Loan Recovery: ଲୋନ୍ ସୁଝିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିପାରିବ ନାହିଁ ବ୍ୟାଙ୍କ, ଜାଣନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କର କ`ଣ ରହିଛି ଅଧିକାର

Bank Loan Recovery: କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଯଦି ନିଜ ହୋମ୍ ଲୋନ୍ କିମ୍ବା ପର୍ସନାଲ ଲୋନର EMI ପୈଠ କରିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଧମକ କିମ୍ବା ଜବରଦଖଲ କରିପାରିବ ନାହିଁ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଆପଣଙ୍କର କ`ଣ ସବୁ ରହିଛି ଅଧିକାର ।

Bank Loan Recovery: ଜରୁରୀ ସମୟରେ ଟଙ୍କା ଦରକାର ହେଲେ ଲୋକଙ୍କୁ ଲୋନର ସାହାଯ୍ୟ ନେବାକୁ ପଡିଥାଏ । ଅନେକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ କମ୍ପାନୀ, କିଛି ଟଙ୍କା ସୁଧରେ ଲୋନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି । ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ହୋମ୍ ଲୋନ୍ (Home Loan) କିମ୍ବା ପର୍ସନାଲ ଲୋନ୍ (Personal Loan) ର EMI ଦେବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ କ’ଣ ହୁଏ? ଆପଣ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଭାବୁଥିବେ ଯେ ଏହା କରିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାଙ୍କ କିମ୍ବା ଲୋନ ପ୍ରଦାନକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଆପଣଙ୍କୁ ଅସୁବିଧାରେ ପକାଇବେ । କିନ୍ତୁ ଏହା ହୋଇ ନ ଥାଏ । ଏହା ଉପରେ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଲୋନ୍ ପରିଶୋଧ ନକଲେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆପଣଙ୍କୁ ଧମକ ଦେଇ ପାରିବ ନାହିଁ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ...

ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଧମକ କିମ୍ବା ବାଧ୍ୟ ବାଧ୍ୟକତା କରିପାରିବ ନାହିଁ ବ୍ୟାଙ୍କ 
କହିରଖୁଛୁ ଯେ ଲୋନ୍ ପରିଶୋଧ ନକଲେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆପଣଙ୍କୁ ଧମକ ଦେଇପାରିବ ନାହିଁ କିମ୍ବା ବାଧ୍ୟ ବାଧ୍ୟକତା କରିପାରିବ ନାହିଁ । ଯଦିଓ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏଥିପାଇଁ ରିକଭରି ଏଜେଣ୍ଟମାନଙ୍କର (Recovery Agent) ସାହାଯ୍ୟ ନେଇପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ଯଦି ଜଣେ ଗ୍ରାହକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଟଙ୍କା ଦେଉ ନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ତୃତୀୟ ପକ୍ଷ ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଭେଟି ପାରିବେ । କିନ୍ତୁ ସେମାନେ କଦାପି ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଧମକ କିମ୍ବା ବାଧ୍ୟ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ସେମାନଙ୍କର ଏହି ଅଧିକାର ନାହିଁ ।

ବିନା କୌଣସି ନୋଟିସରେ ଲୋନ୍ ଆଦାୟ କରିପାରିବ ନାହିଁ ବ୍ୟାଙ୍କ
ନିଜ ଲୋନ୍ ଆଦାୟ ପାଇଁ ବ୍ୟାଙ୍କ କିମ୍ବା କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ଏକ ବୈଧ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ । ସୁରକ୍ଷିତ ଲୋନ୍ ମାମଲାରେ ବନ୍ଧକ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଜବତ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଆଇନଗତ ଅଧିକାର ଅଛି । ଯଦିଓ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ନୋଟିସ ନ ଦେଇ ଏହା କରିପାରିବେ ନାହିଁ । SARFAESI ଅଧିନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଲୋନ୍ ନେଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ବନ୍ଧକ ରଖିଥିବା ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଜବତ କରିବାର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରେ । ଜାଣନ୍ତୁ ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଲୋକମାନେ କେଉଁ ଅଧିକାର ପାଇଛନ୍ତି...

ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଅଭିଯୋଗ କରିପାରିବେ ଗ୍ରାହକ 
ଯଦିଓ ଥାର୍ଡ଼ ପାର୍ଟି ଏଜେଣ୍ଟ ମାନେ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଭେଟିପାରିବେ । କିନ୍ତୁ ସେ ସବୁ ସମୟରେ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇପାରିବେ ନାହିଁ । ଏଜେଣ୍ଟ କେବଳ ସକାଳ ୭ ରୁ ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ ଟା ମଧ୍ୟରେ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇପାରିବ । ଯଦି ଏଜେଣ୍ଟ ଘରେ ଅସଦାଚରଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ଗ୍ରାହକ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଅଭିଯୋଗ କରିପାରିବେ । ଯଦି ବ୍ୟାଙ୍କ ଏହା ଶୁଣେ ନାହିଁ, ତେବେ ଗ୍ରାହକ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍ ଓମ୍ବୁଡ୍ସମ୍ୟାନଙ୍କ (Banking Ombudsman) ନିକଟକୁ ଯାଇପାରିବେ ।

ଆପଣଙ୍କର ଏଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଆଇନଗତ ଅଧିକାର 

ଲୋନ୍ ଆଦାୟ ପାଇଁ ବ୍ୟାଙ୍କ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପ୍ରାପ୍ତ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଆଇନଗତ ଭାବରେ ଜବତ କରିପାରିବ । ଯଦିଓ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବ୍ୟାଙ୍କଙ୍କୁ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଏକ ନୋଟିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡିବ । ଏକ ଋଣଦାତାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟକୁ ଏକ ଅଣ-ପ୍ରଦର୍ଶନକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତି (NPA) ଭାବରେ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ସେ ୯୦ ଦିନ ଧରି ବ୍ୟାଙ୍କକୁ କିସ୍ତି ପ୍ରଦାନ ନ କରେ । ତେବେ ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଋଣଦାତା ଡିଫଲ୍ଟରଙ୍କୁ ୬୦ ଦିନିଆ ନୋଟିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡିବ । 

ଯଦି ବ୍ୟାଙ୍କ ଆପଣଙ୍କୁ ଏକ ଡିଫଲ୍ଟର ଘୋଷଣା କରେ, ଏହାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ଆପଣଙ୍କର ଅଧିକାର ଛଡ଼ାଇ ନିଆଯାଏ କିମ୍ବା ଆପଣ ଅପରାଧୀ ହୋଇ ଯାଆନ୍ତି । ଆପଣଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ଜବତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅନୁସରଣ କରି ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ନିଜ ଲୋନ୍ ଆଦାୟ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଲୋନ ପରିଶୋଧ କରିବାକୁ ସମୟ ଦେବାକୁ ପଡିବ ।ଋଣଦାତାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟକୁ ଅଣ-ପ୍ରଦର୍ଶନକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତି (NPA) ଭାବରେ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ସେ ୯୦ ଦିନ ଧରି ବ୍ୟାଙ୍କକୁ କିସ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରେ ନାହିଁ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଋଣଦାତାଙ୍କୁ ଡିଫଲ୍ଟରର ୬୦ ଦିନିଆ ନୋଟିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡିବ ।ଯଦି ଲୋନ୍ ନେଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ନୋଟିସ ଅବଧି ମଧ୍ୟରେ ଦେୟ ଦେବାକୁ ସକ୍ଷମ ନୁହଁନ୍ତି, ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ନିଲାମ କରିବା ଆଡକୁ ଅଗ୍ରଗତି କରିପାରିବ । ତେବେ ସମ୍ପତ୍ତି ବିକ୍ରୟ ପାଇଁ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଆଉ ୩୦ ଦିନ ଗ୍ରାହକ ପାଇଁ ଜେନେରାଲ ନୋଟିସ ଜାରି କରିବାକୁ ପଡିବ । ଏଥିରେ ବିକ୍ରୟର ସବିଶେଷ ତଥ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡିବ । ସମ୍ପତ୍ତିର ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟ ପାଇବା ଅଧିକାର ସମ୍ପତ୍ତି ବିକ୍ରୟ ପୂର୍ବରୁ ବ୍ୟାଙ୍କ / ଆର୍ଥିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନକୁ ସମ୍ପତ୍ତିର ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟ ଦର୍ଶାଇ ଏକ ନୋଟିସ ଜାରି କରିବାକୁ ପଡିବ । ଏଥିରେ ନିଲାମର ରିଜର୍ଭ ମୂଲ୍ୟ, ତାରିଖ ଏବଂ ସମୟ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ଯଦିଓ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ କବ୍ଜା କରି ନିଆଯାଏ, ତଥାପି ଆପଣଙ୍କୁ ନିଲାମ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ଉଚିତ । ଲୋନ ଅର୍ଥ ଛାଡି଼ ଯଦି ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏହାକୁ ନିଲାମ କରେ ତେବେ ବଳକା ଅର୍ଥ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଫେରାଇବା ବ୍ୟାଙ୍କ ପାଇଁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ରହିଛି ।