હોલમાર્કિંગ પણ હોઈ શકે છે નકલી ! ધનતેરસ પર જ્વેલરી ખરીદતા અસલી અને નકલી હોલમાર્કને ઓળખો

Gold Hallmarking : ગ્રાહકોને છેતરપિંડીથી બચાવવા માટે સરકારે હવે ગોલ્ડ જ્વેલરીનું હોલમાર્કિંગ ફરજિયાત બનાવ્યું છે. પરંતુ, હજુ પણ ઘણા લોકો નકલી હોલમાર્કિંગ લગાવીને ભેળસેળવાળા સોનાના દાગીના વેચી રહ્યા છે. હોલમાર્કિંગ ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (HFI) એ પણ સ્વીકાર્યું છે કે કેટલાક લોકો સોનાના દાગીના પર નકલી હોલમાર્કિંગ કરી રહ્યા છે. તેથી, જો તમે પણ ધનતેરસ પર જ્વેલરી ખરીદો છો, તો હોલમાર્ક પર આંધળો વિશ્વાસ ન કરો. હોલમાર્ક અસલી છે કે નકલી છે તેની ખાતરી કરો.

હોલમાર્કિંગ એ સોનાની શુદ્ધતાની ગેરંટી છે. હોલમાર્ક એ દરેક જ્વેલરી પર મૂકવામાં આવેલું ચિહ્ન છે. તેમાં બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS)નો લોગો, તેની શુદ્ધતા આપવામાં આવી છે. આ સાથે, પરીક્ષણ કેન્દ્રો વગેરેની માહિતી પણ હોલમાર્કિંગમાં ઉપલબ્ધ છે. જ્વેલરીમાં સોનાનું પ્રમાણ બદલાય છે, જે તેની શુદ્ધતા એટલે કે કેરેટના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. ઘણી વખત ઝવેરીઓ ઓછા કેરેટના દાગીના માટે ઊંચા કેરેટના ભાવ વસૂલે છે. તેને દૂર કરવા માટે હોલમાર્કિંગ ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે.

ખરીદદારો માત્ર હોલમાર્કિંગ સાઈન જોઈને જ ખરીદી કરે છે. ખરીદતી વખતે જ્વેલરી પરના નિશાન અસલી છે કે નકલી તે ઓળખવું શક્ય નથી. નકલી હોલમાર્કિંગ જ્વેલરી વેચતા ધંધાર્થીઓ આનો ફાયદો ઉઠાવે છે. નકલી હોલમાર્કિંગ ઘણીવાર વેચાણ સમયે જાહેર કરવામાં આવે છે.

હોલમાર્કિંગને સારી રીતે જાણો-
સરકારે ગયા વર્ષે 1 જુલાઈથી સોનાના દાગીનાના હોલમાર્કિંગ ચિહ્નોમાં ફેરફાર કરીને ચિહ્નોની સંખ્યા ઘટાડીને ત્રણ કરી દીધી છે. પ્રથમ નિશાની BIS હોલમાર્કની છે. આ ત્રિકોણાકાર ચિહ્ન છે. બીજું ચિહ્ન શુદ્ધતા વિશે કહે છે. એટલે કે, તે દર્શાવે છે કે ઘરેણાં કેટલા કેરેટ સોનામાંથી બનેલા છે. ત્રીજો અક્ષર છ-અંકનો આલ્ફાન્યૂમેરિક કોડ છે જેને HUID નંબર કહેવાય છે. HUID એટલે હોલમાર્ક યુનિક આઇડેન્ટિફિકેશન નંબર. આ છ અંકના કોડમાં અક્ષરો અને અંકોનો સમાવેશ થાય છે. હોલમાર્કિંગ સમયે, દરેક જ્વેલરીને HUID નંબર ફાળવવામાં આવે છે. આ સંખ્યા અનન્ય છે. આનો અર્થ એ છે કે જ્વેલરીના કોઈપણ બે ટુકડામાં સમાન HUID નંબર હોઈ શકે નહીં.

અસલી અને નકલી ઓળખવાની આ રીત છે-
બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ BIS કેર એપ નામની મોબાઈલ એપ દ્વારા તમે હોલમાર્કવાળી જ્વેલરી ચેક કરી શકો છો. BIS કેર એપ ડાઉનલોડ કર્યા પછી, તમારે તેમાં તમારું નામ, ફોન નંબર અને ઈમેલ આઈડી નાખવું પડશે. ત્યારબાદ, તમારો મોબાઈલ નંબર અને ઈમેલ આઈડી ઓટીટી દ્વારા વેરિફાઈ કરવાની રહેશે. વેરિફિકેશન પછી જ આ એપનો ઉપયોગ કરી શકાશે. આમાં, વેરીફાઈ HUID વિભાગમાં જઈને અને તમારો HUID નંબર દાખલ કરીને, તમે ઘરેણાંની ગુણવત્તા, ઉત્પાદન વગેરે સંબંધિત તમામ માહિતી મેળવી શકો છો.