अनिल कुंबळेने वरिष्ठ खेळाडूंना अजिबात मोकळीक दिली नाही; वर्ल्डकप विजेत्या खेळाडूचा खुलासा, `रवी शास्त्री तर...`
भारतीय क्रिकेट संघाचा माजी प्रशिक्षक अनिल कुंबळेला (Anil Kumble) पदावरुन हटवण्यात आलं तेव्हा बराच वाद झाला होता. क्रिकेट समीक्षकांनी यावर टीका करत नाराजी जाहीर केली होती.
1983 वर्ल्डकप विजेत्या संघातील खेळाडू आणि निवड समितीचे माजी अध्यक्ष संदीप पाटील यांच्या मते जॉन राईट यांनी खेळाडूंना मोकळीक दिल्यानेच एक यशस्वी प्रशिक्षक होउ शकले. मात्र त्यानंतर आलेले ग्रेग चॅपल आणि अनिल कुंबळ नेमकं हेच करण्यात अपयशी ठरले असंही त्यांनी सांगितलं आहे. संदीप पाटील यांचं आत्मचरित्र Beyond Boundaries नुकतंच प्रकाशित करण्यात आलं. यावेळी त्यांनी जॉन राईट यांच्या यशामागील कारणं आणि त्याची तुलना चॅपल आणि कुंबळे यांच्याशी केली आहे.
"2000 पासून, भारताकडे अनेक आंतरराष्ट्रीय प्रशिक्षक आणि सहाय्यक कर्मचारी आले. यामुळे भारताच्या परदेशातील रेकॉर्डमध्ये सातत्याने सुधारणा होत असून, भरपूर फायदा झाला. जॉन राईट हे भारताचे पहिले परदेशी प्रशिक्षक झाले आणि तेथून याची सुरुवात झाली. मला वाटते की जॉन भारतासाठी आदर्श प्रशिक्षक होते. तो मृदू बोलणारा, विनम्र, शिष्टाचार असणारा, नेहमी स्वत:ला जपून ठेवणारा आणि सौरव गांगुलीच्या सावलीत राहून आनंदी होता," असं संदीप पाटील म्हणाले.
"यात सर्वात महत्त्वाचं म्हणजे तो प्रसारमाध्यमांपासून दूर होता. त्याने ते इतकं उत्तमरित्या पाळलं की तो फार कमी वेळा बातम्यात असायचा. ग्रेग चॅपल यांच्याबाबत मात्र उलट होतं," असं संदीप पाटील यांनी पुस्तकात लिहिलं आहे.
"चॅपल प्रत्येक दिवशी बातमीत असायचे. प्रत्येक प्रशिक्षकाने सर्वात प्रथम त्या बोर्डाची योजना, बोर्ड सदस्यांची, अध्यक्षांची विचारसरणी समजून घेणं गरजेचं असतं. प्रशिक्षकाचं अध्यक्ष आणि सचिवांसह चांगलं नातं असावं. तसंच संघाच्या कर्णधाराशी मोकळीक असायला हवी. जॉनने हे उत्तमरित्या केलं," असं कौतुक संदीप पाटीलने केलं. जॉन राईटसाठी प्रत्येक खेळाडू समान होता आणि संघ प्राथमिकता होती असंही ते म्हणाले.
"त्याच्या कार्यकाळात ज्येष्ठ, कनिष्ठ असं काही नव्हतं. सर्व संघ एकत्र होता. त्याच्या मते सर्व वरिष्ठ खेळाडू एकाप्रकारे नेतृत्व होतं. त्याने सर्वांना आदर दिला, मोकळीक दिली जे अनिल कुंबळे आणि ग्रेग चॅपल यांनी केलं नाही," असं संदीप पाटील म्हणाले.
ग्रेग चॅपला आक्रमकपणा भारतीय संघाच्या ड्रेसिंग रुममधील वातावरणाला साजेसा नव्हता असंही मत त्यांनी मांडलं. "ग्रेग हे खूप मजबूत आणि आक्रमक व्यक्तिमत्व आहे. ज्या क्षणी जगमोहन दालमिया म्हणाले की तुमच्याकडे मोकळा हात आहे, तेव्हा त्यांना वाटले की ते एका रात्रीत सर्वकाही बदलू शकतात. जॉनने वाट पाहिली, आणि सिस्टम शिकला. ग्रेगला संपूर्ण व्यवस्था, संपूर्ण विचारसरणी, निवड प्रक्रिया बदलायची होती," असं संदीप पाटील यांनी स्पष्ट केलं.
"त्यांनी भारतीय संघात लवचिकता आणली आणि गांगुलीकडून कर्णधारपद स्वीकारलेल्या राहुल द्रविडसाठी त्याने गोष्टी बिघडवल्या. इरफानला (पठाण) वर जाण्यास सांगण्यात आलं. वरिष्ठांना आपली जागा बदलणं आवडत नाही, मग तो सचिन असो. तेंडुलकर, द्रविड किंवा सेहवाग. ग्रेग चॅपल यांच्या गाथेतील दुसरी समस्या म्हणजे सहाय्यक प्रशिक्षक म्हणून इयान फ्रेझरची उपस्थिती. बहुतेक खेळाडूंना त्याची उपस्थिती आवडली नाही," असंही त्यांनी सांगितलं.
"ग्रेग यांना ऑस्ट्रेलियन संस्कृती, ऑस्ट्रेलियन क्रिकेट खेळण्याची पद्धत आणि ऑस्ट्रेलियन विचारसरणीची ओळख करून द्यायची होती. तो ते करू शकला असता, पण त्याने आपल्या वेळेचं पालन केलं नाही. मला वाटतं की तिथूनच वाद सुरू झाला. सूचना न पाळणाऱ्या काही वरिष्ठांच्या विरोधात ते होते. सौरव हा असा माणूस नाही जो लगेच उठून धावायला आणि स्ट्रेच करायला सुरुवात करेल. तुम्हाला त्याला वेळ द्यायला हवा. मला वाटते ग्रेगने वरिष्ठांना चुकीच्या पद्धतीने सांभाळलं," असंही ते म्हणाले.