Rajiv Gandhi 80th Birth Anniversary: ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਆਉਣ ਪਿਆ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ !
Rajiv Gandhi 80th Birth Anniversary: ਹਰ ਸਾਲ 20 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ `ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਿਵਸ` ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰਕੂ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ `ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
Rajiv Gandhi 80th Birth Anniversary: ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ 20 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਗੂੰਜਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜਨਮ 20 ਅਗਸਤ 1944 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅੱਜ 20 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 80ਵੀਂ ਜਯੰਤੀ ਮਨਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਰਾਜੀਵ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੇ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਕਈ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅੱਗੇ ਪੜ੍ਹੋ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ।
ਨਾਮ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਵੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਨੋਖੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ
ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਸਿਰਫ਼ 3 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਨਾਨਾ ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਜੀਵ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਮਲਾ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਮਲਾ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਰਾਜੀਵ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਮਲ, ਜੋ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਚਾਲੇ ਹੀ ਛੱਡੀ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜਾਈ
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਦੇ ਵੇਲਹਮ ਬੁਆਏਜ਼ ਸਕੂਲ ਗਏ ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਕਾਰੀ ਦੂਨ ਸਕੂਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਸੰਜੇ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵੀ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜੀਵ ਕੈਂਬਰਿਜ ਦੇ ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਕਾਲਜ ਗਏ ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਥੋਂ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਪਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ।
ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸੀ
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਸਾਲ 1966 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਪਰਤੇ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਰਾਜੀਵ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਹ ਪੱਛਮੀ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਰੇਡੀਓ ਸੁਣਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਰੇਡੀਓ 'ਤੇ ਕੁਝ ਸੁਣਦੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਲੰਡਨ 'ਚ ਮਿਲੇ, ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਹੋਇਆ ਵਿਆਹ!
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਐਡਵਿਨ ਐਂਟੋਨੀਓ ਮਾਈਨੋ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਸਾਲ 1968 'ਚ ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਆ ਕੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਈਨੋ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਫਲਾਇੰਗ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਵਪਾਰਕ ਪਾਇਲਟ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਵੀ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਇਲਟ ਬਣ ਗਏ। ਸਾਲ 1970 ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਨ।
ਰਾਜੀਵ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਕਿਉਂ ਆਏ?
ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤਾਂ ਰਾਜੀਵ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਆਏ? ਦਰਅਸਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਸੰਜੇ ਗਾਂਧੀ ਦੀ 23 ਜੂਨ 1980 ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 23 ਜੂਨ, 1980 ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੀ ਸੀਟ ਅਮੇਠੀ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ। ਸਾਲ 1981 ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।