Israel-Palestine Conflict: କ’ଣ ଏହି ଇସ୍ରାଏଲ୍-ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ବିବାଦ, କାହିଁକି ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନ ପାଇଁ ଲଢୁଛନ୍ତି ତିନି ଧର୍ମର ଲୋକେ?
Israel-Palestine Conflict Explained: ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ବିବାଦ ପୁଣି ଥରେ ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆସିଛି । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ବିବାଦ ପଛରେ କ’ଣ ରହିଛି କାରଣ?
Israel-Palestine Conflict: ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ହାମାସ ମଧ୍ୟରେ ପୁଣି ଥରେ ସଂଘର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପରୁ ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ୫୦୦୦ ରକେଟ୍ ଚଳାଇଥିବା ହମାସ୍ ଦାବି କରିଛି । ହାମାସ ଆକ୍ରମଣ ଯୋଗୁଁ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ଅଧିକାରିକ ଭାବେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି । ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟ ହାମାସକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛି ଓ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବାକୁ କହିଛି । ସୂଚନା ମୁତାବକ ହାମାସ ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ଇସ୍ରାଏଲରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରି ସୌନିକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଆଖି ବୁଜା ଗୁଳି ଚଳାଇଛନ୍ତି ।
ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଉଗ୍ରବାଦୀ ସଂଗଠନ ହାମାସକୁ ମଧ୍ୟ ଇସ୍ରାଏଲ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଛି । ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ ନିକଟରେ ଇସ୍ରାଏଲ ସୌନିକ ଓ ହାମାସ ଯୋଦ୍ଧାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଗୁଳି ବିନିମୟ ହେଉଛି । ଇସ୍ରାଏଲ ଗାଜା ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ନୁହେଁ ଯେତେବେଳେ ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଉଗ୍ରବାଦୀ ସଂଗଠନ ହାମାସ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ମଧ୍ୟ ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଇସ୍ରାଏଲ୍-ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ବିବାଦ କ’ଣ, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ହାମାସ୍ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଏଥର ଯୁଦ୍ଧ କରୁଛନ୍ତି ।
ଇସ୍ରାଏଲ-ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତି କ’ଣ?
ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ଏକ ୟହୁଦୀ ଦେଶ । ଏହାର ପୂର୍ବ ଭାଗ ୱେଷ୍ଟବ୍ୟାଙ୍କରେ ଉପସ୍ଥିତ, ଯେଉଁଠାରେ 'ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ନ୍ୟାସନାଲ ଅଥରିଟି' ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ସରକାର ଚଳାଉଛି । ଏହାକୁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଛି । ଇସ୍ରାଏଲର ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ ଏକ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଅଛି, ଯାହା ଦୁଇ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଇସ୍ରାଏଲ୍, ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଭୂମଧ୍ୟସାଗର ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପଟେ ମିଶର ଦ୍ୱାରା ଘେରି ରହିଛି । ଏହା ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା । ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ସାଧାରଣତଃ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ।
ଇସ୍ରାଏଲରେ ଏକ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ସରକାର ଥିବାବେଳେ ଫତାହା ଦଳ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ସରକାର ଚଳାଉଛନ୍ତି । ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ହାମାସର ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଅଛି । କେବଳ 'ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଜାତୀୟ ପ୍ରାଧିକରଣ' ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହାର ଗୋଟିଏ ଭାଗରେ ସରକାର ଅଛି, ଅର୍ଥାତ୍ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କ, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟ ଅଂଶ, ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଉପରେ ସରକାରଙ୍କର କୌଣସି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନାହିଁ । ୨୦୦୭ ରୁ ପୁଲୱାମା ଆକ୍ରମଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହାମାସ୍ ଏଠାରେ ଶାସନ ଜାରି ରଖିଥିଲେ । ଇସଲାମ, ୟହୁଦୀ ଧର୍ମ ଓ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଧର୍ମର ପବିତ୍ର ସହର ଯେରୁଶଲମ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଅବସ୍ଥିତ।
ଇସ୍ରାଏଲ-ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ବିବାଦ?
ଇସ୍ରାଏଲ-ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ବିବାଦ ୧୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଣା । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧରେ ଅସମାନ୍ ସୁଲତାନଙ୍କ ପରାଜୟ ପରେ ବ୍ରିଟେନ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଅଂଶକୁ ନିଜ ଅଧୀନକୁ ନେଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଇସ୍ରାଏଲ ନାମକ କୌଣସି ଦେଶ ନଥିଲା । ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଠାରୁ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଅଞ୍ଚଳ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ୟହୁଦୀ ଏବଂ ଅଧିକାଂଶ ଆରବ ଏଠାରେ ବାସ କରୁଥିଲେ । ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଲୋକମାନେ ଏଠାରେ ରହୁଥିବା ଆରବୀୟ ହୋଇଥିବାବେଳେ ୟହୁଦୀ ଲୋକମାନେ ବାହାରୁ ଆସିଥିବା କୁହାଯାଉଛି ।
ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଓ ୟହୁଦୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଯେତେବେଳେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୁଦାୟ ବ୍ରିଟେନକୁ ପାଲେଷ୍ଟାଇନକୁ ୟହୁଦୀ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ 'ଜାତୀୟ ଘର' ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ କହିଲା । ୟହୂଦୀମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ଏହା ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କର ଗୃହ ଅଟେ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଆରବମାନେ ଏଠାରେ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ନାମକ ଏକ ନୂତନ ଦେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ଏକ ନୂତନ ଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ବ୍ରିଟେନର ପଦକ୍ଷେପକୁ ସେ ଦୃଢ଼ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ । ଏହିପରି ଭାବରେ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ-ଇସ୍ରାଏଲ ବିବାଦ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
ଯେରୁଶାଲମକୁ ନେଇ ବିବାଦ
ଜୋର୍ଡାନ ଏବଂ ଇଜିପ୍ଟ ପରି ଆରବ ଦେଶ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଲଢ଼ିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କର ପରାଜୟ ଯୋଗୁଁ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ଏକ ଅଳ୍ପ ଅଂଶରେ ସୀମିତ ରହିଲା । ଜୋର୍ଡାନ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଏହି ଜାଗାର ନାମ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା । ଯେଉଁଠାରେ ଇଜିପ୍ଟ ଦଖଲ କରିଥିବା ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ କୁହାଯାଉଥିଲା । ଏଥି ସହିତ, ଯେରୁଶଲମ ସହରକୁ ପଶ୍ଚିମରେ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀ ଓ ପୂର୍ବରେ ଜୋର୍ଡାନ ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । କୌଣସି ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି ବିନା ଏହି ସବୁ କରାଯାଇଥିଲା ।
୧୯୬୭ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହେଲା, ଏଥର ଇସ୍ରାଏଲ୍ ପୂର୍ବ ଜେରୁସେଲମ୍ ଓ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ଗାଜା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଦଖଲ କଲା । ଇସ୍ରାଏଲ ଗାଜା ଛାଡିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ନିଜ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିଛି । ଇସ୍ରାଏଲ୍ ପୂର୍ବ ଜେରୁଜେଲମକୁ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ବୋଲି ଦାବି କରୁଥିବାବେଳେ ପାଲେଷ୍ଟାଇନୀୟମାନେ ଏହାକୁ ସେମାନଙ୍କର ଭବିଷ୍ୟତର ରାଜଧାନୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରୁଛନ୍ତି । ଅଧିକାଂଶ ପାଲେଷ୍ଟାଇନୀୟମାନେ ୱେଷ୍ଟ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ରହୁଥିବାବେଳେ କେତେକ ଗାଜା ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଛନ୍ତି।
ଯେରୁଶାଲମ ସହର ତିନୋଟି ଧର୍ମ, ୟହୁଦୀ ଧର୍ମ, ଇସଲାମ ଓ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଧର୍ମ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଇସଲାମର ସବୁଠାରୁ ପବିତ୍ର ମସଜିଦ ମଧ୍ୟରୁ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିବା ଯେରୁଶାଲମରେ ଅଲ-ଆକସା ମସଜିଦ ଉପସ୍ଥିତ । ଏଠାରେ ମନ୍ଦିର ପର୍ବତ ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ୟହୁଦୀ ଧର୍ମର ଲୋକମାନେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି । ଏଥି ସହିତ, ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଙ୍କ ଚର୍ଚ୍ଚ ଯେରୁଶାଲମର ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନମାନଙ୍କ ଚତୁର୍ଥାଂଶରେ ଉପସ୍ଥିତ, ଯାହା ସେମାନଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଅଟେ । ଏହି ସ୍ଥାନ ଯୀଶୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ, କ୍ରୁଶବିଦ୍ଧ ଓ ପୁନରୁତ୍ଥାନର କାହାଣୀର କେନ୍ଦ୍ର ଅଟେ । ସେଥିପାଇଁ ଏହି ସହରକୁ ନେଇ ତିନୋଟି ଧର୍ମର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି ।