Bahubali Mormugao: ୬ଟି ପଏଣ୍ଟରେ ଜାଣନ୍ତୁ କେତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜ INS Mormugao
Warship Mormugao: ଆଜି ଏକ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗଦେଇ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂ ଆଇଏନଏସ ମୋମୁର୍ଗାଓ କୁ ନୌସେନାରେ ବିଧିବଦ୍ଧ ଭାବେ ସାମିଲ କରିଛନ୍ତି। ଯାହାକି ଭାରତୀୟ ନୌସେନାର ସାମୁଦ୍ରିକ ତଥା ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ପରମାଣୁ, ଜୈବିକ ଏବଂ ରାସାୟନିକ ଯୁଦ୍ଧ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହା ଶତ୍ରୁମାନଙ୍କୁ ଧୂଳି ଚଟାଇଦେଇପାରେ।
ଷୋଡଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ, ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ମାନେ ଗୋଆର ଅଂଶରେ ବସତି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ତିସୱାଡିର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜିଲ୍ଲା ଯେବେ ପୁରୁଣା ଗୋଆ ଥିଲା ସେବେ ତାଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱ ସେ ନେଇଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କର ସାମୁଦ୍ରିକ ସର୍ବୋଚ୍ଚତାକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ମାନେ ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳରେ ଥିବା ପାହାଡ ଉପରେ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।୧୬୨୪ ମସିହାରେ, ସେ ମୋର୍ମୁଗାଓ ବନ୍ଦରକୁ ଦେଖୁଥିବା ଜମିରେ ନିଜର ଦୁର୍ଗ ସହର ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ଗୋଆକୁ ଶାସନ କରୁଥିବା ବିଜାପୁରର ସୁଲତାନମାନେ ସହଜରେ ହାର ମାନିନଥିଲେ। ସେଠାରେ ଅନେକ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଥିଲା। ସମୁଦ୍ର ପଥ ଦେଇ ଡଚ୍ ମାନେ ଆସିଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ଶେଷରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ମାନଙ୍କଠାରୁ ଅଧିକାଂଶ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଇଲାକା ଗୁଡ଼ିକୁ କାବୁ କରିଥିଲେ । ୧୬୪୦ ରୁ ୧୬୪୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଡଚ୍ ମାନେ ମୋର୍ମୁଗାଓକୁ କାବୁ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ ତାଙ୍କୁ ତଡ଼ିପାର କରାଯାଇଥିଲା।
୧୬୮୩ ମସିହାରେ ଗୋଆରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ମାନେ ମରାଠାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଗୁରୁତର ବିପଦରେ ଥିଲେ। ସମ୍ୱାଜୀ ହଠାତ୍ ଅବରୋଧକୁ ଉଠାଇ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କଠାରୁ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ଯାହା ଫଳରେ ପ୍ରାୟ କିଛି ପରାଜୟକୁ ଏଡାଇ ଦିଆଗଲା । ତତ୍କାଳୀନ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଶାସକଙ୍କୁ ଭାରତରେ ଥିବା ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ହୋଲ୍ଡିଂର ରାଜଧାନୀକୁ ମୋର୍ମୁଗାଓର ଦୁର୍ଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ମୋର୍ମୁଗାଓ ବନ୍ଦର ଅପରେସନ୍ କ୍ରିକ୍ ର କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା ।ଏହି ଅପରେସନର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଜର୍ମାନ ବଣିକ ଜାହାଜ ଏରେନଫେଲ୍ସ ଉପରେ ବୋମାମାଡ଼ କରାଯାଇଥିଲା । ଯାହା ଗୁପ୍ତ ଭାବେ ୟୁ-ବୋଟସ କୁ ସୂଚନା ପଠାଉଥିଲା ।ବର୍ତ୍ତମାନ ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଜାଣିଥିବେ ଗୋଆର ମୋର୍ମୁଗାଓ କାହିଁକି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର । ମୋର୍ମୁଗାଓ ଗୋଆର ସର୍ବ ପୁରାତନ ବନ୍ଦର, ଯାହା ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ସର୍ବଦା ବିଦେଶୀ ଶକ୍ତିଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଥିଲା ।
ଗତ ବର୍ଷ ଗୋଆ ମୁକ୍ତି ଦିବସ ଅବସରରେ ଭାରତୀୟ ନୌସେନାର ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ୱଦେଶୀ ବିଧ୍ୱଂସକାରୀ ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜ ଭାବରେ ଗତ ବର୍ଷ ସମୁଦ୍ରରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ 'ମୋର୍ମୁଗାଓ' ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜ ଲଞ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା। ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଶାସନରୁ ଗୋଆର ସ୍ୱାଧୀନତାର ୬୦ବର୍ଷ ପୂରଣ ଅବସରରେ ଏହାର ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଇଥିଲା।
'ମୋର୍ମୁଗାଓ'ର ଲମ୍ବ ୧୬୩ ମିଟର ଏବଂ ଏହା ୧୭ ମିଟର ଚଉଡା । ଏହା ପରମାଣୁ, ଜୈବିକ ଏବଂ ରାସାୟନିକ ଯୁଦ୍ଧ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯୁଦ୍ଧ କରିପାରିବ ।ଚାରୋଟି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଗ୍ୟାସ ଟର୍ବିନ ଦ୍ୱାରା ଚାଳିତ, ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜ ଶତ୍ରୁ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ପାଇଁ ୩୦ ରୁ ଅଧିକ ଗତିରେ ଗତି କରିପାରେ ।ଏଥିରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ସେନସର ରହିଛି। ଏହା ଆଧୁନିକ ନୀରିକ୍ଷଣ ରାଡାର ବ୍ୟତୀତ ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ଭୂପୃଷ୍ଠ ଏବଂ ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ବାୟୁ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ହୋଇଛି । ଯାହା ଅସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ଭାରତୀୟ ନୌସେନାର ୱାରସିପ୍ ଡିଜାଇନ୍ ବ୍ୟୁରୋ ଦ୍ୱାରା ଏହା ସ୍ୱଦେଶୀ ଭାବରେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜ ମଝଗାଓଁ ଡକ୍ ସିପବିଲ୍ଡର୍ସ ଲିମିଟେଡ୍ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି।