ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ- ਅਗਲੇ 4 ਮਹੀਨੇ ਦੇਸ਼ ਅੰਦਰ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਮੀ!

ਚੰਡੀਗੜ:  ਭਾਰਤ 'ਚ ਅਗਲੇ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਏਸੀ ਅਤੇ ਫਰਿੱਜਾਂ ਕਾਰਨ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਵਰ ਸਿਸਟਮ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲੋਡ ਡਿਸਪੈਚ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਾਵਰ ਗਰਿੱਡ 'ਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਡ 2,00,570 ਮੈਗਾਵਾਟ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 7 ਜੁਲਾਈ 2021 ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਗਰਮੀਆਂ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ 195,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦਾ ਲੋਡ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਇਹ 199,584 ਮੈਗਾਵਾਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਰਿਕਾਰਡ ਲੋਡ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ 0.8 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਹੋਰ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਸਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਲੋਡ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

AC ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿਕਰੀ

ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਰਚ 'ਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਕਰੀਬ 15 ਲੱਖ ਏ.ਸੀ. ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ AC ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਰਿਕਾਰਡ ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗੀ। ਕੜਕਦੀ ਅਤੇ ਅਸਹਿ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਹੁਣ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਏ.ਸੀ. ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਹਰ ਏ.ਸੀ. ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਵੀ ਵਧੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਕਈ ਉਦਯੋਗ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਨਅਤਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਦੇ ਚੱਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਇਸ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਗਰਿੱਡ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ ਸਿਰਫ 9 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਕੋਲਾ

ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗਰਿੱਡ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ ਕੋਲੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਬਚਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਿੱਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ 9 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਕੋਲਾ ਭੰਡਾਰ ਬਚਿਆ ਹੈ। ਅਪ੍ਰੈਲ 2021 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਕੋਲ 12 ਦਿਨ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 2019 ਵਿੱਚ, ਕੋਲੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 18 ਦਿਨ ਬਚੇ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਕੋਲਾ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ 4 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਕੋਲਾ ਬਚਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।

ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ?

ਕੇਂਦਰੀ ਊਰਜਾ ਮੰਤਰੀ ਆਰ ਕੇ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਕੋਲਾ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਝਾਰਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਬਿਜਲੀ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵਧਾਉਣਾ ਪਿਆ ਹੈ।