RPF Vs GRP: କ'ଣ ଥାଏ ଏହି ଚାକିରିରେ ଫରକ, କେତେ ମିଳିଥାଏ ଦରମା ଜାଣନ୍ତୁ

RPF Vs GRP Job In Odia: ଆରପିଏଫର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ହେଉଛି ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ବଳ। ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳ ପଦବୀ ରେଳ ବିଭାଗରେ ଏକ ନିମ୍ନ ସ୍ତରର ପଦ ଅଟେ। ସାଧାରଣ ଭାଷାରେ ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳଙ୍କୁ ରେଳ ପୋଲିସ / ରେଳ ପୋଲିସ କନଷ୍ଟେବଳ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳ ପଦ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀ ପାସ କରିଥିବା ଦରକାର ଏବଂ ଆରପିଏଫ ଏସଆଇ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିବା ଜରୁରୀ ।

RPF Vs GRP Job In Odia: ଭାରତୀୟ ରେଳ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ । ରେଲୱେ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଦିନ କୋଟି କୋଟି ଲୋକ ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି। ଏହା ସହିତ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ସାମଗ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ରେଳ ମାଧ୍ୟମରେ ପରିବହନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ସମୟରେ, ରେଳ ସମ୍ପତ୍ତି ଏବଂ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ କ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ବିନା ଯାତ୍ରା କରିବା ଏକ ବଡ଼ ଦାୟିତ୍ୱ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଦାୟିତ୍ୱ RPF ଏବଂ GRP ର କାନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ । ପ୍ରାୟତଃ ଲୋକମାନେ ଉଭୟ RPF ଏବଂ GRP କୁ ସମାନ ବୋଲି ଭାବନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ତାହା ନୁହେଁ । ଉଭୟଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱ ଭିନ୍ନ ଏବଂ ଉଭୟଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି, ରିପୋର୍ଟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି। 

ଆରପିଏଫ୍ ବା RPF ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ବଳ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଏହା ଆରପିଏଫ ଆକ୍ଟ ୧୯୫୭ ଅନୁଯାୟୀ ଗଠିତ ହୋଇଛି । ରେଳ ସମ୍ପତ୍ତି, ଯାତ୍ରୀ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଯାତ୍ରୀ ଏବଂ ଏହା ସହିତ ଜଡିତ ବିଷୟଗୁଡିକର ଉନ୍ନତ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଏହା ଦାୟୀ ହୋଇଥାନ୍ତି। ରେଳ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଆରପିଏଫ୍ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରଶାସନିକ ଅନୁଯାୟୀ ଫୋର୍ସର ବ୍ୟବସ୍ଥାପିତ । “ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ସ୍ପେଶାଲ ଫୋର୍ସ” (RPSF) ର ୧୨ ଟି ବାଟାଲିୟନ ଦେଶର ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଚୋରି, ଅସାଧୁ ଅର୍ଥ ହଡପ ଏବଂ ରେଳବାଇର ବେଆଇନ ସମ୍ପତ୍ତି ସହ ଜଡିତ ଅପରାଧର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆରପିଏଫକୁ କ୍ଷମତା ଦିଆଯାଇଛି। 

ରେଳ ଛାତରେ ଯାତ୍ରା କରିବା, ଦଲାଲି, ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥିବା କୋଚରେ ଅନଧିକୃତ ପ୍ରବେଶ, ଅନଧିକୃତ ଭେଣ୍ଡିଂ, ଅପରାଧ ଇତ୍ୟାଦି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅପରାଧ ସହ ଆରପିଏଫ୍ କାରବାର କରିଥାଏ। ସେହିପରି ରେଲୱେ ବିଭାଗରେ ଜଡ଼ିତ ଥିବା ଜିଆରପି (GRP) ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ବହନ କରିଥାଏ। GRP ସରକାରୀ ରେଳ ପୋଲିସ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । GRP ର ପ୍ରାଥମିକ ଭୂମିକା ହେଉଛି ଭାରତର ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ମଧ୍ୟରେ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ବଜାୟ ରଖିବା । ସେମାନେ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାନ୍ତି ଏବଂ ଟ୍ରେନ୍ ଏବଂ ରେଳ ପରିସରରେ ଅପରାଧର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରନ୍ତି । GRP ରେଳ ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ବଳକୁ ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । 

ଯାତ୍ରୀ ଏବଂ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଯାତାୟାତ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ସେହିପରି ଅତ୍ୟଧିକ ଭିଡ଼କୁ ରୋକିବା, ଷ୍ଟେସନ ପରିସର ମଧ୍ୟରେ ଯାନବାହାନ ଚଳାଚଳକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା, ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିବା, ଏବଂ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବା, ଫେରି ଲଗାଇବା ସହ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତି ଆଦି କାମକୁ ବିରୋଧ କରିବା ହେଉଛି ଜିଆରପିର କାର୍ଯ୍ୟ। ଏହା ମଧ୍ୟ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଛାଡି ଦିଆଯାଇଥିବା କିମ୍ବା ଟ୍ରେନରୁ ଚୋରି ହୋଇଥିବା ସମ୍ପତ୍ତି ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ଟ୍ରେମିନିରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଖାଲି ଟ୍ରେନ୍ ଗାଡି ଯାଞ୍ଚ କରିଥାଏ ଏବଂ ଟ୍ରେନ୍ କିମ୍ବା ଷ୍ଟେସନ ପରିସରରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମୃତଦେହ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ମଧ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରିଥାଏ ଜିଆରପି ।  

ସେହିପରି ଯଦି ଦେଖିବା GRP ପ୍ଲାଣ୍ଟ ହେଡ ଥିବା ଅଫିସରଙ୍କ ଦରମା ବର୍ଷକୁ ୨୮.୩ ଲକ୍ଷ ବୋଲି ଧରାଯାଏ। ତେବେ ଜିଆରପି ଚାକିରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଟପ୍ ୧୦ ପ୍ରତିଶତ କର୍ମଚାରୀ ବର୍ଷକୁ ୧୫ ଲକ୍ଷକୁ ଅଧିକ ଦରମା ପାଇଥାନ୍ତି ।  ସେହିପରି ଏହି ଚାକିରିରେ ୧ ପ୍ରତିଶତ ଅଫିସର ବର୍ଷକୁ ୫୦.୮୫ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦରମା ପାଇଥାନ୍ତି। ସେପଟେ ସର୍ବାଧିକ ହାରାହାରି ଦରମା ଯାହା ଏକ ଆରପିଏଫ୍ କନଷ୍ଟେବଳ ପାଇ ପାରିବେ ତାହା ମାସକୁ ପ୍ରାୟ ୨୬ ହଜାରରୁ ୩୨ ହଜାର ଟଙ୍କା ରହିଥାଏ| ହାରାହାରି ସର୍ବନିମ୍ନ ବେତନ ସ୍କେଲ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଏହା ପାଞ୍ଚ ହଜାର ୨୦୦ ରୁ କୋଡିଏ ହଜାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ, ଗ୍ରେଡ୍ ପେ ସହିତ ଦୁଇ ହଜାର ମାସର ଆଧାରରେ ଦୁଇ ହଜାର ଟଙ୍କା ବେତନ, ଯାହା ସହିତ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୁବିଧା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । 

ଯଦି ପୋଷ୍ଟ ବିଷୟରେ କଥା ହେବା ତାହେଲେ, ରେଳ ବିଭାଗର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ରେଳ ବିଭାଗରେ ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳ ପଦବୀ ରହିଥାଏ । ଆରପିଏଫର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ହେଉଛି ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ବଳ। ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳ ପଦବୀ ରେଳ ବିଭାଗରେ ଏକ ନିମ୍ନ ସ୍ତରର ପଦ ଅଟେ। ସାଧାରଣ ଭାଷାରେ ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳଙ୍କୁ ରେଳ ପୋଲିସ / ରେଳ ପୋଲିସ କନଷ୍ଟେବଳ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳ ପଦ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀ ପାସ କରିଥିବା ଦରକାର ଏବଂ ଆରପିଏଫ ଏସଆଇ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିବା ଜରୁରୀ । ଆରପିଏଫ୍ ପାଇଁ ବୟସ ସୀମା କ’ଣ ରହିଥାଏ? ତେବେ ଏଠାରେ କହିରଖୁଛୁ ଯେ, ଆରପିଏଫ କନଷ୍ଟେବଳ ପଦ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ବୟସ ୧୮ ରୁ ୨୫ ବର୍ଷ ଏବଂ RPF SI ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ବୟସ ୨୦ ରୁ ୨୫ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହେବା ଉଚିତ। 

ଅନ୍ୟପଟେ ସାରା ଦେଶରେ ୩୬ ହଜାର ସରକାରୀ ରେଳ ପୋଲିସ୍ କର୍ମଚାରୀ ରେଳବାଇରେ ହେଉଥିବା ଘୃଣ୍ୟ ଘଟଣା ଉପରେ ନଜର ରଖିଥାନ୍ତି।  ବିଶେଷକରି ଯାନବାହାନରେ ମହିଳାଙ୍କୁ ଅସଦାଚରଣ ବା ଦୁଷ୍କର୍ମ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ସମର୍ଥ ହୁଅନ୍ତି ଜିଆରପି। ସରକାରୀ ରେଳ ପୋଲିସ ରେଳବାଇ ପାଇଁ ଏହା ଜାରି ରଖିବ। ଅପରାଧର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବ। ସେହିପରି ଜିଆରପି ଟ୍ରାକ ପାଟ୍ରୋଲିଂ ଏବଂ ରେଳବାଇ ପାଇଁ ସରକାରୀ ରେଳ ପୋଲିସ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ
 ଅଧିନିୟମର ଧାରା 150, 151, ଏବଂ 152 ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇଥିବା ପରି ସାବ୍ୟସ୍ତତାର ଘଟଣା । 

ଆରପିଏଫର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାଁ ହେଉଛି ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ବଳ । ଆରପିଏଫ୍ ହେଉଛି ଭାରତୀୟ ରେଳର ଏକ ସୁରକ୍ଷା ବଳ, ଯାହାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ରେଳ ଯାତ୍ରୀ, ଯାତ୍ରୀ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ରେଳ ସମ୍ପତ୍ତିର ସୁରକ୍ଷା। ଏହା ରେଳ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅଧୀନରେ ଆସିଛି ଏବଂ ଗିରଫଦାରୀକୁ ସୁରକ୍ଷା ବଳଙ୍କୁ ବିଶେଷ କ୍ଷମତା ଦିଆଯାଇଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଯଦି ଆମେ GRP ବିଷୟରେ କଥା ହେବା, ତା’ହେଲେ ଏହାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ହେଉଛି ସରକାରୀ ରେଳ ପୋଲିସ, ଯାହା ରେଳ ସହ ଜଡିତ ଅପରାଧର ଯାଞ୍ଚ କରିଥାଏ ଏବଂ ରେଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ରକ୍ଷା କରିଥାଏ। ସେଠାରେ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ପୋଲିସ ରହିଥାନ୍ତି। 

GRP ହେଉଛି ଏପରି ପୋଲିସ୍, ଯାହା ରେଳ ସହ ଜଡିତ, କିନ୍ତୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଆସେ । କୌଣସି ପ୍ରକାରେ, ଯଦି ରେଳ ପ୍ରସଙ୍ଗ ସାଧାରଣ ପୋଲିସ୍ ଷ୍ଟେସନକୁ ନ ଯାଏ, ତେବେ କିଛି ରେଳ ଷ୍ଟେସନ୍ ତିଆରି କରାଯାଇଥିଲା ଯାହାକୁ GRP ଷ୍ଟେସନ୍ କୁହାଯାଏ । ଏଥିପାଇଁ ରେଳବାଇ ମଧ୍ୟ GRP କୁ ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ କରେ, ଅର୍ଥାତ୍ GRP ଉପରେ ଖର୍ଚ୍ଚ ରେଳବାଇ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଭକ୍ତ । ଏହି ପୋଲିସ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଆସେ, ତେଣୁ ଏହା ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ସେଥିପାଇଁ ରେଳ GRP ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ କାମ କରେ । 

ସେହିପରି ଆରପିଏଫ୍ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଧୀନରେ ରହିଥାଏ। ଆରପିଏଫ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ରେଳ ସମ୍ପତ୍ତିର ସୁରକ୍ଷା। ଏହା ରେଳ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇଥାଏ । ଏଥି ସହିତ,୨୦୧୩ରେ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ପରେ ଆରପିଏଫ୍ ମଧ୍ୟ ଏକ FIR ଫାଇଲ୍ କରିପାରିବ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଶୃଙ୍ଖଳା ଟାଣିବା ଭଳି ମାମଲା ମଧ୍ୟ ଆରପିଏଫ୍ ଅଧୀନରେ ଆସେ । ଏହା ସହିତ, ଆରପିଏଫ୍ ର କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ରେଳ ଚଳାଚଳରେ କୌଣସି ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ରୋକିବା, ଏହି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ।