पतंजलीची सेंद्रिय चळवळ भारतीय शेतीचे भविष्य कसे घडवत आहे?

पतंजलीची सेंद्रिय शेती मोहीम भारतीय शेतकऱ्यांसाठी आशेचा एक नवीन किरण म्हणून उदयास आली आहे. रासायनिक शेतीच्या समस्यांना तोंड देणाऱ्या भारतीय शेतकऱ्यांसाठी, पतंजलीने सेंद्रिय आणि नैसर्गिक शेतीद्वारे मातीचे आरोग्य सुधारले आहेच. मात्र शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थितीही मजबूत केली आहे. पतंजलीने 'नव हरित क्रांती-अ‍ॅन अ‍ॅग्रो व्हिजन' योजनेद्वारे शेतकऱ्यांचे जीवन सुधारले आहे. यामध्ये नवीन तांत्रिक उपाययोजनांचा अवलंब करून आणि शेतकऱ्यांना योग्य प्रशिक्षण देऊन शेती सुधारली जात आहे. या उपक्रमामुळे असे दिसते की आता भारतीय शेतीचे भविष्य आणखी उज्वल होईल. पतंजलीने 'नव हरित क्रांती-अ‍ॅन अ‍ॅग्रो व्हिजन' योजनेद्वारे शेतकऱ्यांचे जीवन सुधारले आहे. यामध्ये नवीन तांत्रिक उपाययोजनांचा अवलंब करून आणि शेतकऱ्यांना योग्य प्रशिक्षण देऊन शेती सुधारली जात आहे. या उपक्रमामुळे असे दिसते की आता भारतीय शेतीचे भविष्य आणखी उज्वल होईल.

पतंजलीची कृषी मोहीम
भारतातील खेड्यांमध्ये दररोज सकाळी शेतकरी आशेने आणि अपेक्षेने आपल्या शेतात जातात. मात्र, बदलत्या काळामुळे आणि रासायनिक शेतीच्या आव्हानांमुळे त्यांचे कष्टाचे काम कठीण झाले आहे. मातीची गुणवत्ता खालावत आहे. पिके कमकुवत होत आहेत आणि शेतकरी आर्थिक अडचणींना तोंड देत आहेत. यामुळेच पतंजली शेतकऱ्यांसाठी आशेचा एक नवा किरण म्हणून उदयास आला आहे. बाबा रामदेव यांच्या मार्गदर्शनाखाली आणि आचार्य बालकृष्ण यांच्या देखरेखीखाली, पतंजली संशोधन संस्थेचे (PRI) सुमारे 150 शास्त्रज्ञ शेतकरी आणि शेतीशी संबंधित समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी एकत्र काम करत आहेत. त्यांच्या प्रयत्नांनी, एक संपूर्ण योजना तयार करण्यात आली आहे. ज्याचे वर्णन 'नव हरित क्रांती - अ‍ॅन अ‍ॅग्रो व्हिजन' नावाच्या पुस्तकात करण्यात आले आहे. या योजनेअंतर्गत पतंजली केवळ सेंद्रिय शेती शिकवत नाही. यासोबतच तो शेतकऱ्यांना स्वस्त दरात चांगल्या दर्जाचे बियाणे, सेंद्रिय खत आणि खते देखील पुरवत आहे. यामुळे शेतीचा दर्जा सुधारत आहे आणि शेतकरी आता शाश्वत पद्धतींद्वारे चांगले उत्पादन घेऊ शकतात.

शेतकऱ्यांना नवीन तंत्रज्ञानाचे प्रशिक्षण देणे
पतंजलीच्या यशाचे एक प्रमुख कारण म्हणजे शेतकऱ्यांना दिले जाणारे प्रशिक्षण. पतंजली किसान समृद्धी कार्यक्रमांतर्गत, शेतकऱ्यांना सेंद्रिय शेतीच्या सोप्या आणि फायदेशीर पद्धती शिकवल्या जातात. यामुळे रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांचा वापर कमी होतो. ज्यामुळे मातीचे आरोग्य सुधारते आणि नैसर्गिक आणि निरोगी पिके तयार होतात.
याशिवाय पतंजलीने तंत्रज्ञान क्षेत्रातही पाऊल ठेवले आहे. शेतकऱ्यांना मदत करण्यासाठी, कंपनीने जिओ-मॅपिंग, जिओ-फेन्सिंग आणि हवामान माहितीसाठी अॅप्स तयार केले आहेत. जेणेकरून मूलभूत आवश्यक माहिती सर्व शेतकऱ्यांपर्यंत सहज पोहोचू शकेल. याशिवाय पतंजली शेतकऱ्यांना पाणी बचत तंत्रे आणि शाश्वत शेती पद्धतींबद्दल माहिती देखील प्रदान करते.

शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या मजबूत करणे
शेतकऱ्यांना बळकटी देण्यासाठी पतंजली प्रामाणिकपणे काम करण्याच्या पद्धतींना प्रोत्साहन देत आहे. शेतकऱ्यांना त्यांच्या सेंद्रिय शेती उत्पादनांना योग्य आणि चांगला दर मिळावा. ज्यामुळे त्यांचे उत्पन्न वाढेल यावर ते खूप लक्ष केंद्रित करत आहेत. कारण सेंद्रिय शेतीसाठी खूप मेहनत घ्यावी लागते पण त्यातून मिळणारे फायदे कधीकधी चांगले नसतात. असे म्हणता येईल की सेंद्रिय शेतीमध्ये गुंतवलेले पैसे हे चांगल्या आणि सुरक्षित भविष्यासाठी गुंतवणूक आहे.

(This article is part of IndiaDotCom Pvt Ltd’s consumer connect initiative, a paid publication programme. IDPL claims no editorial involvement and assumes no responsibility or liability for any errors or omissions in the content of the article.)