આ છે દુનિયાની સૌથી ઠંડી અને સૌથી ગરમ જગ્યા, તાપમાન જાણીને છૂટવા લાગે પરસેવો!

ધરતી પર કેટલીક જગ્યાઓ એટલી ગરમ છે કે ત્યાં શ્વાસ લેવાનું મુશ્કેલ છે. જ્યારે કેટલીક જગ્યાઓ એટલી ઠંડી હોય છે કે શ્વાસ પણ થીજી જાય છે. આજે અમે તમને આવા સ્થળોની મુલાકાત પર લઈ જઈશું. તેમનું તાપમાન જાણીને તમે હેરાન થઈ જશો.

ઈરાનનું લુત રણ, જેને દશ્ત-એ-લુત કહેવામાં આવે છે, તે દુનિયાની સૌથી ગરમ જગ્યા છે. 2005માં નાસાએ અહીં જમીનનું તાપમાન 70.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ માપ્યું હતું. આ રણમાં એટલી ગરમી છે કે ત્યાં કોઈ જીવતું રહી શકતું નથી. આ સ્થળનો પોતાનામાં એક અનોખો રેકોર્ડ છે.

લુત રણમાં થોડો પણ વરસાદ પડતો નથી, જેના કારણે શુષ્કતા વધે છે. અહીંની કાળી માટી સૂર્યની ગરમી શોષી લે છે. આના કારણે સપાટીનું તાપમાન આસમાને પહોંચે છે. આ જ કારણ છે કે અહીં ન તો વનસ્પતિ છે કે ન તો કોઈ પ્રાણી.

અમેરિકાના ડેથ વેલીમાં 10 જુલાઈ 1913ના રોજ હવાનું તાપમાન 56.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું. આ દુનિયાનું સૌથી ગરમ હવાનું તાપમાન છે. ડેથ વેલીની ગરમી એટલી ખતરનાક છે કે ત્યાં થોડા સમય માટે પણ રહેવું મુશ્કેલ છે. આ સ્થળ દર વર્ષે પ્રવાસીઓને હેરાન કરે છે.

એન્ટાર્કટિકામાં આવેલું વોસ્તોક સ્ટેશન ધરતી પરની સૌથી ઠંડી જગ્યા છે. 21 જુલાઈ 1983ના રોજ અહીંનું તાપમાન -89.2 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી ગયું હતું. આ અત્યાર સુધીનો સૌથી ઠંડો રેકોર્ડ છે. વોસ્તોકમાં એટલી ઠંડી છે કે ત્યાં શ્વાસ લેવાનું પણ મુશ્કેલ બની જાય છે.

વોસ્તોક સ્ટેશન 3,488 મીટરની ઊંચાઈ પર છે અને બરફની મોટી સ્તરોથી ઘેરાયેલું છે. અહીં સૂર્યપ્રકાશ ખૂબ ઓછો પહોંચે છે. ઠંડા પવનો અને બર્ફીલા વાતાવરણ તાપમાનને ખૂબ જ ઓછું રાખે છે. આ કારણ વોસ્તોકને દુનિયાની સૌથી ઠંડી જગ્યા બનાવે છે.

રશિયાના સાઇબિરીયામાં આવેલું ઓયમ્યાકોન ગામ વિશ્વનું સૌથી ઠંડુ ગામ છે. 1933માં અહીંનું તાપમાન -67.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી ગયું હતું. નવાઈની વાત એ છે કે લોકો અહીં -50 ડિગ્રી તાપમાનમાં પણ રહે છે. ઓયમ્યાકોનના લોકો ઠંડીથી બચવા માટે ખાસ પદ્ધતિઓ અપનાવે છે.

લુત રણ અને ડેથ વેલીમાં ગરમી એટલી વધારે છે કે ત્યાં જીવન અસંભવ છે. તાપમાન એટલું વધારે હોય છે કે માણસ થોડી મિનિટો પણ જીવી શકતો નથી. આ જગ્યાએ ન તો પાણી છે કે ન તો હરિયાળી. આ ગરમી દરેક જીવ માટે ઘાતક છે.

વોસ્તોક અને ઓયમ્યાકોનની ઠંડી પણ ઓછી ખતરનાક નથી. વોસ્તોકમાં વૈજ્ઞાનિકો ખાસ સાધનો સાથે રહે છે, પરંતુ ત્યાં સામાન્ય જીવન શક્ય નથી. ઓયમ્યાકોનના લોકો ખાસ કપડાં અને ગરમ ઘરોની મદદથી રહે છે. છતાં પણ ઠંડીને કારણે જીવન ખૂબ જ મુશ્કેલ છે.

લુતનું 70.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ ગરમ તાપમાન અને વોસ્તોકનું -89.2 ડિગ્રી સેલ્સિયસ ઠંડુ તાપમાન પૃથ્વીની વિવિધતા દર્શાવે છે. આ સ્થળો આપણને બતાવે છે કે પ્રકૃતિ કેટલી અલગ અને આત્યંતિક હોઈ શકે છે. આ સ્થળોએ જઈને વ્યક્તિ પ્રકૃતિની શક્તિને સમજી શકે છે. આપણે તેમના સંરક્ષણ વિશે પણ વિચારવું જોઈએ.