ પહેલી વાર છે કે LPTમાંથી એક્સ-રે સિગ્નલો પણ નીકળતા જોવા મળ્યા છે, જે આ ઓબ્જેક્ટની પ્રકૃતિને વધુ રહસ્યમય બની જાય છે.

આ શોધ ખગોળશાસ્ત્રીઓ માટે મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તેનાથી તેમને ભવિષ્યમાં આવા સંકેતોને ઓળખવામાં અને તેમના સ્ત્રોતોને શોધવામાં મદદ મળશે. ILTJ1101ના અભ્યાસથી એ પણ સ્પષ્ટ થાય છે કે મૃત આકાશગંગાઓના કેન્દ્રમાં સ્થિત તારાઓ પણ સક્રિય રીતે રેડિયો તરંગો ઉત્સર્જિત કરી શકે છે, જે અગાઉ ફક્ત ન્યુટ્રોન તારાઓથી જ અપેક્ષિત હતું.

આ સંશોધનના પરિણામો એસ્ટ્રોફિઝિકલ જર્નલ લેટર્સમાં પ્રકાશિત થયા છે, અને તે ખગોળશાસ્ત્રીઓ માટે એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે. ILTJ1101ની શોધ એ પણ સૂચવે છે કે ભવિષ્યમાં આવા વધુ સંકેતો મળી શકે છે, જે બ્રહ્માંડના રહસ્યોને વધુ સ્પષ્ટ કરી શકે છે. આ શોધ માત્ર ખગોળશાસ્ત્ર માટે જ નહીં પરંતુ માનવતા માટે પણ એક નવી વિચારસરણીના દ્વાર ખોલી શકે છે કે શું કોઈ અન્ય સભ્યતા ખરેખર આપણો સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે?