એક મહિલા જેના બળ પર ઊભું છે TATA જૂથ: તેમણે બધું ગીરવે મૂક્યું, જેના પર હતો અપાર પ્રેમ, એમ જ નથી સફળ

ટાટા ગ્રુપ જે આજે આકાશની ઉંચાઈ પર છે તેને લઈ જવામાં એક મહિલાનું મહત્વનું યોગદાન છે. તમે સફળતાની ઘણી વાતો તો સાંભળી જ હશે, પરંતુ આજે અમે તમને જે વાર્તા જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ તે સંપૂર્ણ રીતે એક જાજરમાન સ્ત્રી સાથે જોડાયેલી છે. જેમણે ખરાબ સમયમાં પોતાના પતિના પરિવારને સાથ આપ્યો એટલું જ નહીં, ડૂબતા પણ બચાવ્યા. જો આ મહિલા ન હોત તો કદાચ ટાટા જૂથ આજે આટલું મોટું ન હોત. ટાટા ગ્રૂપની આજે દુનિયામાં ચર્ચા છે પરંતુ આ મહિલાનું નામ લોકો ભૂલી ગયા છે. બહુ ઓછા લોકો હશે જેઓ તેમનું નામ જાણતા હશે.

અમે વાત કરી રહ્યા છીએ ટાટા ગ્રુપના બીજા ચેરમેન સર દોરાબજી ટાટાના પત્ની મેહરબાઈ ટાટા વિશે. મેહરબાઈ તેમના સમય કરતા ઘણા આગળ હતા. તેમણે માત્ર બાળવિવાહ સામે જ લડત ચલાવી ન હતી, પરંતુ અનેક સામાજિક કાર્યો પણ કર્યા હતા. તમે જમશેદપુરની મેહરબાઈ કેન્સર હોસ્પિટલ કે સર દોરાબજી ટાટા પાર્કની મુલાકાત લો, મેહરબાઈ સાથે જોડાયેલી ઘણી યાદો તાજી થશે. ચાલો આગળ વાંચીએ તેમની રસપ્રદ વાર્તા….

મેહરબાઈ પાસે કોહિનૂર કરતા બમણા મોટા હીરા હતા
શું તમે જાણો છો કે 1920માં જ્યારે TISCO (હાલનું ટાટા સ્ટીલ) પતનની આરે હતું, ત્યારે મહેરબાઈએ તેમના દાગીના બેંકમાં ગીરવે મૂકીને પૈસા ઊભા કર્યા હતા. મહેરબાઈ વિશે એવી ઘણી વાર્તાઓ છે, જે તમારા હૃદયને સ્પર્શી જશે. મેહરબાઈ પાસે ખૂબ જ સુંદર કિંમતી હીરા હતા. 245-કેરેટ જ્યુબિલી ડાયમંડ પ્રખ્યાત કોહિનૂર કરતા બમણો હતો અને તે તેમના પતિ સર દોરાબજી ટાટા તરફથી તેમને ભેટ હતી. 1900ના દાયકામાં તેની કિંમત આશરે £100,000 હતી. સ્પેશિયલ પ્લેટિનમ ચેઈનમાં ફીટ કરાયેલા આ હીરાને જોઈને દરેક લોકો દંગ રહી ગયા હતા.

કિંમતી ઝવેરાત સાથે જ્યુબિલી ડાયમંડ ગીરવે મૂક્યો
1920 ના દાયકામાં, ટાટા સ્ટીલ (તે સમયે TISCO તરીકે ઓળખાતું હતું) એક મોટી નાણાકીય કટોકટીમાંથી પસાર થયું હતું અને તે પતનની આરે હતું. દોરાબજી ટાટા કંઈ સમજી શક્યા ન હતા. કંપનીને કેવી રીતે બચાવવી, પરંતુ કોઈ રસ્તો નહોતો. તેથી જ મહેરબાઈએ જ્યુબિલી ડાયમંડ ગિરવે મૂકીને પૈસા ભેગા કરવાની સલાહ આપી. પહેલાં તો દોરાબજીએ ના પાડી પણ પછીથી પત્નીની સલાહ સ્વીકારવી પડી. તેમને ઈમ્પીરીયલ બેંક પાસે આ હીરો ગીરો મુકવામાં આવ્યો હતો. બાદમાં આ હીરાનું વેચાણ કરવામાં આવ્યું હતું અને તેની આવકનો ઉપયોગ સર દોરાબજી ટાટા ટ્રસ્ટની રચના માટે કરવામાં આવ્યો હતો, જે ભારતમાં ઘણી પરોપકારી પ્રવૃત્તિઓમાં મોખરે છે.

મેહરબાઈ ટાટાએ અનેક સામાજિક કાર્યો કર્યા
1929માં પસાર થયેલા શારદા અધિનિયમ અથવા બાળ લગ્ન પ્રતિબંધ અધિનિયમ માટે જેમની સલાહ લેવામાં આવી હતી તેમાંની એક મહિલા મહેરબાઈ ટાટા હતી. તેમણે ભારતમાં તેમજ વિદેશમાં સક્રિયપણે પ્રચાર કર્યો હતો. તેઓ રાષ્ટ્રીય મહિલા પરિષદ અને અખિલ ભારતીય મહિલા પરિષદનો પણ ભાગ હતા. 29 નવેમ્બર, 1927ના રોજ લેડી મહેરબાઈએ મિશિગનમાં હિન્દુ મેરેજ બિલ માટે કેસ કર્યો. તેમણે 1930માં અખિલ ભારતીય મહિલા પરિષદમાં મહિલાઓ માટે સમાન રાજકીય દરજ્જાની માંગ કરી હતી. લેડી મહેરબાઈ ટાટા ભારતમાં ઈન્ડિયન વુમન્સ લીગ એસોસિએશનના પ્રમુખ હતા અને બોમ્બે પ્રેસિડેન્સી વિમેન્સ કાઉન્સિલના સ્થાપકોમાંના એક હતા.