What is Shimla Agreement: ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା କ'ଣ? ଏହାକୁ ବାତିଲ କରିବାକୁ ପାକିସ୍ତାନର ଦାବି, ଭାରତ ଉପରେ ପଡିବ କି ପ୍ରଭାବ?

ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା କେବେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା?

ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ସିମଲା ଚୁକ୍ତି ଏପରି ଏକ ଚୁକ୍ତି ଥିଲା ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଭବିଷ୍ୟତର ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ନୀତିଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ଥିର କରିଥିଲା। ଏହା ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧର ୮ ମାସ ପରେ ଅର୍ଥାତ ୦୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ବିଭାଜନ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ଗଠନ କରିଥିଲା।

ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା କେଉଁଠାରେ ହୋଇଥିଲା? ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ସିମଲାର ବାର୍ନ୍ସ କୋର୍ଟ (ରାଜଭବନ)ରେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଉଭୟ ଦେଶକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା।

ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମାର ସର୍ତ୍ତାବଳୀ କ’ଣ ଥିଲା? ସିମଲା ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତ ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ବାଂଲାଦେଶକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିବା ୯୩,୦୦୦ ପାକିସ୍ତାନୀ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀ (POWs)ଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲା। ଏଥିସହ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଜାତିସଂଘ ଚାର୍ଟର ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହେବ। ଯେକୌଣସି ମତଭେଦକୁ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଏବଂ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଧାନ କରାଯିବ ଏବଂ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା କୌଣସି ମାମଲାକୁ ଅନ୍ୟ ତୃତୀୟ ମଞ୍ଚକୁ ନିଆଯିବ ନାହିଁ। ଉଭୟ ଦେଶ ପରସ୍ପରର କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବେ ଏବଂ ପରସ୍ପରର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ମାମଲାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୀମାର ପରସ୍ପର ପାର୍ଶ୍ୱରୁ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରାଯିବ। ୧୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୭୧ ତଥା ବାଂଲାଦେଶ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ରେଖାକୁ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବ । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଯୋଗାଯୋଗ, ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍, ଡାକ, ବିମାନ ସମ୍ପର୍କ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଭଳି ଅନ୍ୟ କିଛି ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଥିଲା।

ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା: ଭାରତ ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଜୟର ଫାଇଦା ନେଇପାରିବ ନାହିଁ କି? ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ,. ପାକିସ୍ତାନର ପରାଜୟ ପରେ, ଭାରତ ଏକ ଦୃଢ଼ ଆଲୋଚନା ସ୍ଥିତି ପାଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ ଦେଶ ଏହାର ସୁଯୋଗ ନେବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ। ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ସୀମା ସମସ୍ୟାର ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚାପ ପକାଇପାରିଥାନ୍ତା କିନ୍ତୁ ସେତେବେଳେ ତାହା ହେଲା ନାହିଁ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀଙ୍କ ପରିସ୍ଥିତିର ସୁଯୋଗ ନେବାରେ ବିଫଳ ହେଲା।

ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା ବାତିଲ ହେଲେ ଭାରତର କ୍ଷତି ହେବ କି? ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଉନ୍ନତ କରିବାରେ ବିଶେଷ ସାହାଯ୍ୟ କରିନଥିଲା କିମ୍ବା ଭାରତକୁ ମଧ୍ୟ ଏଥିରୁ କୌଣସି ଲାଭ ମିଳିନଥିଲା । ୧୯୯୯ ମସିହାରେ କାର୍ଗିଲ ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନ ସୀମାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବାର ସର୍ତ୍ତ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିଥିଲା। ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ କାଶ୍ମୀର ଭଳି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନର ସର୍ତ୍ତ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ । କାରଣ ଧାରା ୩୭୦ ପରେ, ଭାରତ ଏହି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିସାରିଛି ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ବିଶ୍ୱରେ ସମର୍ଥନ ହାସଲ କରିବାରେ ଏତେ ଅଧିକ ସଫଳତା ପାଇପାରି ନାହିଁ।