Mobile Industry: ବେକାର ପଡ଼ିଛି ୨୦ କୋଟି ଲ୍ୟାପଟପ ଓ ମୋବାଇଲ, ଜାଣିଛନ୍ତି ଏଥିପାଇଁ ଦେଶ ହରାଉଛି କେତେ କୋଟି ରାଜସ୍ୱ ?

Mobile Industry: ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କଣ ଆପଣଙ୍କ ନିକଟରେ ଗୋଟିଏରୁ ଅଧିକ ମୋବାଇଲ କିମ୍ବା ଲାପଟପ ରହିଛି। କି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ ଗ୍ୟାଜେଟ ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି କି ? ଯଦିବା ଥିବ ଆପଣ କିନ୍ତୁ ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବେ। ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ସେଲୁଲାର୍ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଆସୋସିଏସନ୍ (ICEA) ଏବଂ ଆଇଟି କମ୍ପାନୀ Accenture ର ସଦ୍ୟତମ ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଭାରତୀୟ ଘରେ ମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ଲାପଟପ୍ ସମେତ ୨୦ କୋଟି ୬୦ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଡିଭାଇସ ରହିଛି ଯାହା ବେକାର ପଡ଼ି ରହିଛି। 

ବାସ୍ତବରେ ଏହି ‘ଇ-ଆବର୍ଜନା’ ହେଉଛି ସର୍କୁଲାର୍ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ବ୍ୟବସାୟ ମଡେଲର ମୂଳଦୁଆ, ଯାହାର ପରିସର ୨୦୩୫ ସୁଦ୍ଧା ୨୦ ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଦେଶରେ 'ସର୍କୁଲାର ଡିଜାଇନ୍, ମରାମତି ଏବଂ ପୁନଃ ବିକ୍ରୟ' ସମେତ ମୋଟ ୬ଟି ସର୍କୁଲାର ବ୍ୟବସାୟ ମଡେଲ ୨୦୩୫ ସୁଦ୍ଧା ୭ ବିଲିୟନ ଡଲାର ରୋଜଗାର କରିପାରିବ। ସରକାରୀ ଏବଂ ବେସରକାରୀ ଭାଗିଦାରୀ ମଡେଲ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ବଜାରର ମୂଲ୍ୟ ୨୦ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଅଟେ। ଏହା ସମ୍ଭବ। 

ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଲାପଟପ୍, ମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ସାମଗ୍ରୀର ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର, ମରାମତି, ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଏବଂ ପୁନଃ ଉତ୍ପାଦନ ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ଭାରତ ଏକ ବଡ଼ ବଜାର ହୋଇପାରେ। ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସଚିବ ଅଖିଳେଶ କୁମାର ଶର୍ମା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ମରାମତି, ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ଭାରତରେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସର ବ୍ୟବହାର କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି।

ସୁନା ଓ ତୈଳ ପରେ ଗ୍ୟାଜେଟର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର
ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ସୁନା ପରେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଦେଶର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଆମଦାନୀ ଅଟେ। କେବଳ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଆଇଟମ୍ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୧ ରୁ ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୨ ମଧ୍ୟରେ ୫୫୦ ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାର୍ ଆମଦାନୀ ସାମଗ୍ରୀ ମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୬୨.୭ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଗ୍ୟାଜେଟ ରହିଥିଲା। 

ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାର ପାଇଁ ଏହା ଏକ ବଡ ବୋଝ ସଦୃଶ, ଯାହା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ତୈଳ ଏବଂ ଗ୍ୟାସ ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ପୂର୍ବରୁ ଚାପରେ ରହିଛି। ଯଦି ମୋବାଇଲର ମରାମତି ବଜାର, ଲାପଟପ୍ ଭାରତରେ ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ, ତେବେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ସାମଗ୍ରୀର ଆମଦାନୀ ହ୍ରାସ ପାଇବ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ସଞ୍ଚୟ ହେବ।

ମୋବାଇଲ୍ ପରି ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକରେ ୧୪ଟି ଧାତୁ ଥାଏ। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ମୂଲ୍ୟବାନ ଏବଂ ବିରଳ ପୃଥିବୀ ଧାତୁ। ଏହି ୧୪ଟି ମଧ୍ୟରୁ ଆଠଟି ପାଇଁ ଭାରତ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡିବ। ଆଜ୍ଞା ହଁ, ମରାମତି କ୍ଷମତା ଏବଂ ବଜାର ବଢିବା ସହିତ ଏହିପରି ଧାତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ ପାଇବ।

ଅର୍ଥ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସୁଦୃଢ କରିବ
ସତ୍ୟ ଗୁପ୍ତା କିଛି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଲିଙ୍କଡିନରେ ଏକ ସୀମିତ ସର୍ଭେ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ହାରାହାରି ଏଥିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ଚାରିଟି ମୋବାଇଲ୍ ଥିଲା, ଯାହା କାମ କରୁଥିଲା କିନ୍ତୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉ ନଥିଲା। ସେ କୁହନ୍ତି, “ଯଦି ଆମେ ଆମର ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଗ୍ୟାଜେଟଗୁଡିକୁ ମରାମତି କରି ବ୍ୟବହାର କରୁ, ତେବେ ଆମେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ମୂଲ୍ୟ ଯୋଗ କରିଥାଉ।” ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ଆମେ ଏକ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁ ଯାହା ମରାମତି ପରେ ଆଉ ଏକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ତିନି ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲୁଛି, ତେବେ ଆମେ ପ୍ରାୟ ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ସଞ୍ଚୟ କରିପାରିବା। କାରଣ ତଥାପି ଅଧିକାଂଶ ମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଅଂଶ ଏଠାରେ ଆମଦାନୀ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ମଧ୍ୟ ୩୩ ପ୍ରତିଶତ ଇ-ଆବର୍ଜନା ଉତ୍ପାଦନ ହ୍ରାସ କରିବ।