బడ్జెట్‌ మొదట ప్రవేశపెట్టిన వ్యక్తి ఎవరో తెలుసా..!

భారతదేశపు మొట్టమొదటి బడ్జెట్‌ను స్కాటిష్ ఆర్థికవేత్త జేమ్స్ విల్సన్ ఏప్రిల్ 7, 1860న పార్లమెంట్‌లో సమర్పించారు. ఆయన ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీకి చెందిన వ్యక్తి.

స్వతంత్ర భారతదేశంలో మొదటి బడ్జెట్‌ను ఆర్థిక మంత్రి ఆర్‌కె షణ్ముఖం చెట్టి నవంబర్ 26, 1947న ప్రవేశపెట్టారు.

అత్యధికసార్లు బడ్జెట్‌ను మొరార్జీ దేశాయ్ ప్రవేశపెట్టారు. జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ, ఇందిరా గాంధీ హాయాంలో ఆయన 10 సార్లు బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు.

సుదీర్ఘమైన బడ్జెట్ ప్రసంగం రికార్డు నిర్మలా సీతారామన్ పేరుపై ఉంది. 2020-21 కేంద్ర బడ్జెట్ సందర్భంగా ఆమె 2 గంటల 42 నిమిషాల పాటు మాట్లాడారు.

అతి తక్కువ బడ్జెట్ ప్రసంగం 1977లో హిరూభాయ్ ముల్జీభాయ్ పటేల్ పేరిట ఉంది. ఆయన మధ్యంతర బడ్జెట్ సందర్భంగా కేవలం 800 పదాలలో ముగించేశారు.

లాంగెస్ట్ వర్డ్ కౌంట్ స్పీచ్ మన్మోహన్ సింగ్ 1991 బడ్జెట్ ప్రసంగం పదాల గణన పరంగా చాలా పెద్దది. ఆయన ప్రసంగం 18,604 పదాలు ఉంది.

1999 నుంచి బడ్జెట్ సమర్పించే సమయంలో మార్పులు జరిగాయి. అంతకముందు సాయంత్రం 5 గంటలకు ప్రవేశపెట్టేవారు. ఆర్థిక మంత్రి యశ్వంత్ సిన్హా ఉదయం 11 గంటలకు బడ్జెట్‌ను సమర్పించే సంప్రదాయానికి శ్రీకారం చుట్టారు.

1955 వరకు ఇంగ్లీష్‌లో మాత్రమే బడ్జెట్ ముద్రించేవారు. 1955 నుంచి హిందీలో కూడా ముద్రించాలని కేంద్రం నిర్ణయించింది.

కోవిడ్-19 మహమ్మారి సమయంలో (2021-22) బడ్జెట్‌ను పూర్తిగా డిజిటల్‌గా సమర్పించారు.