ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಆಗಬೇಕಾದರೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ? ಹಣ ಪಡೆಯುವುದು ಹೇಗೆ? RBI ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಹೊಸ ನಿಯಮ

ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಇಡುವ ಚೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಅದೇ ದಿನದ ನಗದು ವಿತರಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4 ರಿಂದ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಗಾಗಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಅಥವಾ ದಿನಗಟ್ಟಲೆ ಕಾಯುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈಗ, ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.

Add Zee News as a Preferred Source

ಹೇಗಿದೆ ಹೊಸ ಚೆಕ್ ಇತ್ಯರ್ಥ ವ್ಯವಸ್ಥೆ  :
ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಚ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಇತ್ಯರ್ಥಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಈಗ ಕೈಬಿಟ್ಟು ನಿರಂತರ, ಬಹುತೇಕ ನೈಜ-ಸಮಯದ ಇತ್ಯರ್ಥ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ಬೆಲೆ ಕುಸಿತದಿಂದ ಈರುಳ್ಳಿ ಮಣ್ಣಲ್ಲೇ ಮುಚ್ಚುವ ದುಸ್ಥಿತಿ

ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಯಾವುವು? :
ಹಳೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 1 ರಿಂದ 2 ವ್ಯವಹಾರ ದಿನಗಳನ್ನು (T+1) ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಚೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಚ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಜಮಾ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿರುವ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಚೆಕ್ ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ಚೆಕ್ ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ ದಿನದಂದೇ ಹಣವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. 

ಹೊಸ ಪರಿಶೀಲನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ? :
ಚೆಕ್‌ಗಳ ಸಲ್ಲಿಕೆ: ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 10 ರಿಂದ ಸಂಜೆ 4 ರವರೆಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಿ ತಕ್ಷಣದ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು: ಬೇರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇತ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11 ಗಂಟೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೊಮ್ಮೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಸ್ವಯಂ-ಅನುಮೋದನೆ:
ಹಂತ 1: ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2025 – ಜನವರಿ 2, 2026: ಪಾವತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಂಜೆ 7 ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕು ಅಥವಾ ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕು. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸದಿದ್ದರೆ, ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಂತ 2 (ಜನವರಿ 3, 2026 ರಿಂದ): ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಲು ಕೇವಲ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 10 ಗಂಟೆಗೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಚೆಕ್‌ಗೆ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 2 ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬೇಕು.

ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನಗದು: ಇತ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ, ಪ್ರೆಸೆಂಟಿಂಗ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಒಂದು ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಗ್ರಾಹಕರ ಖಾತೆಗೆ ಹಣವನ್ನು ಜಮಾ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್ ಇರುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಯುಐಡಿಎಐ ದೀಪಾವಳಿ ಉಡುಗೊರೆ! ಸಿಗಲಿದೆ ಈ ಪ್ರಯೋಜನ

ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಏನು ಲಾಭ? : 
ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹಲವು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಣವು ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತಿದ್ದಂತೆ,  ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು. ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಮತ್ತು ಪಾವತಿಗಳು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಈ ನಿಯಮಗಳು ದೆಹಲಿ, ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿರುವ RBI ನ ಮೂರು ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವುದರಿಂದ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಏಕರೂಪದ ವೇಗದಲ್ಲಿ ತೆರವುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಬದಲಾವಣೆ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಹಕರು ತಿಳಿದಿರಬೇಕೆಂದು ಆರ್‌ಬಿಐ ಸೂಚಿಸಿದೆ.