Chandrayaan 3 Launch: ચંદ્રયાન-3ને લઈને ઉડ્યું `બાહુબલી`, પાસ કરી લીધી પ્રથમ પરીક્ષા, દેશભરમાં ખુશીની લહેર
શ્રીહરિકોટાના સતીષ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી ચંદ્રયાન-3ને ચાંદ તરફથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. ISRO નું છેલ્લું મૂન મિશન ચંદ્રયાન-2 અંતિમ સમયે નિષ્ફળ ગયું હતું. ચંદ્રયાન-3ને ગત વખતની ભૂલોમાંથી પાઠ ભણતા ડિઝાઈન કરવામાં આવ્યું છે.
ચંદ્રયાન 3ના લોન્ચ સાથે ભારત એકવાર ફરીથી ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચવાની કોશિશ કરશે. ISRo ના વૈજ્ઞાનિક આતુરતાપૂર્વક 14 જુલાઈ 2023ની રાહ જોઈ રહ્યા છે. શ્રીહરિકોટાના સતીષ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી ચંદ્રયાન-3ને ચાંદ તરફથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. ISRO નું છેલ્લું મૂન મિશન ચંદ્રયાન-2 અંતિમ સમયે નિષ્ફળ ગયું હતું. ચંદ્રયાન-3ને ગત વખતની ભૂલોમાંથી પાઠ ભણતા ડિઝાઈન કરવામાં આવ્યું છે. ચંદ્ર પર સફળ લેન્ડિંગ સાથે જ ભારત આવું કરનાર ચોથો દેશ બનશે. અત્યાર સુધીમાં ફક્ત અમેરિકા, રશિયા અને ચીન જ ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરાવી શક્યા છે. ISRO એ ચંદ્રયાન-3ને અનેક પ્રકારના ટેસ્ટમાંથી પસાર કર્યું છે જેથી કરીને ચંદ્રયાન-2 જેવી ભૂલ થઈ શકે નહીં. બપોરે 14:35:17 વાગે લોન્ચનો સમય નિર્ધારિત છે.
Latest Updates
ચંદ્રયાન-3 શા માટે જરૂરી છે?
ISROનું ચંદ્રયાન-3 મિશન ચંદ્રના અજાણ્યા સ્થળો વિશે માહિતી આપશે. રાસાયણિક તત્વો અને પાણી-માટીની શોધ કરશે. આ સિવાય ચંદ્રયાન-3 ચંદ્ર પર કિંમતી ધાતુઓ શોધી કાઢશે. ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરશે. ધ્યેય ચંદ્રની સપાટી પર રોવર ચલાવવાનો છે. ચંદ્રયાન-3 ચંદ્ર પર હાજર તત્વોનું વૈજ્ઞાનિક પરીક્ષણ કરશે.ભારતનું કિફાયતી મિશન
તમને જણાવી દઈએ કે ચંદ્રયાન-1 મિશનમાં 386 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. તે જ સમયે, ચંદ્રયાન-2 મિશનનો ખર્ચ 978 કરોડ રૂપિયા હતો. હવે ચંદ્રયાન-3 મિશન પણ ઘણું સસ્તું છે. તેની કિંમત 615 કરોડ રૂપિયા છે. આમાં તો સ્પેશ પર આધારિત હોલિવૂડ ફિલ્મો બને છે.
ભારતનું 'મૂન મિશન'
ચંદ્રયાન-3 આજે 14 જુલાઈ, 2023 ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું છે. આ ચંદ્રયાન-2નું ફોલોઅપ મિશન છે. તેને શ્રીહરિકોટા સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. ચંદ્રયાન-3 મિશનમાં લેન્ડર, રોવર સામેલ છે. મિશનમાં ઓર્બિટરનો સમાવેશ થતો નથી. લેન્ડર, રોવર 14 દિવસ સુધી સક્રિય રહેશે. 23-24 ઓગસ્ટની વચ્ચે ચંદ્ર પર ઉતરવાનો પ્રયાસ થશે. ચંદ્રયાન-3ના વજનની વાત કરીએ તો લેન્ડર મોડ્યુલનું વજન 1.7 ટન છે. પ્રોપલ્શનનું વજન લગભગ 2.2 ટન છે. લેન્ડરમાં મૂકવામાં આવેલા રોવરનું વજન 26 કિલો છે.ભારતનું ત્રીજું ચંદ્ર મિશન 'ચંદ્રયાન-3' (ચંદ્રયાન-3) શુક્રવારે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટામાં આવેલા સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી બપોરે 2:35 કલાકે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. 615 કરોડના ખર્ચે તૈયાર થયેલું આ મિશન લગભગ 50 દિવસની મુસાફરી બાદ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ઉતરશે. 'ચંદ્રયાન-3' મોકલવા માટે LVM-3 લોન્ચરનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. તે અગાઉ GSLV MK-III તરીકે ઓળખાતું હતું. સ્પેસ એજન્સી ઈસરોએ આ રોકેટ વડે ચંદ્રયાન-2 લોન્ચ કર્યું હતું.
Chandrayaan-3 Launch Live Updates: ચંદ્રયાન 3 લોન્ચ થયું
ભારતનું ત્રીજું ચંદ્ર મિશન 'ચંદ્રયાન-3' (ચંદ્રયાન-3) શુક્રવારે બપોરે 2.35 વાગ્યે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તે લગભગ 50 દિવસ પછી ચંદ્ર પર ઉતરશે.1. ચંદ્રયાન-3 મિશન શું છે?
ચંદ્રયાન-3 મિશન એ ચંદ્રયાન-2 મિશનનું ફોલો-અપ મિશન છે. જેમાં લેન્ડર અને રોવરને સોફ્ટ લેન્ડિંગ સપાટી પર ચલાવીને જોવાશે.2. ચંદ્રયાન-3 ચંદ્રયાન-2થી કેવી રીતે અલગ છે?
ચંદ્રયાન-2માં લેન્ડર, રોવર અને ઓર્બિટર હતા. જ્યારે ચંદ્રયાન-3માં ઓર્બિટરને બદલે સ્વદેશી પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ છે. જરૂર પડશે તો ચંદ્રયાન-2ના ઓર્બિટરની મદદ લેવામાં આવશે. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડર-રોવરને ચંદ્રની સપાટી પર રાખશે, જે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષાથી 100 કિલોમીટર ઉપર ચક્કર લગાવશે. આ કોમ્યુનિકેશન માટે છે.
3. ચંદ્રયાન-3નો હેતુ શું છે?
ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકો વિશ્વને જણાવવા માંગે છે કે ભારત અન્ય ગ્રહ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરી શકે છે. તમે ત્યાં તમારું રોવર ચલાવી શકો છો. ચંદ્રની સપાટી, વાતાવરણ અને જમીનની અંદરની ગતિવિધિઓ શોધવા માટે.
4. ચંદ્રયાન-3માં કેટલા પેલોડ જઈ રહ્યા છે?
ચંદ્રયાન-3 ના લેન્ડર, રોવર અને પ્રોપલ્શન મોડ્યુલમાં કુલ છ પેલોડ જઈ રહ્યા છે. પેલોડ્સ એટલે એવા સાધનો કે જે કોઈપણ પ્રકારની તપાસ કરે છે. લેન્ડર Rambha-LP, ChaSTE અને ILSAથી સજ્જ છે. રોવર APXS અને LIBS સાથે ફીટ છે. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલમાં પેલોડ્સ આકાર (SHAPE) ફીટ કરવામાં આવે છે.
5. ચંદ્રયાન-3 કેટલા દિવસ કામ કરશે?
ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોને આશા છે કે લેન્ડર-રોવર એક દિવસ ચંદ્ર પર કામ કરશે. એટલે પૃથ્વીના 14 દિવસ. જ્યાં સુધી પ્રોપલ્શન મોડ્યુલનો સંબંધ છે, તે ત્રણથી છ મહિના સુધી કામ કરી શકે છે. શક્ય છે કે આ ત્રણ આનાથી વધુ કરી શકે. કારણ કે ઈસરોના મોટાભાગના ઉપગ્રહો અપેક્ષા કરતા વધુ દોડ્યા છે.
6. કયું રોકેટ ચંદ્રયાનને વહન કરશે?
ચંદ્રયાન-3ના પ્રક્ષેપણ માટે ISRO LVM-3 લોન્ચર એટલે કે રોકેટનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે. તે ભારે ઉપગ્રહોને અવકાશમાં છોડી શકે છે. તે 43.5 મીટર એટલે કે લગભગ 143 ફૂટ ઉંચી છે. જેનું વજન 642 ટન છે. LVM-3 રોકેટની આ ચોથી ઉડાન હશે. આ ચંદ્રયાન-3ને જીઓસિંક્રોનસ ટ્રાન્સફર ઓર્બિટમાં છોડશે. એટલે કે 170x36500 કિલોમીટરની લંબગોળ ભ્રમણકક્ષા. અગાઉ તેને GSLV-MK3 કહેવામાં આવતું હતું. જેના છ સફળ પ્રક્ષેપણ થયા છે.
7. આ મિશનનો સૌથી મુશ્કેલ ભાગ કયો છે?
લેન્ડરને ચંદ્રની સપાટી પર ઉતારવું એ સૌથી મુશ્કેલ કામ છે. 2019માં ચંદ્રયાન-2ના વિક્રમ લેન્ડરના હાર્ડ લેન્ડિંગને કારણે મિશન બગડી ગયું હતું. ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડરના થ્રસ્ટરમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે. સેન્સર વધુ સંવેદનશીલ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. લેન્ડિંગ સમયે વૈજ્ઞાનિકો તેમના શ્વાસ રોકશે.
8. લેન્ડર-રોવર કેટલા દિવસ પછી ચંદ્ર પર ઉતરશે?
14 જુલાઈ 2023 ના રોજ લોન્ચ થયા પછી, ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર-રોવર 45 થી 50 દિવસમાં સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરશે. આ દરમિયાન, મિશન 10 તબક્કામાં પૂર્ણ કરવામાં આવશે.
9. વિશ્વના કેટલા દેશોએ ચંદ્ર પર ઉતરાણ કર્યું છે?
આ પહેલા દુનિયાના ચાર દેશો ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગનો પ્રયાસ કરી ચૂક્યા છે. કુલ મળીને 38 વખત સોફ્ટ લેન્ડિંગનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. પરંતુ બધા સફળ થયા ન હતા.
10. ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગનો સફળતા દર કેટલો છે?
ચાર દેશો દ્વારા કરવામાં આવેલા પ્રયાસમાં સોફ્ટ લેન્ડિંગનો સફળતા દર માત્ર 52 ટકા છે. એટલે કે સફળતાની અપેક્ષા માત્ર 50% હોવી જોઈએ
પીએમ મોદીએ કહ્યું ગુડલક
પીએમ મોદીએ પણ આ ચંદ્રયાન મિશન વિશે ટ્વીટ કરીને શુભેચ્છાઓ પાઠવી છે.