Budget 2023: મોદી સરકારને ક્યાંથી થાય છે કમાણી અને ક્યાં ખર્ચાય છે રૂપિયા

Budget 2023-24: આજે 1 ફેબ્રુઆરી 2023ના રોજ દેશનું સામાન્ય બજેટ રજૂ થવા જઈ રહ્યું છે. નિર્મલા સીતારમણ નાણામંત્રી તરીકે સતત પાંચમું બજેટ રજૂ કરવા જઈ રહ્યાં છે. બજેટ દરમિયાન સરકાર દ્વારા ઘણી નવી યોજનાઓની જાહેરાત કરવામાં આવે છે અને તેની સાથે લગભગ દરેક ક્ષેત્ર માટે મોટા બજેટની ફાળવણી કરવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે સરકાર પાસે આ પૈસા ક્યાંથી આવે છે અને ક્યાં ખર્ચ થાય છે. ગત નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે બજેટનું કદ 39.45 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું અને આ વખતે પણ દેશનું સામાન્ય બજેટ 40 લાખ કરોડ રૂપિયાની આસપાસ થવાનું છે. આવો જાણીએ કમાણી અને ખર્ચની સમગ્ર પ્રક્રિયા વિશે...

આ પણ વાંચો: રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરમાં આશાઓ વધી, નિયમો અને ટેક્સમાં ફેરફારની આશા, જાણો શું છે માંગ
આ પણ વાંચો: Budget 2023: દેશની કરોડો મહિલાઓને નાણામંત્રીએ આપી ખુશખબરી, બજેટ થઇ ગઇ આ જાહેરાત!
આ પણ વાંચો: Budget 2023: મોદી સરકારે ખતમ કર્યો ગુલામાનો આ રિવાજ, જાણો તૂટી કેટલી પરંપરાઓ?

સરકાર માટે આવકનો સ્ત્રોત
સૌથી પહેલા તો વાત કરીએ સરકાર પાસે પૈસા ક્યાંથી આવે છે? સરકારી આંકડાઓ અનુસાર, તમને જણાવી દઈએ કે આની સંપૂર્ણ વિગતો સરકાર દ્વારા આપવામાં આવેલી બજેટ 2022ની નકલમાં આપવામાં આવી હતી. આ મુજબ, લોકો સામાન્ય રીતે જાણે છે કે સરકારની કમાણી કર અને આવક દ્વારા થાય છે. મોટાભાગના ભંડોળ ઉધાર અને અન્ય જવાબદારીઓમાંથી આવે છે, ત્યારબાદ GST અને અન્ય કર આવે છે. સરકારની કમાણીનો 35 ટકા હિસ્સો દેવું અને અન્ય જવાબદારીઓમાંથી આવે છે.

સરકાર અહીંથી કમાય છે
ઉધાર: 35%
GST: 16 ટકા
કોર્પોરેશન ટેક્સ: 15 ટકા
આવકવેરો: 15 ટકા
સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડ્યુટી: 7%
કસ્ટમ ડ્યુટી: 5%
કર સિવાયની આવક: 5 ટકા
દેવું સિવાયની મૂડી આવક: 2 ટકા

વ્યાજ ચૂકવવામાં સૌથી વધુ ખર્ચ
સરકાર આ માધ્યમોથી કમાયેલા નાણાંને બજેટમાં જન કલ્યાણની યોજનાઓ અને અન્ય વસ્તુઓ પર ખર્ચે છે. અર્થશાસ્ત્રીની મદદથી એક માળખું તૈયાર કરવામાં આવે છે કે કયા સેક્ટર અને કયા મંત્રાલયને કેટલા ફંડની જરૂર છે. આ પછી, વિવિધ ક્ષેત્રો માટે બજેટની ફાળવણીની જાહેરાત કરવામાં આવે છે. મહત્તમ ખર્ચ વિશે વાત કરીએ તો, વ્યાજની ચૂકવણીમાં મહત્તમ રકમ ખર્ચવામાં આવે છે, જે લગભગ 20 ટકા છે.

આ રીતે સરકારી નાણાંનો વ્યય થાય છે
વ્યાજની ચુકવણીમાં: 20 ટકા
કર અને ફરજોમાં રાજ્યોનો હિસ્સો: 17 ટકા
કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની યોજના: 15 ટકા
કેન્દ્રિય પ્રાયોજિત યોજના: 9%
ફાઇનાન્સ કમિશન અને અન્ય ટ્રાન્સફર - 10 ટકા
નાણા પંચ અને અન્ય - 10 ટકા
સબસિડી: 8%
સંરક્ષણ - 8 ટકા
પેન્શનઃ 4 ટકા