मुंबई : पोस्ट ऑफिस बचत योजनांमध्ये अनेक योजना आहेत. ज्यामध्ये गुंतवणूक करणे विश्वासार्ह आणि जोखीममुक्त आहे. देशभरातील 1 लाख 57 पोस्ट ऑफिसद्वारे पोस्ट ऑफिस योजना. PPF योजना सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांच्या 8 हजार 200 शाखांद्वारे तसेच प्रत्येक शहरातील पोस्ट ऑफिसद्वारे चालविली जाते. इंडिया पोस्ट सेव्हिंग स्कीम ही सर्वोत्कृष्ट बचत योजना आहे जी जगभरात उपलब्ध आहे. पोस्ट ऑफिस बचत योजना मूळ रकमेवर निश्चित व्याज दर देते.


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

ज्यांना त्यांच्या गुंतवणुकीतून निश्चित परतावा मिळवायचा आहे त्यांच्यासाठी ही योजना सर्वोत्तम आहे. एखादी व्यक्ती पोस्ट ऑफिसमध्ये फक्त 20 रुपयांमध्ये बचत खाते उघडू शकते.


देशाच्या ग्रामीण भागात हे खूप लोकप्रिय आहे. केंद्र सरकार पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग्ज स्कीमसाठी व्याजदर ठरवते. पोस्ट ऑफिस बचत खात्याचा व्याजदर भारत सरकार ठरवते. अगदी बँकेच्या बचत खात्यासाठीचे दर जवळपास सारखेच आहेत. पोस्ट ऑफिस बचत व्याज दर सुमारे 4% आहे आणि दरमहा गणना केली जाते.


भारतीय कर नियमांनुसार, ठेवीदाराच्या हातात वार्षिक 50 हजार रुपयांपेक्षा कमी व्याजाची रक्कम करमुक्त आहे. त्यांच्याकडे चेकची सुविधा असल्यास त्यांना किमान INR 50 आणि INR 500 चे शिल्लक राखावे लागेल. तसेच, इंडिया पोस्ट सेव्हिंग स्कीम एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसऱ्या पोस्ट ऑफिसमध्ये सहजपणे हस्तांतरित केली जाऊ शकते.


इंडिया पोस्ट सेव्हिंग स्कीम : पोस्ट ऑफिस मुदत ठेव खाते


ही सर्वात लोकप्रिय बचत योजना आहे, ज्यामध्ये दर चार महिन्यांनी अर्थमंत्री व्याजदर निश्चित करतात. दर सरकारी रोख्यांच्या उत्पन्नावर अवलंबून असतात आणि सरकारी क्षेत्राच्या उत्पन्नाभोवती पसरलेले असतात.


पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिट खात्यात गुंतवणूक करण्यासाठी किमान 1हजार रुपये आवश्यक आहे. एखादी व्यक्ती कोणत्याही कालावधीसाठी टीडी खाते उघडू शकते:- एक वर्ष, दोन वर्षे, तीन वर्षे आणि पाच वर्षे. ठेवीदार व्याजाच्या पुनर्गुंतवणुकीचा पर्याय निवडू शकतात. मात्र गेल्या एक वर्षापासून ही सुविधा उपलब्ध नाही.


ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (इंडिया पोस्ट सेव्हिंग स्कीम)


ठेवीदारांना नियमित उत्पन्न आणि सुरक्षा प्रदान करणारी ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ही योजना सर्वोत्तम आहे. नियमित उत्पन्न व्याजदराच्या स्वरूपात दिले जाते, ज्याची गणना प्रत्येक तिमाहीत केली जाते. ते दर चार महिन्यांनी गुंतवणूकदाराच्या खात्यात जमा केले जाते.


किमान गुंतवणूक रक्कम 1 हजारांपासून सुरू होते. याचा व्याज दर प्रत्येक तिमाहीत 7.40% आहे. योजनेचा लॉक-इन कालावधी पाच वर्षांचा आहे. ही योजना गुंतवणूकदारांना मुदतपूर्व पैसे काढण्याची परवानगी देते.


राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र


ही एक लहान बचत योजना आहे, जी कमी उत्पन्न असलेल्या व्यक्ती आणि मध्यम उत्पन्न गटांना प्रोत्साहन देते. हा पुढाकार भारत सरकारने घेतला आहे आणि यामध्ये परताव्याची हमी आहे. व्याज दर 6.8% आहे. यात पाच वर्षांचा लॉक-इन कालावधी आहे. ठेवीदाराला गुंतवणूकीची रक्कम आणि परिपक्वतेवर व्याज मिळेल.


गुंतवणूकदार 100 रुपये इतकी कमी गुंतवणूक करू शकतात. फक्त भारतीय रहिवासी NSC मध्ये गुंतवणूक करण्यास पात्र आहेत. गुंतवणूकदाराचा मृत्यू झाल्यास ठेवीदार मुदतपूर्तीपूर्वी त्याची NSC गुंतवणूक काढू शकत नाही. एखादी व्यक्ती नेहमी त्याच्या NSC गुंतवणुकीवर कर्ज घेऊ शकते.


पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीममध्ये गुंतवणूक केल्याचे आणखी फायदे


गुंतवणुकीची सुलभता: पोस्ट ऑफिस बचत योजनांमध्ये गुंतवणूक करणे सोपे आहे आणि ग्रामीण आणि शहरी लोकांसाठी योग्य आहे. सोप्या कार्यपद्धती आणि उपलब्धतेच्या सुलभतेमुळे या योजना सर्वाधिक पसंतीच्या बचत योजना आहेत.


दस्तऐवजीकरण आणि प्रक्रिया: पोस्ट ऑफिस बचत योजनांना मर्यादित कागदपत्रे आणि योग्य प्रक्रिया आवश्यक आहे.


कर लाभ: बहुतांश बचत योजना ठेवींसाठी कलम 80C अंतर्गत कर सूट मिळण्यास पात्र आहेत.


पोस्ट ऑफिस बचत खाते: बचत योजनांचे व्याजदर 4% ते 9% पर्यंत असतात आणि ते जोखीममुक्त असतात. भारत सरकार या योजना सुरू करते त्यामुळे त्यात कमीत कमी धोका असतो.


पोस्ट ऑफिस स्कीममध्ये गुंतवणूक: पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीममध्ये गुंतवणूक दीर्घ कालावधीसाठी असते, ज्यामध्ये पीपीएफ खात्यासाठी गुंतवणूकीचा कालावधी 15 वर्षांपर्यंत असतो. आणि, निवृत्ती आणि पेन्शन नियोजनासाठी गुंतवणूक पर्याय हा सर्वोत्तम पर्याय आहे.