समुद्राखाली गाडलेले 'टाइम मशीन'! अटलांटिक महासागरात खोलवर सापडले 110,000,000 वर्षे जुने गुप्त शहर

शास्त्रज्ञांनी अटलांटिक महासागराच्या खाली खोलवर गाडलेला एक मोठे रहस्य उलगडले आहे. या शोधातून महासागर कसा निर्माण झाला याचा उलगडा झाला आहे. हेरियट-वॅट विद्यापीठ आणि सायन्स डायरेक्ट यांनी नोंदवलेल्या या अभ्यासातून दक्षिण अमेरिका आणि आफ्रिका एकमेकांपासून कसे वेगळे झाले याचे विश्लेषण केले आहे. अटलांटिक महासागरात खोलवर 110,000,000 वर्षे जुने गुप्त शहर सापडले आहे. 

वनिता कांबळे | Updated: Oct 14, 2025, 10:14 PM IST
 समुद्राखाली गाडलेले 'टाइम मशीन'! अटलांटिक महासागरात खोलवर सापडले 110,000,000 वर्षे जुने गुप्त शहर

Atlantic Ocean: शास्त्रज्ञांनी अटलांटिक महासागराच्या खाली खोलवर गाडलेला एक मोठे रहस्य उलगडले आहे. या शोधातून महासागर कसा निर्माण झाला याचा उलगडा झाला आहे. हेरियट-वॅट विद्यापीठ आणि सायन्स डायरेक्ट यांनी नोंदवलेल्या या अभ्यासातून दक्षिण अमेरिका आणि आफ्रिका एकमेकांपासून कसे वेगळे झाले याचे विश्लेषण केले आहे. अटलांटिक महासागरात खोलवर 110,000,000 वर्षे जुने गुप्त शहर सापडले आहे. 

Add Zee News as a Preferred Source

हेरियट-वॅट विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी 45 वर्षांपूर्वी, 1975 मध्ये, पश्चिम आफ्रिकेच्या किनाऱ्यापासून सुमारे 250 मैल अंतरावर, गिनी-बिसाऊजवळ खोदलेल्या चिखलाच्या कोरांचे परीक्षण करत होते. या कोरमधून अटलांटिक महासागराच्या निर्मितीदरम्यान निर्माण झालेल्या चिखलाच्या लाटांचे पुरावे उघड झाले. या चिखलाच्या लाटा महत्त्वाच्या आहेत कारण त्या दक्षिण अमेरिकेच्या वेगळेपणाची प्रक्रिया कशी सुरू झाली हे उघड करतात. 

शास्त्रज्ञांच्या मते, दक्षिण अटलांटिक महासागरातील जास्त खारे पाणी आणि उत्तर अटलांटिक महासागरातील कमी खारे पाणी मोठ्या प्रमाणात एकत्र आल्यावर या लाटा निर्माण झाल्या. या जलद मिश्रणामुळे शक्तिशाली प्रवाह निर्माण झाले, ज्यामुळे मोठ्या प्रमाणात चिखलाच्या लाटा निर्माण झाल्या ज्या आता समुद्राच्या तळाखाली गाडल्या गेल्या आहेत.
अटलांटिक महासागराची निर्मिती ही अचानक घडलेली घटना नव्हती तर टेक्टोनिक प्लेट्समुळे झालेली एक दीर्घ प्रक्रिया होती. दक्षिण अमेरिका आणि आफ्रिका जसजसे वेगळे होत गेले तसतसे त्यांच्यामधील अंतर वाढत गेले. ही जागा पाण्याने भरली गेली, ज्यामुळे अटलांटिक महासागर तयार झाला. असे मानले जाते की या चिखलाच्या लाटा या वेगळेपणाच्या शेवटच्या टप्प्यात निर्माण झाल्या, जेव्हा दोन खंडांमधील संबंध सर्वात कमकुवत होता.

आफ्रिका आणि दक्षिण अमेरिकेला वेगळे करणाऱ्या प्रदेशात कार्बनचे प्रमाण जास्त होते. अटलांटिक महासागर तयार होऊ लागला तेव्हा त्याची कार्बन शोषण्याची क्षमता कमी झाली. यामुळे सुमारे 11 कोटींवर्षांपूर्वी जागतिक तापमानवाढीचा काळ सुरू झाला असावा. अटलांटिक महासागराच्या निर्मितीमुळे पूर्वी साठवलेला, स्थिर कार्बन वातावरणात सोडला गेला होता त्यामुळे हे तापमानवाढ झाली असावी.

अभ्यासाच्या लेखिकांपैकी एक असलेल्या डेबोरा डुआर्टे म्हणाल्या, "यावरून असे सूचित होते की जागतिक हवामान बदलण्यात या बदलाने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. त्या वेळी कार्बन उत्सर्जनात वाढ झाल्यामुळे पृथ्वीच्या हवामानात बदल झाला असावा, ज्यामुळे आज आपण ज्या जागतिक परिस्थिती पाहतो त्या निर्माण झाल्या."
अटलांटिक महासागर तयार होत असताना या लाटा प्रचंड भूगर्भीय शक्तींनी काम केल्याचे पुरावे आहेत. या जागेवरून काढलेल्या मातीच्या तुकड्यांवरून हालणाऱ्या टेक्टोनिक प्लेट्सच्या प्रचंड शक्तींमुळे निर्माण झालेल्या अशांत काळाचा खुलासा होतो. कालांतराने, या लाटा सागरी कवचाच्या खाली खोलवर गाडल्या गेल्या.

FAQ

1 शास्त्रज्ञांनी अटलांटिक महासागराबाबत काय मोठे रहस्य उलगडले आहे?
 शास्त्रज्ञांनी अटलांटिक महासागराच्या खाली खोलवर ११०,०००,००० वर्षे जुने गुप्त शहरासारखे चिखलाच्या लाटांचे रहस्य उलगडले आहे. या शोधातून महासागर कसा निर्माण झाला याचा उलगडा झाला आहे, ज्यात दक्षिण अमेरिका आणि आफ्रिका एकमेकांपासून कसे वेगळे झाले याचे विश्लेषण केले

 2 हा अभ्यास कोणी आणि कधी केला गेला?
 हेरियट-वॅट विद्यापीठ आणि सायन्स डायरेक्ट यांनी नोंदवलेल्या या अभ्यासात १९७५ मध्ये पश्चिम आफ्रिकेच्या किनाऱ्यापासून सुमारे २५० मैल अंतरावर, गिनी-बिसाऊजवळ खोदलेल्या चिखलाच्या कोरांचे परीक्षण केले गेले. हेरियट-वॅट विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी ४५ वर्षांपूर्वीचे हे कोर अभ्यासले.

3 चिखलाच्या लाटा कशामुळे निर्माण झाल्या?
दक्षिण अटलांटिक महासागरातील जास्त खारे पाणी आणि उत्तर अटलांटिक महासागरातील कमी खारे पाणी मोठ्या प्रमाणात एकत्र आल्यावर या लाटा निर्माण झाल्या. या जलद मिश्रणामुळे शक्तिशाली प्रवाह निर्माण झाले, ज्यामुळे मोठ्या प्रमाणात चिखलाच्या लाटा तयार झाल्या ज्या आता समुद्राच्या तळाखाली गाडल्या गेल्या आहेत.

 

About the Author

Vanita Kamble

वनिता सुनिल कांबळे या 'झी 24 तास' डिजिटलमध्ये सिनीयर सब एडीटर पदावर कार्यरत आहेत. न्यूज चॅनल तसेच डिजीटल मीडिया क्षेत्राचा 12 वर्षांचा अनुभव आहे.  याआधी tv9 मराठी, साम टीव्ही, जय महाराष्ट्र न्यूज चॅनल, नवराष्ट्र येथे काम केलं आहे. महाराष्ट्रातील राजकीय बातम्यांसह देश विदेशातील राजकीय घडामोडींचे बातम्यांच्या माध्यमातून सखोल विश्लेषण करतात. क्राईम, व्यवसाय, राष्ट्रीय आणि जागतिक घडामोडींचे वृत्त लिखाण करतात.   यासह पर्यटन, सायन्स, टेक्नॉलॉजी तसेच रिसर्चबेस स्टोरी करण्याची विशेष आवड.

...Read More