Chandrayaan-4 : ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ସଫଳତା ପରେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୪ ଉପରେ ଫୋକସ !

Chandrayaan-4: ଏହି ମିଶନ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ସାମ୍ନାକୁ ଆଣଇବ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି । ଏମଧ୍ୟରେ ସବୁଠୁ ବଡ଼ ବିଷୟ ହୋଇପାରେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଜଳ ଅଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଜଣାପଡିବ ।

Chandrayaan 4 : ବୁଧବାର ଦିନ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ -୩କୁ ସଫଳ ଭାବରେ ଲ୍ୟାଣ୍ଡି କରାଇବା ପରେ  ଭାରତ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ହାସଲ କରିବା ସହ ପ୍ରଶଂସାର ପାତ୍ର ହୋଇଛି । ଚନ୍ଦ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ପୋଲାରରେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ -୩ ସଫଳତାର ସହ ଅବତରଣ କରିଛି । ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସ୍ପେସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ରେ ଏକ ରୋଭର ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲା ଯାହା ଆସନ୍ତା ୧୪ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ସକ୍ରିୟ ରହିବା ସହିତ ଭାରତୀୟ ସ୍ପେସ୍ ଏଜେନ୍ଚିକୁ ଅନେକ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ । ତେବେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ ୩ର ସଫଳତା ପରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ ୪କୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ।

ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସ୍ପେସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ (ISRO) ଏବଂ ଜାପାନ ଏରୋସ୍ପେସ୍ ଏକ୍ସପ୍ଲୋରେସନ୍ ଏଜେନ୍ସି (Japan Aerospace Exploration Agency) (JAXA) ମିଳିତ ଭାବରେ କରୁଥିବା ଚନ୍ଦ୍ର ପୋଲାର ଏକ୍ସପ୍ଲୋରେସନ୍ ମିଶନ୍ (ଲୁପେକ୍ସ) କୁ ଚନ୍ଦ୍ରାୟଣ -୪ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି । ଏହି ମିଶନ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ସାମ୍ନାକୁ ଆଣଇବ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି । ଏମଧ୍ୟରେ ସବୁଠୁ ବଡ଼ ବିଷୟ ହୋଇପାରେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଜଳ ଅଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଜଣାପଡିବ ।

ପୂର୍ବ ବର୍ଷରେ କରାଯାଇଥିବା ରିସର୍ଚ୍ଚ ଗୁଡିକରେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଜଳ ରହିଥିବା ଅନୁମାନ କରାଯାଇଛି । ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଜଳର ଉପସ୍ଥିତି ମହାକାଶ ଅନୁସନ୍ଧାନର ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ । ଆମର ପଡୋଶୀ ଗ୍ରହ ଗୁଡିକର ଅନେକ ରହସ୍ୟ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିପାରେ । ଏହିସବୁ ତଥ୍ୟକୁ ସାମ୍ନାକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ  ଲୁପେକ୍ସ ଟ୍ରେଲବ୍ଲେଜର (Lupex trailblazer) ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି । ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ମୁତାବକ ଲୁପେକ୍ସର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ଜଳର ଉପସ୍ଥିତି ଜାଣିବା ଓ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ଉପାଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଯୋଗାଇବା । ବର୍ତ୍ତମାନର ତଥ୍ୟ ହିସାବରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ପୋଲାର ଅଞ୍ଚଳରେ ଇନ-ସିଟ୍ ବିଭିନ୍ନ ପରୀକ୍ଷା ମାଧ୍ୟମରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଜଳ ଉତ୍ସର, ଅବସ୍ଥା ଏବଂ ରୂପକୁ ବୁଝିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି । ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଜୀବନ ସମ୍ଭବ କି ନାହିଁ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ଅନେକ ତଥ୍ୟ ମିଳିବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହିସବୁ ତଥ୍ୟ ହାସଲ ପାଇଁ ଲୁପେକ୍ସ ପତଳା ସୌର କୋଷ ସହିତ ଅଧିକ କ୍ଷମତାର ବ୍ୟାଟେରୀ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ମହାକାଶଯାନ ନିୟୋଜିତ କରିବ । ଚନ୍ଦ୍ରରେ ରାତି ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ତାହା ନିରବଚ୍ଛିନ ବିଦ୍ୟୁତ ଯୋଗାଇବ । ଏହି ଟେକ୍ନୋଲୋଜିକାଲ ଇନୋଭେସନ ରୋଭରର ଗତିଶୀଳତା ଓ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାର ଦକ୍ଷତା ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯିବ ।

ଲୋପେକ୍ସ କମ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିର ମହାକାଶରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁସନ୍ଧାନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ । ମିଳିବାକୁ ଯାଉଥିବା ତଥ୍ୟ ଆଧାରରେ କେବଳ ଚନ୍ଦ୍ର ନୁହେଁ ଆଗକୁ ମଙ୍ଗଳ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଗ୍ରହ ଉପରେ ରିସର୍ଚ୍ଚ କରିବା ସହଜ ହେବ । ଭାରତ ଓ ଜାପାନର ମିଳିତ ଭାବରେ କରାଯାଉଥିବା ମିଶନ ଚନ୍ଦ୍ର ବିଜ୍ଞାନର ବିଭିନ୍ନ ଚିତ୍ତାକର୍ଷକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ସାମ୍ନାକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତି ବଢାଇଥାଏ । ତେବେ ଏହି ନୂଆ ମିଶନ ୨୦୨୬ ସୁଦ୍ଧା ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରେ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି ।