ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ୧୧୫ ପ୍ରାର୍ଥୀ କରିଥିଲେ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲ, କେବଳ ୨ ଜଣ ହିଁ ହେଲେ ଯୋଗ୍ୟ; ଜାଣନ୍ତୁ ଏହାର କାରଣ

Presidential Election 2022: ଚଳିତ ଥର ରାଜ୍ୟସଭା ସଚିବ ପିସି ମୋଦିଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନର ପ୍ରିଜାଇଡିଂ ଅଫିସର କିମ୍ବା ରିଟର୍ଣ୍ଣିଂ ଅଫିସର କରାଯାଇଛି । ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଦିଲ୍ଲୀ ସମେତ ୧୭ଟି ରାଜ୍ୟରୁ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ସର୍ବାଧିକ ୧୯ ଜଣ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ନାମାଙ୍କନ ଦାଖଲ କରିଥିବାବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରୁ ୧୬ ଜଣ ରହିଛନ୍ତି ।

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: Presidential Election 2022: ଚଳିତ ବର୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ୧୧୫ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀ ନାମାଙ୍କନ ଦାଖଲ କରିଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୨ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଯୋଗ୍ୟ ବୋଲି ବିବେଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ନାମାଙ୍କନ ଓ ଯାଞ୍ଚ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଶେଷ ହେବା ପରେ ଅବଶିଷ୍ଟ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥୀତ୍ୱକୁ ଖାରଜ କରାଯାଇଛି । ନାମାଙ୍କନ ପ୍ରତ୍ୟାହାରର ଶେଷ ତାରିଖ ହେଉଛି ଜୁଲାଇ ୨ । ନିର୍ବାଚନର ପ୍ରିଜାଇଡିଂ ଅଫିସରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଜୁନ ୨୯ରେ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲର ଶେଷ ତାରିଖ ଶେଷ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋଟ ୧୧୫ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୨୬ ଜଣଙ୍କ ନାମାଙ୍କନ ବୈଷୟିକ କାରଣ ଯୋଗୁଁ ବାତିଲ କରାଯାଇଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଗୁରୁବାର ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ଏନଡିଏ ପ୍ରାର୍ଥୀ (NDA Presidential nominee) ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ (Draupadi Murmu) ଓ ୟୁପିଏ ପ୍ରାର୍ଥୀ (UPA Presidential Candidate) ଯଶୱନ୍ତ ସିହ୍ନା ((Yashwant Sinha) ଙ୍କ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ସଠିକ୍ ଅଛି ବୋଲି ଜଣାପଡିଛି ।

ଚଳିତ ଥର ରାଜ୍ୟସଭା ସଚିବ ପିସି ମୋଦିଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନର ପ୍ରିଜାଇଡିଂ ଅଫିସର କିମ୍ବା ରିଟର୍ଣ୍ଣିଂ ଅଫିସର କରାଯାଇଛି । ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଦିଲ୍ଲୀ ସମେତ ୧୭ଟି ରାଜ୍ୟରୁ ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ସର୍ବାଧିକ ୧୯ ଜଣ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ନାମାଙ୍କନ ଦାଖଲ କରିଥିବାବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରୁ ୧୬ ଜଣ ରହିଛନ୍ତି । ସେହିଭଳି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ୧୧ ଜଣ ଓ ତାମିଲନାଡୁର ୧୦ ଜଣ ଏହି ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କରିଛନ୍ତି । ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କ ସମେତ ୧୦ ଜଣ ମହିଳା ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ।

ଏହି କାରଣରୁ ନାମାଙ୍କନପତ୍ର ବାତିଲ ହୋଇଛି 

ଅଧିକାଂଶ ଖାରଜ ହୋଇଥିବା ନାମାଙ୍କନ ପତ୍ରରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସଂଖ୍ୟକ ପ୍ରସ୍ତାବକ ଓ ଅନୁମୋଦକ ନଥିବା ଓ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବା ପାଇଁ ୧୫,୦୦୦ ଟଙ୍କା ଜମା ନ କରିବା ଭଳି କାରଣ ସାମିଲ ରହିଛି । ୬୨ ଜଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୯,୩୦,୦୦୦ ଜମା ରାଶି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ଜମା ହୋଇଥିବା ରାଶି ଏକ ଆବେଦନ ମାଧ୍ୟମରେ ଫେରାଇ ନିଆଯାଇପାରିବ ।

କିଏ ଭୋଟ୍ ଦେଇପାରିବେ

ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଚୟନ କରିବାକୁ ଲୋକସଭା (Lok Sabha) ର ୫୪୩ ସଦସ୍ୟ, ରାଜ୍ୟସଭା (Rajya Sabha) ର ୨୩୩ ସଦସ୍ୟ ଏବଂ ୪,୧୨୦ ବିଧାୟକ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ । ଯଦିଓ ଲୋକସଭାରେ ୩ଟି ଆସନ ଖାଲି ଅଛି ଓ ରାଜ୍ୟସଭାରେ ୧୬ଟି ଆସନ ଖାଲି ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଜୁଲାଇରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ ବେଳକୁ ଉପ-ନିର୍ବାଚନ ଓ ରାଜ୍ୟସଭା ନିର୍ବାଚନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଆସନ ପୂରଣ ହୋଇଯିବ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ (Presidential Election 2022) ରେ ​​ଭୋଟ୍ ଦେଉଥିବା ସାଂସଦ ଓ ବିଧାୟକମାନଙ୍କୁ ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍ କଲେଜ ବା ନିର୍ବାଚକ ମଣ୍ଡଳୀ କୁହାଯାଏ, ଯାହା ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୫୪ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭୋଟରଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ ଭାଷାରେ ଇଲେକ୍ଟର କୁହାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହା ମନେ ରଖିବାକୁ ହେବ ଯେ ଉଭୟ ଗୃହର ମନୋନୀତ ସଦସ୍ୟମାନେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଭୋଟ୍ ଦେଇପାରିବେ ନାହିଁ କାରଣ ସେମାନେ ସିଧାସଳଖ ଲୋକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇନାହାଁନ୍ତି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ରାଜ୍ୟସଭାର ୧୨ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଓ ଲୋକସଭାର ୨ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଏଥିରେ ଭାଗ ନିଅନ୍ତି ନାହିଁ ।

ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ସ୍ଥିର କରିବାର ଆଧାର 

ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ରର ଆକାର (କେତେ ଭୋଟର କିମ୍ବା ଜନସଂଖ୍ୟା ଅଛି) ଉପରେ ନିର୍ଭର ନ କରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାଂସଦଙ୍କ ଭୋଟର ମୂଲ୍ୟ ଏକ ସମାନ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏଥର ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ଯେ ଗତଥର ତୁଳନାରେ ଏଥର ସାଂସଦଙ୍କ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହୋଇପାରେ, ଯାହାର କାରଣ ହେଉଛି ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ ବିଧାନସଭା ଗଠନ ହୋଇନାହିଁ । ସାଂସଦଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟର ମୂଲ୍ୟ ଅଲଗା ଅଟେ । ଜଣେ ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟର ମୂଲ୍ୟ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟର ଜନସଂଖ୍ୟା ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇଥାଏ । ବର୍ତ୍ତମାନ, ୟୁପି ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ୨୦୮ (ସର୍ବୋଚ୍ଚ) ତ ସିକ୍କିମ୍ ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ମାତ୍ର ୭ (ସର୍ବନିମ୍ନ) ଅଛି । ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ହେବ ଯେ ଏପରି ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଉପରେ ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ୧୯୭୧ର ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ଆଧାର ଭାବରେ ମନେ କରାଯାଏ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସେହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ୱେଟେଜ୍ ହ୍ରାସ ହୁଏ ନାହିଁ, ଯାହା ୨୦୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏପରି ରହିବ ।

ସାଂସଦ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟର ମୂଲ୍ୟ 

ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାୟକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ୱାରା ଭାଗ କରାଯାଇଥାଏ, ଯେଉଁ ନମ୍ୱର ଆସିଥାଏ ତାହାକୁ ୧୦୦୦ ରେ ଭାଗ କରାଯାଏ । ଯେକୌଣସି ମୂଲ୍ୟ ଆସିବ, ତାହା ହେଉଛି ସେହି ରାଜ୍ୟର ବିଧାୟକଙ୍କ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ । ୧୦୦୦ରେ ଭାଗ କରାଗଲେ ଯଦି ଅବଶିଷ୍ଟ ୫୦୦ରୁ ଅଧିକ ହୁଏ, ତେବେ ୱେଟେଜରେ ୧ ଯୋଗ କରାଯାଏ ।

ସାଂସଦମାନଙ୍କର ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ପାଇବାକୁ ହେଲେ ସାଂସଦଙ୍କ ମୋଟ ସଂଖ୍ୟା (୭୭୬) କୁ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାୟକଙ୍କ ମୋଟ ମୂଲ୍ୟ (୫,୪୩,୨୩୧) ରେ ଭାଗ କରାଯାଏ, ତା’ପରେ ସାଂସଦଙ୍କ ଭୋଟର ମୂଲ୍ୟ ବାହାରି ଥାଏ । ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ୭୦୦ ଅଛି । ସେହି ଅନୁଯାୟୀ, ସାଂସଦମାନଙ୍କର ମୋଟ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ହେଉଛି ୭୦୦X୭୭୬= ୫,୪୩,୨୦୦ ।

ଏହା ବି ପଢ଼ନ୍ତୁ:-ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପରେ ସଞ୍ଜୟ ରାଉତଙ୍କର ଆସିଲା ପ୍ରଥମ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା, ଜାଣନ୍ତୁ କ'ଣ କହିଲେ

ଏହା ବି ପଢ଼ନ୍ତୁ:-ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେ ସମେତ ୧୬ ବିଦ୍ରୋହୀ ବିଧାୟକଙ୍କ ବଢ଼ିବ ଅସୁବିଧା? ପୁଣି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ପହଞ୍ଚିଲା ଶିବସେନା

ଏହା ବି ପଢ଼ନ୍ତୁ:-ସେନାରେ ସମତଳ ପାଦ ଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ କାହିଁକି ନିଆଯାଉ ନାହିଁ? ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା ପଛର କାରଣ

ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତିବା ପାଇଁ ସଂଖ୍ୟା

ମୋଟ ବୈଧ ଭୋଟର ମୂଲ୍ୟରୁ ଅଧାରୁ ଅଧିକ ଜିତିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାକୁ କୋଟା କୁହାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ​​ବିଜୟ ସର୍ବାଧିକ ଭୋଟ୍ ହାସଲ କଲେ ନୁହେଁ ବରଂ ସର୍ବାଧିକ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ହାସଲ କଲେ ହୁଏ । ଅର୍ଥାତ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ଯେ ବିଜୟ ପାଇଁ କେତେ ଭୋଟ୍ ମୂଲ୍ୟ ହାସଲ କରିବାକୁ ପଡିବ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍ କଲେଜର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ମୋଟ ଭୋଟ ୧୦,୯୮,୮୮୨ ରହିଛି ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଜିତିବା ପାଇଁ ୫,୪୯,୪୪୩ ହାସଲ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।