800 words budget:


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

ଚଳିତ ବର୍ଷ ଭାରତର ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଦେଶର ସାଧାରଣ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବେ। କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡିକ ଉପରେ ସରକାରଙ୍କର ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ରହିବ ? ବଜେଟ ଲମ୍ବା ହେବ କି ଛୋଟ ହେବ?  ଏଥିରେ କୌଣସି ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବ କି ନାହିଁ ? ଏମିତି ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଅଛି ଯାହା ଏହି ସମୟରେ ଆପଣଙ୍କ ମନକୁ ଆସୁଥାଇପାରେ । ଏହି ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର କେବଳ ଫେବୃଆରୀ 2024 ରେ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନା ପରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ କିନ୍ତୁ ଇତିହାସରେ ବଜେଟକୁ ନେଇ କିଛି ଏମିତି ରୋଚକ ତଥ୍ୟ ରହିଛି ଯାହା ଜାଣିଲା ପରେ ଆପଣ ବି ହେବେ ଆଚମ୍ବିତ । ଆସନ୍ତୁ ନଜର ପକାଇବା ସେଭଳି କିଛି ତଥ୍ୟ ଉପରେ । ଓଲଟାଇବା ଇତିହାସ


ଭାରତରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବଜେଟ୍ ର ଫର୍ଦ୍ଧ ।


ଭାରତର ପ୍ରଥମ ବଜେଟ 7 ଏପ୍ରିଲ 1860 ରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା। ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ସହ ଜଡିତ ସ୍କଟଲ୍ୟାଣ୍ଡର ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ ତଥା ନେତା ଜେମ୍ସ ୱିଲସନ ବ୍ରିଟିଶ ରାଣୀଙ୍କ ଆଗରେ ଭାରତର ବଜେଟ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।


ଦୀର୍ଘତମ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ


ଏହି ରେକର୍ଡ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣଙ୍କ ନାମରେ ଅଛି । 2020-21 ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଥିବାବେଳେ ସେ 2 ଘଣ୍ଟା 42 ମିନିଟ୍ ଲମ୍ବା ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ସେ  ଜୁଲାଇ 2019 ରେ ଦେଇଥିବା 2 ଘଣ୍ଟା 17 ମିନିଟ୍ ଲମ୍ବା ଭାଷଣର ନିଜର ରେକର୍ଡ ଭାଙ୍ଗିଥିଲେ ।


ବଜେଟ୍ ଭାଷଣରେ ଅଧିକ ଶବ୍ଦ


1991 ରେ ମନମୋହନ ସିଂଙ୍କ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣରେ ମୋଟ 18,650 ଶବ୍ଦ ରହିଥିଲା । ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କ ପରେ  ଅରୁଣ ଜେଟଲୀଙ୍କ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ ଅଧିକ ଶବ୍ଦ ବିଶିଷ୍ଟ ଥିଲା । 2018 ବଜେଟ୍ ଭାଷଣରେ ଅରୁଣ ଜେଟଲି 18,604 ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ ।


ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ


1977 ମସିହାରେ ତତ୍କାଳୀନ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ହିରୁଭାଇ ମୁଲଜିଭାଇ ପଟେଲ କେବଳ 800 ଶବ୍ଦର ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ।


ସର୍ବାଧିକ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ


ଏହି ରେକର୍ଡ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋରାରଜି ଦେଶାଇଙ୍କ ନାମରେ ଅଛି । 1962-69 ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବାବେଳେ ସେ ସର୍ବାଧିକ 10 ଥର ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ପି ଚିଦାମ୍ବରମ୍ (ନଅ), ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀ (ଆଠ), ଯଶୱନ୍ତ ସିହ୍ନା (ଆଠ) ଏବଂ ମନମୋହନ ସିଂ (ଛଅ) ରହିଛନ୍ତି।


ବଜେଟ୍ ଭାଷଣର ସମୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ


1999 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଫେବୃଆରୀର ଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟ ଦିବସରେ ଅପରାହ୍ନ 5 ଟାରେ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୟଶୱନ୍ତ ସିହ୍ନା ଏହାକୁ 1999 ରେ ସକାଳ 11 ରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ । 1 ଫେବୃଆରୀରେ 2017 ରେ ଅରୁଣ ଜେଟଲୀ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ଫେବୃଆରୀ 1 ରେ ପୂର୍ବାହ୍ନ 11 ଟା ସମୟରେ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଉଛି ।


ବଜେଟର ଭାଷା


1955 ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଜେଟ୍ କେବଳ ଇଂରାଜୀରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଉଥିଲା କିନ୍ତୁ କଂଗ୍ରେସ ସରକାର ଏହାକୁ ଉଭୟ ଇଂରାଜୀ ଏବଂ ହିନ୍ଦୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କୋଭିଡ ମହାମାରୀ ପରେ, 2021-22 ବର୍ଷର ବଜେଟକୁ କାଗଜବିହୀନ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା।  2019 ରେ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବା ସହିତ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିବା ଦ୍ୱିତୀୟ ମହିଳା ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ 1970 ରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।


ସାଧାରଣ ବଜେଟରେ ରେଳ ବଜେଟ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ


2017 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରେଳ ବଜେଟ୍ ଏବଂ ସାଧାରଣ ବଜେଟ୍ ପୃଥକ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ 2017 ରେ ରେଳ ବଜେଟ୍ ସାଧାରଣ ବଜେଟରେ ମିଶ୍ରିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ କେବଳ ଗୋଟିଏ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଉଛି ।


ବଜେଟ୍ ମୁଦ୍ରଣର ସ୍ଥାନ ପରିବର୍ତ୍ତନ


୧୯୫୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ରାଜସ୍ଥାନ ଭବନରେ ବଜେଟ୍ ମୁଦ୍ରିତ ହେଉଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏହାର ଲିକ୍ ହେବା ପରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ମିଣ୍ଟୋ ରୋଡରେ ଅବସ୍ଥିତ ପ୍ରେସରେ ମୁଦ୍ରଣ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ତା’ପରେ 1980 ପରଠାରୁ ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ନିଜସ୍ୱ ସରକାରୀ ପ୍ରେସରେ ବଜେଟ୍ ଛପା ଯାଉଛି ।