One Nation One Election: 2029ರಲ್ಲಿ 543 ಸ್ಥಾನಗಳ ಬದಲಿಗೆ 750 ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದೆಯೇ?

One Nation One Election: NDA 3.0 ಸರ್ಕಾರದ ಮಹತ್ವದ ನಿರ್ಣಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ 'ಒಂದು ದೇಶ, ಒಂದು ಚುನಾವಣೆ' ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗೆ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಬುಧವಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಒಂದೇ ಬಾರಿ ನಡೆಸುವ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆ ಇದಾಗಿದೆ. ವಿರೋಧಗಳ ನಡುವೆಯೇ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಮುಂಬರುವ ಸಂಸತ್ತಿನ ಚಳಿಗಾಲದ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ 'ಒನ್ ನೇಷನ್, ಒನ್ ಎಲೆಕ್ಷನ್' ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಮಂಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.

2029ರ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಿಗೆ ಏಕಕಾಲಕ್ಕೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಮುಂದಿನ ಬಾರಿ 543 ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಥಾನಗಳ ಬದಲಿಗೆ 750 ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೂ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ 2002ರ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 2026ರವರೆಗೆ ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ನಿಷೇಧವಿದೆ. ನಂತರದ ಜನಗಣತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆ 2027ರಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯಬೇಕಿದ್ದು, ಆನಂತರ ನಡೆಯಲಿರುವ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಲೋಕಸಭೆ ಸ್ಥಾನಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. 

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: 'ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಂದು ಚುನಾವಣೆ'ಗೆ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಸಂಪುಟ ಒಪ್ಪಿಗೆ; ಚಳಿಗಾಲದ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಮಸೂದೆ ಮಂಡನೆ!

ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಶ್ನೆ

ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿ 10 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದು 2021ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಿಲ್ಲ. ಕೊರೊನಾದಿಂದ ಜನಗಣತಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಈಗ 2027ರಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಲಸ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ 2002ರ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ 2026ರ ನಂತರ ಜನಗಣತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಡಿಲಿಮಿಟೇಷನ್ ಎಂದರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು. 2002ರಲ್ಲಿ ಈ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಕಾನೂನನ್ನು ಮಾಡಿದಾಗ, ಅಂದರೆ 2026ರ ನಂತರ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೋಕಸಭೆ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು. ಗಣತಿಯನ್ನು ಒಂದು ದಶಕದ ನಂತರ ಮಾತ್ರ ನಡೆಸಲಾಗುವುದರಿಂದ, 2002ರ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ 2031ರ ಜನಗಣತಿಯ ನಂತರವೇ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಕೊರೊನಾದಿಂದ 2021ರಲ್ಲಿ ನಡೆಯಬೇಕಿದ್ದ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು 2027ಕ್ಕೆ ಮುಂದೂಡಲಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ 2027ರಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ, 2031ರಲ್ಲಿ ತಕ್ಷಣವೇ ಅದನ್ನು ಮಾಡಲು ತುಂಬಾ ಮುಂಚೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ 2002ರ ಕಾನೂನಿನಂತೆ 2027ರ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 2029ರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಲೋಕಸಭೆ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು. 

ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ವಂದನ ಕಾಯ್ದೆ

ಕಳೆದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಮುಂದಿನ ಚುನಾವಣೆಯವರೆಗೆ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ 3ನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮೀಸಲಿಡುವ ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿದೆ. ಜನಗಣತಿ ಮತ್ತು ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಹೊರತಾಗಿ ಈ ಕಾರಣವೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಲಿದ್ದು, ಹೀಗಾಗಿ ಸೀಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. 

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ನವರಾತ್ರಿಗೂ ಮುನ್ನ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಿಗೆ ಭರ್ಜರಿ ಉಡುಗೊರೆ ಘೋಷಿಸಿದ ಕೇಂದ್ರ..! ಈ ದಿನ ತುಟ್ಟಿ ಭತ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ..!

ಉತ್ತರ Vs ಸೌತ್

ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಚಡಪಡಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದೇ ಇದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡಿರುವುದು. ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಉತ್ತರದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ದಕ್ಷಿಣದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್‌ನ ಆಧಾರವು ಕೇವಲ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ದಕ್ಷಿಣದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು. ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸರ್ಕಾರವು ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರ ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದು, ದಕ್ಷಿಣದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಅನುಪಾತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸೂತ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.