સ્મશાનની રાણી કહેવાતા માજીએ 80 વર્ષમાં કર્યા 11 લાખથી વધુ લોકોના અંતિમ સંસ્કાર!

નવી દિલ્હીઃ સ્ત્રીઓને દેવી માનવાનાં પુરાવા અને તથ્યો શાસ્ત્રો અને પુરાણોમાં મળી જશે. પરંતુ બદલાતા આધુનિક યુગમાં તેની અસાધારણ રચનાને કારણે જ મૂર્તિની સ્થાપના થઈ રહી છે, તે વિશ્વના મંચ પર દેવીની અદમ્ય નિશાની છે. આ વાર્તા તે "મહારાજિન બુઆ" ની છે જેમણે 80 વર્ષ સુધી સ્મશાન ગૃહમાં કામ કર્યું અને 11 લાખથી વધુ મૃતદેહોના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં મદદ કરી.

બ્રાહ્મણ પરિવારની એક છોકરી જે 9 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન કર છે અને 11 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન કરે સ્મશાનભૂમિમાં આ વિશેષ સામાજિક સેવા કરવાનું શરૂ કરે છે. મહારાજિન બુઆનું સાચું નામ ગુલા દેવી હતું. તેમના સૌથી નાના પુત્ર જગદીશ તિવારીએ જણાવ્યું કે સનાતન સંસ્કૃતિ મુજબ મહિલાઓને સ્મશાનગૃહમાં જવાની મનાઈ હતી. જ્યારે અમ્માએ ખૂબ જ નાની ઉંમરે એટલે કે 11 વર્ષની ઉંમરે સામાજિક કાર્ય કરવાનું નક્કી કર્યું હતું. પિતા અને દાદાએ તેનો સખત વિરોધ કર્યો. પરંતુ તેણી આ વાતથી સંમત થઈ ન હતી.

ખાસ વાત એ છે કે સ્મશાનભૂમિ પર સ્થાપિત પંડાઓને કારણે ઘણી વખત ચર્ચાની સ્થિતિ પણ સર્જાઈ હતી. ઘણા સામાજિક ટોણા પણ સાંભળ્યા પણ અમ્માનો નિશ્ચય મક્કમ હતો. તેમનો જન્મ 1911માં થયો હતો. તેઓ 91 વર્ષ સુધી જીવ્યા હતા અને 2002માં તેમનું અવસાન થયું.

અગ્નિસંસ્કારના બદલામાં પૈસા માંગ્યા ન હતા:
જગદીશે વધુમાં જણાવ્યું કે તે દિવસ-રાત ઘાટ પર રહીને અંતિમ સંસ્કાર કરતા હતા. જ્યારે પણ તેને સમય મળતો ત્યારે તે ઘરે આવી જતા હતા. તેમનો ઉદ્દેશ્ય એવો હતો કે કોઈપણ ગરીબ જે આર્થિક રીતે નિરાધાર હોય. તેમના ક્રિયાકર્મ કાર્યો સરળતાથી થાય. તેમણે બદલામાં કોઈની પાસેથી પૈસાની આશા રાખી ન હતી, જે મળે તે સ્વીકારી લેતી.

જગદીશે વધુમાં જણાવ્યું કે અમ્મા પુરુષોની જેમ તમામ કામ કરતી હતી. તેમની દિનચર્યામાં 100થી વધુ દંડ બેઠક કરવી, સવારે કસરત કરવી વગેરેનો સમાવેશ થતો હતો. આ જ કારણ હતું કે તેની ઉંચાઈ અને કાઠી પુરુષો જેવી જ હતી. સ્વબચાવ માટે તે પોતાની પાસે ખાસ પ્રકારના હથિયારો રાખતી હતી. ઘણી વખત એવા પ્રસંગો આવ્યા જ્યાં ત્રણ-ચાર માણસોએ તેને શારીરિક નુકસાન પહોંચાડવાની કોશિશ પણ કરી, પરંતુ અમ્મા આ કળામાં પણ નિપુણ હતી, તે તેમને બખૂબી ધૂળ ચટાવતી હતી.

પ્રતિમાના અનાવરણ માટે મુખ્યમંત્રીને પત્ર લખ્યો:
પ્રયાગરાજના રસગુલ્લા ઘાટ પર “મહારાજ બુઆ” નામની સમાધિ બનાવવામાં આવી છે. ઘાટથી થોડે દૂર તેમની પ્રતિમા પણ બનાવવામાં આવી છે, જેનું અનાવરણ કરવાનું બાકી છે. આ માટે તેમના પુત્ર જગદીશ તિવારીએ પણ મુખ્યમંત્રી અને નાયબ મુખ્યમંત્રીને પત્ર લખ્યો છે. આ વિશિષ્ટ કાર્ય માટે મહારાજિન બુઆને ઘણા પુરસ્કારો પણ આપવામાં આવ્યા છે.