Special maternity leave: ମାଆର ପ୍ରସବକୁ ନେଇ ମୋଦି ସରକାର କଲେ ଆଉ ଏକ ବଡ଼ ଘୋଷଣା

Special maternity leave: କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ନିଜ ଆଦେଶରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ମୃତ ଶିଶୁଟି ଜନ୍ମ ପରେ କିମ୍ବା ଜନ୍ମ ହେବାର ତୁରନ୍ତ ନବଜାତ ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ଯୋଗୁଁ ମା’ଙ୍କ ଉପରେ ଲାଗୁଥିବା ମାନସିକ ଆଘାତକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।

Special maternity leave: ଯେଉଁ ମା’ମାନେ ମୃତ ସନ୍ତାନକୁ ଜନ୍ମ ଦିଅନ୍ତି କିମ୍ବା ଜନ୍ମ ପରେ ସନ୍ତାନ ହରାନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଥିବା ମୋଦି ସରକାର (Modi Government) ବହୁତ ବଡ଼ ଆରାମ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଶିଶୁଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟଣାରେ ସମସ୍ତ ମହିଳା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରସବ ପରେ ୬୦ ଦିନ ପରେ ଏକ 'ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି' (Special maternity leave) ଦିଆଯିବ ବୋଲି ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ କର୍ମଚାରୀ ଓ ତାଲିମ ବିଭାଗ (DoPT) ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଜାରି କରିଛି । ଏହି ଆଦେଶରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ମୃତ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ କିମ୍ବା ନବଜାତ ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ଯୋଗୁଁ ମା’ଙ୍କ ଉପରେ ଲାଗୁଥିବା ମାନସିକ ଆଘାତକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏପରି ମା’ମାନଙ୍କୁ ୬୦ ଦିନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ଦିଆଯିବ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି । କାରଣ ଏଭଳି ଘଟଣା ମାଆର ଜୀବନ ଉପରେ ବହୁତ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ ।

କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ତାଲିମ (DoPT) ବିଭାଗ କହିଛି ଯେ ପ୍ରସବ, ପ୍ରସବ ପରେ କିମ୍ବା ପ୍ରସବ ସମୟରେ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସେ ଅନେକ ଛୁଟି ଆବେଦନ ଗ୍ରହଣ କରିଛି । ବିଭାଗ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ କହିଛନ୍ତି, 'ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସହିତ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି । ଜନ୍ମ କିମ୍ବା ପ୍ରସବ ପରେ ତୁରନ୍ତ ଏକ ମୃତ ନବଜାତ ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ଯୋଗୁଁ ଲାଗୁଥିବା ଝଟକାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏପରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ମହିଳା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ୬୦ ଦିନିଆ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ।

କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ତାଲିମ ବିଭାଗ ଏହାର ଆଦେଶରେ କହିଛି ଯେ ଯଦି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଜଣେ ମହିଳା କର୍ମଚାରୀ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ନେଇସାରିଛନ୍ତି ଓ ତାଙ୍କ ଛୁଟି ଏକ ଜନ୍ମିତ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ କିମ୍ବା ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରହିଛି, ତେବେ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଛୁଟି ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିଆଯାଇଛି । ଏହି ଘଟଣାକୁ ତାଙ୍କ ପରି ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ ପାସ୍ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଛୁଟିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇପାରିବ ଯାହା କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଡାକ୍ତରୀ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଆବଶ୍ୟକ କରିବ ନାହିଁ । ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁଯାୟୀ, ମୃତ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ ଦିନ କିମ୍ବା ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ଦିନଠାରୁ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ୬୦ ଦିନର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ଦିଆଯିବ ।

ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଜଣେ ମହିଳା କର୍ମଚାରୀ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ନେଇ ନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ମୃତ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ କିମ୍ବା ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ଦିନଠାରୁ ୬୦ ଦିନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ଦିଆଯାଇପାରେ । କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ସମସ୍ତ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ / ବିଭାଗକୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ନବଜାତ ଶିଶୁର ପ୍ରସବ ତାରିଖରୁ ୨୮ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ତେବେ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯିବ । DoPT ଅନୁଯାୟୀ, ଜନ୍ମ ପରେ ଏକ ଜନ୍ମିତ ଶିଶୁର ଜନ୍ମ ଭାବରେ ଜୀବନର କୌଣସି ଚିହ୍ନ ନାହିଁ କିମ୍ବା ୨୮ ସପ୍ତାହ (ସାତ ମାସ) ଗର୍ଭଧାରଣ ପରେ ଜୀବନ୍ତ ସନ୍ତାନର ଜନ୍ମ ବୋଲି ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇଛି ।

ଏହି ଆଦେଶରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟିର ସୁବିଧା କେବଳ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ସେହି ମହିଳା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ, ଯାହାଙ୍କର ଦୁଇରୁ କମ୍ ଜୀବନ୍ତ ସନ୍ତାନ ଅଛନ୍ତି ଓ ଯାହାର ପ୍ରସବ ଏକ ପ୍ରାଧିକୃତ ହସ୍ପିଟାଲରେ ହୋଇଛି । ପ୍ରାଧିକୃତ ହସ୍ପିଟାଲର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ସରକାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ କିମ୍ବା ଏହିପରି ଘରୋଇ ହସ୍ପିଟାଲ, ଯାହା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯୋଜନା (CGHS) ରେ ପରିଚାଳିତ । DoPT ର ଆଦେଶ ଅନୁଯାୟୀ, ଏମ୍ପାନେଲେଡ୍ ବାହାରେ ଥିବା ଏକ ଘରୋଇ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ଡେଲିଭରି କ୍ଷେତ୍ରରେ 'ଜରୁରୀକାଳୀନ ପ୍ରମାଣପତ୍ର' ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ହେବ ।