हिंदू धर्मात विवाहाबाबत अनेक समजुती आणि नियम आहेत. व्यक्तीच्या जन्मापासून ते मृत्यूपर्यंत अनेक विधीद्वारे त्याच्यावर संस्कार केले जातात. या संस्कारांमध्ये विवाह हा एक विशेष संस्कार आहे. बरेचदा काही लोक दिवसा लग्न करतात, तर अनेक ठिकाणी रात्री सोहळा केला जातो. पण त्याची खरी तरतूद काय आहे? लग्न कधी करावे, दिवसा किंवा रात्री? या प्रश्नाचे उत्तर जगद्गुरू शंकराचार्य यांनी शास्त्रानुसार दिले आहे


कोणताही पंडित कधीच लग्न लावणार नाही, तो लग्न करून देईल


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

कोटा, राजस्थानमधील एका व्यक्तीने आपल्या प्रश्नात विचारले की लग्न रात्री करावे की दिवसा. यावर जगद्गुरु शंकराचार्य म्हणाले, 'सर्वात आधी पंडित असेल तर त्याचे लग्न होणार नाही, तो विवाह करून देईल. जर आपण लग्नाबद्दल बोललो तर त्याचा दिवस आणि रात्रीचा काहीही संबंध नाही. हे स्थिर चढत्या पद्धतीने केले जाते. जर विवाह स्थिर चढत्या अवस्थेत झाला तर याचा अर्थ विवाह टिकेल.


घटस्फोटाला स्थान नाही


ते पुढे म्हणाले, 'जेव्हा दोन लोक एकमेकांशी जोडले जातात तेव्हा त्यांची पहिली गरज असते ती आयुष्यभर एकमेकांशी जोडलेली राहणे. पती-पत्नी एकत्र आल्यावर विभक्त होऊ शकतात असा कोणताही उल्लेख आपल्या शास्त्रात नाही. असे कुठेही लिहिलेले नाही. त्यामुळे विवाह स्थिर राहावा म्हणून स्थिर विवाहाची मागणी केली जाते. त्यामुळे स्थिर चढणारे रात्रीही येतात, दिवसाही स्थिर आरोहण येतात. त्यामुळे चढत्या क्रमानुसार लग्न दिवसा किंवा रात्री कधीही होऊ शकते. दिवस आणि रात्रीची कल्पना नसते.


ते पुढे म्हणतात, 'रात्री लग्न करण्याची प्रथा मुघलांच्या आगमनानंतर सुरू झाली. कारण दिवसा लग्नात अडथळे येत होते. त्यामुळे लग्न कुणाला कळू नये म्हणून रात्रीच करण्यात आले. लग्नाच्या वरात संध्याकाळच्या वेळी येत असत आणि हे विधी रात्री ठरलेली चढाई पाहून पार पाडले जात होते. पण ही सोय त्यावेळेच्या परिस्थितीनुसार असे. पण आता लोकं आताच्या परिस्थितीनुसार, विवाहाचा शुभ मुहूर्त काढतात. त्यामुळे मुहूर्त कोणताही चुकीचा नसतो.