Migraine Awareness Month 2022 : ଦୁନିଆର ପ୍ରତି ୭ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ପୀଡି଼ତ, ଜାଣନ୍ତୁ କାରଣ ଓ ନିରାକରଣ

Migraine Awareness Month : ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁନ ପହିଲାରୁ ଜୁନ ୩୦ ତାରିଖକୁ Migraine Awareness Month (ମାଇଗ୍ରେନ ସଚେତନତା ମାସ) ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି। ପ୍ରଥମେ ନ୍ୟୁୟୋର୍କରେ ୧୯୯୮ ମସିହାରୁ ଜାତୀୟ ମାଇଗ୍ରେନ ସଚେତନତା ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରାଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ଏହାକୁ ମାସେ ଧରି ପାଳନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଗଲା। ୨୦୧୩ ଜୁନରେ ପ୍ରଥମ ଥର ମାଇଗ୍ରେନ ସଚେତନତା ମାସ ପାଳନ କରାଗଲେ। ମାଇଗ୍ରେନର ଭୟାବହତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ନ୍ୟୁରୋଲୋଜିଷ୍ଟମାନେ ଏହି ଦିବସ ପାଳନ ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ।

ଏକ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ଦୁନିଆର ୧୦୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତି ୭ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ମାଇଗ୍ରେନରେ ପୀଡି଼ତ। ମହିଳାମାନେ ପୁରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ତିନି ଗୁଣ ଅଧିକ ମାଇଗ୍ରେନ୍ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ। ମାଇଗ୍ରେନରେ ପୀଡିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ୧୦ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୮ ଜଣ ମହିଳା ଅଟନ୍ତି। ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ଇଷ୍ଟ୍ରୋଜେନ୍ ହରମୋନ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ ସେମାନେ ମାଇଗ୍ରେନ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ ଅଧିକ ପ୍ରବୃତ୍ତ ହୁଅନ୍ତି। ଚିନ୍ତାଜନକ ବିଷୟ ହେଉଛି, ୧୦ ଜଣ ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୯ ଜଣଙ୍କର ଦୈନନ୍ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଦ୍ୱାରା ପୀଡି଼ତ ହେଲେ ଖରାପ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ। ସେମାନେ ଆଦୌ କାମ କରିପାରିବେ ନାହିଁ।

ଅନେକ ଲୋକଙ୍କର କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ, ବେକ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ବାରମ୍ବାର ମନୋବଳ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ବାରମ୍ବାର ପରିସ୍ରା କରିବା, ମାଇଗ୍ରେନ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହେବାର ଗୋଟିଏରୁ ଦୁଇ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଆଖି ଆଗରେ ଅନ୍ଧାର ହେବା, କହିବାରେ ଅସୁବିଧା, ହାତ ଏବଂ ପାଦରେ ଛୁଞ୍ଚି ଫୋଡିଲା ଭଳିଲାଗେ। ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନି, ଯନ୍ତ୍ରଣାରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇପାରେ।

ମାଇଗ୍ରେନ୍ ଏକ ସ୍ନାୟୁଗତ ସମସ୍ୟା କି?

ଏହା ଏକ ରୋଗ ଯାହା ମସ୍ତିଷ୍କ କିମ୍ବା ସ୍ନାୟୁକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ। ଅନେକ ଉପାୟରେ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ବ୍ୟତୀତ, ବାନ୍ତି, ନାକ ବୋହିବା, ଆଲୋକ ଏବଂ ସ୍ୱରରେ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇଥାଏ। ମାଇଗ୍ରେନ୍ ପ୍ରାୟତଃ ନିକ୍ ଅଟେ, ଅର୍ଥାତ୍ ଥରେ କଷ୍ଟ ପାଇଲେ ଏହାର ସମସ୍ୟା ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ରହିପାରେ ।

ମାଇଗ୍ରେନର କାରଣ କ’ଣ?

ମାଇଗ୍ରେନର କାରଣ ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ। ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହାର ଅନେକ ସାଧାରଣ କାରଣ ଅଛି, ସେମାନଙ୍କୁ ଟ୍ରିଗର କୁହାଯାଏ। ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଆଲୋକ, ପାଣିପାଗର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ନିତ୍ୟକର୍ମରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଭୋଜନ ସମୟର ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଡିହାଇଡ୍ରେସନ୍, ପ୍ରବଳ ଗନ୍ଧ ଏବଂ ହରମୋନ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦ୍ୱାରା ମାଇଗ୍ରେନ୍ ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ।

କେତେ ପ୍ରକାର ମାଇଗ୍ରେନ୍ ରହିଥାଏ ?

• ପ୍ରଥମ: ଅରା ସହିତ ମାଇଗ୍ରେନ୍। ଏହାର ମୁହଁରେ ଦାଗ କରିଥାଏ। ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଣା ୨୦ ମିନିଟରୁ ଏକ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ।

• ଦ୍ୱିତୀୟ: ଅରା ବିନା ମାଇଗ୍ରେନ୍। ଏହାର ଚାରୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ମୁଣ୍ଡର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଅଧିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଇଥାଏ। ନାକ ପ୍ରବାହିତ, ବାନ୍ତି ଏବଂ ବେକରେ କଠିନତା ଭଳି ସମସ୍ୟା ଅଛି। ଏହାର ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନେକ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିପାରେ।

ମାଇଗ୍ରେନ୍ ବ୍ୟତୀତ ୩ ପ୍ରକାରର ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା

ଟେନସନ: ଏଥିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଧୀରେ ଧୀରେ ବଢ଼ିଯାଏ। ଯନ୍ତ୍ରଣା ମୁଣ୍ଡର ପଛ କିମ୍ବା ଆଗରେ ଅନୁଭବ ହୁଏ। ଏହା ୩୦ ମିନିଟରୁ ୭ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିପାରେ।

ସାଇନସ୍: ଆଖି ଚାରିପାଖରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା। ଏହି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଜ୍ୱର ମଧ୍ୟ ଆଣିଥାଏ। ନାକ ଅବରୋଧ ହୋଇଯାଏ। ମୁହଁରେ ଚାପ ଅନୁଭବ ହୁଏ।

କ୍ଲଷ୍ଟର: ମୁଣ୍ଡ ବହୁତ ତୀବ୍ର ଆଘାତ କରେ। ଯନ୍ତ୍ରଣା ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇଥାଏ। ପୀଡ଼ିତ ଅଶାନ୍ତ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି। ନିଶା ଏକ ବଡ଼ କାରଣ।

ମାଇଗ୍ରେନରୁ ତୁରନ୍ତ ଆରାମ ପାଇଁ:

• ଆଖି ବନ୍ଦ କରି ଥଣ୍ଡା ପାଣିରେ ଗାଧୋଇବା।

• ୧୦ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ଥଣ୍ଡା ପାଣି ସ୍ପଞ୍ଜିଂ କରନ୍ତୁ। ପ୍ରତି ୩୦ ମିନିଟରେ ପୁଣି ଥରେ କରନ୍ତୁ ।

• କଥାବାର୍ତ୍ତା, ଚାପି ହୋଇଯାଇଥିବା ଭାବନାକୁ ବାହାର କରନ୍ତୁ।

• ମାଇଗ୍ରେନକୁ ଟ୍ରିଗର କରୁଥିବା ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକରୁ ନିଜକୁ ବାହାର କରନ୍ତୁ, ଯେପରିକି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଆଲୋକ, ଶବ୍ଦ ଇତ୍ୟାଦି।