पोपट पिटेकर, झी मीडिया, मुंबई : आपण अनेकदा भूकंप (Earthquake) झाल्याचं ऐकतो. त्या भूकंपामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाल्याचं देखील पाहतो.  साधारणपणे 6 ते 8 तीव्रतेचे भूकंपाचे धक्के खूप तीव्र मानले जातात आणि जर हे धक्के काही काळ थांबले तर ते प्रचंड विनाश (Massive destruction) घडवू शकतात. तुम्हाला माहिती आहे का की भूकंप कशामुळे होतो ते ?  चला जाणून  घेऊयात...


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

भूकंप का होतात


भूकंपाची घटना ही एक वैज्ञानिक (Earthquake scientist) क्रिया आहे. पृथ्वी टेक्टोनिक प्लेट्सवर (Earth tectonic plates) वसलेली आहे. ज्याच्या खाली लावा आहे आणि या टेक्टोनिक प्लेट्स त्यावर तरंगतात. अनेक वेळा या प्लेट्स एकमेकांवर आदळतात आणि तुटतात आणि त्यांच्या खालून बाहेर पडणारी उर्जा बाहेर पडण्याचा मार्ग शोधते, त्यामुळे गडबड होऊन भूकंप होतो.


जगातील सर्वात शक्तिशाली भूकंप


पृथ्वीला आदळणाऱ्या आतापर्यंतच्या सर्वात शक्तिशाली भूकंपाची (A powerful earthquake)तीव्रता 9.5 इतकी नोंदवण्यात आली आहे. 22 मे 1960 रोजी चिलीमध्ये (Chile earthquake) हा भूकंप झाला होता. या भूकंपाची फॉल्ट लाइन (fault line) 1 हजार मैल होती.


10 रिश्टर स्केलचा भूकंप


जगात (world earthquake) कधीही 10 तीव्रतेच्या भूकंपाचे धक्के जाणवतील हे शक्य नाही. वैज्ञानिक तथ्यांनुसार, पृथ्वीचा आकार त्याच्या फॉल्टच्या लांबीवर अवलंबून असतो. जर फॉल्ट लाइन लांब (Fault line long) असेल तर भूकंपाचे जोरदार धक्के जाणवतील.


भूकंपाचा अंदाज


भूकंप (earthquake) होणार आहे हे भाकीत पुष्कळ वेळा केले जाते. परंतु आजपर्यंत कोणताही वैज्ञानिक भूकंपाचे (Scientific earthquakes)अचूक भाकीत करू शकलेले नाही. भूकंपाची तीव्रता नेमकी कुठून येईल हे शास्त्रज्ञांना सांगता आलेले नाही. भूकंप होईल असे यूएस सिस्मॉलॉजिकल कंपनी (US Seismological Company)यूएसजीएसने मोजले असले, तरी त्यांना नेमकी माहिती मिळू शकलेली नाही.


भूकंप आणि हवामान


भूकंपामागे जोरदार वारे कारणीभूत असतात. जेव्हा जोरदार वारे पुढे जाण्याचा मार्ग शोधत नाहीत तेव्हा ते दबाव निर्माण करतात, परंतु संशोधनानंतर, शास्त्रज्ञांनी हे दावे रद्द केले आणि ते म्हणाले की भूकंपाचा हवामानाशी (Earthquakes and Weather) काहीही संबंध नाही.