Banking Rights: બેંકમાં મળે છે તમને આ અધિકાર, આ રીતે કરી શકો છો ફરિયાદ

RBI Guidelines: ભારતમાં લગભગ દરેક વ્યક્તિનું એક બેંક ખાતું છે, જેમાં તે પોતાની બચત રાખે છે અને જરૂર પડ્યે તેને ઉપાડી લે છે. નોકરી કરતા લોકોનો પગાર પણ બેંક ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે, ત્યારબાદ તેઓ તેમાંથી તેમના તમામ ખર્ચાઓ પૂરા કરે છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ટેક્નોલોજી એટલી ઝડપથી વધી છે કે હવે તમામ બેંકિંગ કામ ઘરે બેસીને કરી શકાય છે, જો કે હજુ પણ ઘણા લોકો તેમના નાણાકીય કામ પતાવવા માટે બેંકમાં જાય છે. ખાસ કરીને નિવૃત્ત વૃદ્ધો બેંકોમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. આજે અમે તમને જણાવી રહ્યા છીએ કે તમને બેંકોમાં કયા અધિકારો મળે છે.

બેંકો માટે બનાવવામાં આવ્યા છે નિયમો 
જોકે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા બેંકો માટે કેટલાક નિયમો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. જેમાં બેંકમાં આવતા ગ્રાહકોને શું સુવિધા આપવી જોઈએ તે જણાવવામાં આવ્યું છે. એવો જ નિયમ છે કે જો કોઈ બેંક કર્મચારી તમને બિનજરૂરી રીતે હેરાન કરે છે તો તમે તેની ફરિયાદ કરી શકો છો, સંબંધિત અધિકારીએ તેના પર કાર્યવાહી કરવી પડશે અને તમને રસીદ પણ આપવામાં આવશે.

કોઈ બેંક તમને ત્યાં ખાતું ખોલાવવાથી રોકી શકશે નહીં. એટલે કે, જો તમારી પાસે યોગ્ય દસ્તાવેજો અને ભારતીય નાગરિકતા છે તો તમે કોઈપણ બેંકમાં તમારું ખાતું ખોલાવી શકો છો. જો આમ ન થાય, તો તમે ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.

- જો BSBD એટલે કે મૂળભૂત ખાતામાં રકમ શૂન્ય થઈ ગઈ હોય તો બેંક તમારું ખાતું બંધ નહીં કરી શકે.
- જો તમે તમારું બેંક ખાતું ફરીથી ખોલાવશો, તો બેંક તમારી પાસેથી કોઈ ફી વસૂલશે નહીં.

- જો તમને કોઈએ ફાટેલી કે જૂની નોટ આપી હોય તો તમે બેંકમાં જઈને તેને બદલાવી શકો છો, બેંક તેને બદલવાની ના પાડી શકે નહીં.
- બેંકોએ વૃદ્ધો અને દિવ્યાંગોને એક જ વિન્ડો પર તમામ પ્રકારની ટ્રાન્ઝેક્શન સુવિધાઓ પૂરી પાડવી પડશે.
- જો ચેક કલેક્શનમાં નિર્ધારિત સમય કરતાં વધુ સમય લાગે તો બેંકે ગ્રાહકોને વળતર ચૂકવવું પડશે.

- જો કોઈ વ્યક્તિએ બેંકમાંથી લોન લેતી વખતે સિક્યોરિટી આપી હોય તો તેને લોનની સંપૂર્ણ ચુકવણી કર્યાના 15 દિવસની અંદર સિક્યોરિટી પાછી મળવી જોઈએ.
- બેંક કોઈને પણ સમય પહેલા ટર્મ ડિપોઝીટ ઉપાડવાની ના પાડી શકે નહીં. ટર્મ પૂરી થાય તે પહેલા તમે તેને પાછી ખેંચી શકો છો.
- જો બેંક દ્વારા સોંપાયેલ કાર્ડ તમારી સંમતિ વિના સક્રિય થાય છે અને તેમાંથી કોઈપણ રીતે પૈસા ઉપાડી લેવામાં આવે છે, તો તમને બમણું વળતર મળશે.