Mukesh Birthday Anniversary: 35 ਸਾਲ ਦੇ ਗਾਇਕੀ ਦੇ ਸਫਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਆਵਾਜ਼, ਜਿਸ ਨੇ ਹਰ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ, ਉਹ ਮਹਿਜ਼ ਇੱਕ ਆਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਜਾਦੂ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੇ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਗਾਇਕ ਮੁਕੇਸ਼ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ ਲੋਕ ਖੁਦ-ਬ-ਖੁਦ ਗੁਣਗਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਬਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸਜ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

ਆਪਣੀ ਮਖਮਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਫਨਕਾਰ ਨੇ ਕਰੋੜਾਂ ਦਿਲਾਂ ਉਪਰ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਣੇ ਗੁਣਗਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਣੇ ਅੱਜ ਵੀ ਸਦਾਬਹਾਰ ਹਨ। ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਜੀਨਾ ਜਹਾਂ ਮਰਨਾ ਜਹਾਂ, ਜਾਨੇ ਕਹਾਂ ਗਏ ਵੋ ਦਿਨ, ਸਜਨ ਰੇ ਝੂਠ ਮਤ ਬੋਲੋ, ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਜੋਕਰ, ਦੁਨੀਆ ਬਨਾਨੇ ਵਾਲੇ, ਆਵਾਰਾ ਹੂੰ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਜੂਤਾ ਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ।


ਹੀਰੋ ਬਣਨ ਦਾ ਸੀ ਸੁਪਨਾ


22 ਜੁਲਾਈ 1923 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਮੁਕੇਸ਼ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਮੁਕੇਸ਼ ਚੰਦ ਮਾਥੁਰ ਸੀ। ਉਹ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਗਾਇਕ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਫ਼ਿਲਮੀ ਹੀਰੋ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਕੁਝ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੱਥ ਅਜਮਾਇਆ ਪਰ ਅਸਫਲ ਰਹੇ। ਸਾਲ 1942 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਮ 'ਨਿਰਦੋਸ਼', ਸਾਲ 1953 'ਚ 'ਮਾਸ਼ੂਕਾ' ਅਤੇ ਸਾਲ 1956 'ਚ ਫਿਲਮ 'ਅਨੁਰਾਗ' ਕੀਤੀ।


ਤਿੰਨੋਂ ਫਿਲਮਾਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਫਿਲਮ 'ਪਹਿਲੀ ਨਜ਼ਰ' 'ਚ 'ਦਿਲ ਜਲਤਾ ਹੈ ਤੋ ਜਲਨੇ ਦੇ' ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਗੀਤ ਕਾਫੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਕਬੂਲ ਹੋਇਆ। ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਗੀਤ ਨੂੰ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਕੇਐੱਲ ਸਹਿਗਲ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ 'ਚ ਗਾਇਆ ਸੀ। ਸਾਲ 1949 ਮੁਕੇਸ਼ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ 'ਅੰਦਾਜ਼' ਅਤੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ 'ਬਰਸਾਤ' ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਗੀਤ ਗਾਏ ਸਨ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਸੁਪਰਹਿੱਟ ਹੋਏ ਸਨ। ਮੁਕੇਸ਼ ਦੇ 6 ਗੀਤ ਸਨ ਜੋ ਰੇਡੀਓ ਸ਼ੋਆਂ 'ਤੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਰਹੇ।


ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਆਵਾਜ਼
ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੇ 35 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਫਿਲਮ ਸੰਗੀਤ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਲਗਭਗ 525 ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 900 ਦੇ ਕਰੀਬ ਗੀਤ ਗਾਏ ਹਨ। ਜੋ ਰਫੀ, ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਪਰ ਮੁਕੇਸ਼ ਵੱਲੋਂ ਗਾਏ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਗਾਏ ਹੋਣਗੇ।


ਮੁਕੇਸ਼ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣੇ
ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਅਭਿਆਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਾਕਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੇ ਗੀਤ, ਦੂਜੇ ਗੀਤ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੁਣੋਗੇ। ਮੁਕੇਸ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਫਿਲਮ ਆਗ (1948) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਲਈ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਪਰ ਮੰਨਾ ਡੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਸਨ।


 



ਮੁਕੇਸ਼ ਦੇ ਗੀਤ ਓਨੇ ਹੀ ਸਾਦੇ, ਸੌਖੇ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਮੁਕੇਸ਼ ਆਪਣੀ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਮੁਕੇਸ਼ ਦੀ ਮੌਤ 27 ਅਗਸਤ 1976 ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਡੇਟ੍ਰੋਇਟ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਿਰਫ 53 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮੁਕੇਸ਼ ਸ਼ਿਖਰ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।