ದೇಶದ ಪ್ರಧಾನಿ ಆಜ್ಞೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಸ್ವದೇಶಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ರಾಂಡ್ ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ಕಥೆ
ಗ್ರಾಹಕರ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಯಾವುದೇ ಕಂಪನಿಯು ರಚಿಸದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಆಜ್ಞೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭಾರತೀಯ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಿ ಮಾಡಿದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದು ಮಹಿಳೆಯರ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕ ಉತ್ಪನ್ನವೂ ಹೌದು. ಈ ಸ್ಥಳೀಯ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ತಯಾರಿಸುವಂತೆ ಬೇಡಿಕೆ ಇಟ್ಟದ್ದು ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು. ಉತ್ಪನ್ನ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಜೆಆರ್ಡಿ ಟಾಟಾ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನ 'ಲಕ್ಮೆ' (Lakme). Lakme ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಏಕೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ತಿಳಿಯೋಣ.
ದೇಶದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು, ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯರು ಸೌಂದರ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸೌಂದರ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ನೆಹರು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಜೆಆರ್ಡಿ ಟಾಟಾಗೆ ವಿನಂತಿಸಿದರು. 1952ರಲ್ಲಿ ಟಾಟಾ ಆಯಿಲ್ ಮಿಲ್ (ಟಾಮ್ಕೊ) 100% ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ಲಕ್ಮೆ ಲಿವರ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಸಿಮೋನಿ ಟಾಟಾ ಈ ಕಂಪನಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು. ಸುಮಾರು 68 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಈ ಉತ್ಪನ್ನವು ವಿದೇಶಿ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಇಂದು ಅದರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 17.7ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
1996 ರಲ್ಲಿ, ಟಾಟಾ ಲಕ್ಮೆ ಲಿವರ್ನ 100% ಪಾಲನ್ನು ಈಗ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಯೂನಿಲಿವರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (HUL) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಎಚ್ಎಲ್ಎಲ್ಗೆ 200 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿತು. ಇದೀಗ ಎಚ್ಯುಎಲ್ನ ಉತ್ಪನ್ನ ಪೋರ್ಟ್ಫೋಲಿಯೊದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭದಾಯಕ ಉತ್ಪನ್ನವೆಂದರೆ ಲಕ್ಮೆ.
ಸೌಂದರ್ಯ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಮೆ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಹೊಸ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಲಕ್ಮೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಬ್ಯೂಟಿ ಸಲೂನ್ಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಿತು. ಇಂದು ಎಚ್ಯುಎಲ್ ದೇಶಾದ್ಯಂತ 230 ಲಕ್ಮೆ ಬ್ಯೂಟಿ ಸಲೂನ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 56 ಸಲೊನ್ಸ್ಗಳನ್ನು ಕಂಪನಿಯೇ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, 174 ಲಕ್ಮೆ ಸಲೂನ್ನ ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಗಳಾಗಿವೆ. ತರುವಾಯ 2000ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಷನ್ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ಇಂದು ಇದನ್ನು ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಅನ್ನು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಅನೇಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಿನ್ಯಾಸಕರು, ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ವರದಿ ಲಕ್ಮೆ 2012ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳ ಶ್ರೇಯಾಂಕ 104 ಆಗಿದ್ದು, 2013ರಲ್ಲಿ 71ನೇ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು 2014ರಲ್ಲಿ 36ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಿದೆ. 2018ರ ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಪತಂಜಲಿಯ ನಂತರ ಎಫ್ಎಂಜಿಸಿ ಸೂಪರ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಮೆ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ವರದಿಯು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅನಾಲಿಟಿಕ್ಸ್ ಕಂಪನಿಯಾದ ಟ್ರಸ್ಟ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಡ್ವೈಸರಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಮೇಕ್ಅಪ್ ಇಷ್ಟಪಡುವವರಿಗೆ ಲಕ್ಮೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಲಕ್ಮೆ ಮೇಕಪ್ ಪ್ರೊ (Lakmé Makeup Pro) ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ನಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ನ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ನಿಮಗೆ ಕನ್ನಡಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರ ಸಹಾಯದಿಂದ ನೀವು ಸಾವಿರಾರು ಹೊಸ ಲುಕ್ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಕಿಂಟೋನ್ ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮೇಕಪ್ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಲಕ್ಮೆ ಮೇಕಪ್ ಪ್ರೊ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಈವರೆಗೆ 5 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ನ 4.0 ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
2018ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಭಾರತದ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆರೈಕೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಮೌಲ್ಯ 97,100 ಕೋಟಿ ರೂ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕ ಸುಮಾರು 8000 ಕೋಟಿ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚರ್ಮದ ಆರೈಕೆ 12500 ಕೋಟಿ ರೂ. ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, 2022ರ ವೇಳೆಗೆ ಕಲರ್ಡ್ ಕಾಸ್ಮೆಟಿಕ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಶೇಕಡಾ 17.4 ರಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತ್ವಚೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಶೇಕಡಾ 10.4 ರಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಲಕ್ಮೆಯ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೆ ಏರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇದೆ.