Independence Day 2024: 10 મહિલા સ્વતંત્રતા સેનાની, જેમણે દેશને આઝાદ કરાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી!
દેશ આ વર્ષે 78મો સ્વતંત્રતા દિવસ ઉજવી રહ્યો છે. 144 કરોડ ભારતીયો દેશને આઝાદી અપાવનાર સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને યાદ કરી રહ્યા છે અને શ્રદ્ધાંજલિ આપી રહ્યા છે. ભારત માતાને અંગ્રેજોથી આઝાદ કરાવવામાં મહિલા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓએ ખૂબ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. જે કદાચ આ દેશ અને તમે ભૂલી ગયા છો. અહીં જાણો તે 10 મહિલા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ વિશે.
કલ્પના દત્તા તે મહિલા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓમાંની એક છે, જેમણે માત્ર 14 વર્ષની વયે સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં ભાગ લીધો હતો. તે સૂર્ય સેન દ્વારા સ્થાપિત હિન્દુસ્તાન રિપબ્લિકન આર્મીના સક્રિય સભ્ય હતા. તેમણે પોતાના ક્રાંતિકારી ભાષણો દ્વારા દેશવાસીઓમાં પોતાની ઓળખ બનાવી હતી.
ભીખાજી કામા ભારતીય મૂળના પારસી નાગરિક હતા. જેમણે દેશને આઝાદ કરાવવામાં ફાળો આપ્યો હતો. તેણે દેશની અનાથ છોકરીઓ માટે ઘણું કામ કર્યું છે. વર્ષ 1907 માં, ભીખાજી કામાએ જર્મનીના સ્ટુટગાર્ટમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સમાજવાદી પરિષદમાં ત્રિરંગો ફરકાવ્યો હતો. ભીખાજી કામાનું પૂરું નામ શ્રીમતી ભીખાજી જી રૂસ્તમ કામા હતું. આઝાદી સમયે, તેમણે ઘણા આંદોલનો કર્યા અને બ્રિટિશ શાસન સામે લડ્યા.
ભારતીય મહિલા સ્વતંત્રતા સેનાની કનકલતા બરુઆનો જન્મ 22 ડિસેમ્બર 1924ના રોજ થયો હતો. સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં ભાગ લઈને માત્ર 17 વર્ષની વયે દેશને નામે પોતાના પ્રાણની આહુતિ આપી દીધી હતી. 1942 માં ભારત છોડો ચળવળ દરમિયાન, જ્યારે કનકલતા બરુઆ એક સરઘસનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા હતા, ત્યારે તેમને બ્રિટિશ પોલીસે ગોળી મારી હતી.
તારા રાની શ્રીવાસ્તવ પણ તે મહિલા લડવૈયાઓમાંથી એક છે. જેમણે દેશને આઝાદ કરાવવા માટે પોતાનો જીવ જોખમમાં મુક્યો હતો. રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી દ્વારા શરૂ કરાયેલ ભારત છોડો આંદોલનનો આ એક ભાગ હતો. તે બિહારના સિવાન જિલ્લામાં તેના પતિ ફુલેન્દુ બાબુ સાથે રહેતી હતી. વર્ષ 1942માં જ્યારે બંનેએ સિવાન પોલીસ સ્ટેશન સામે કૂચ કરી ત્યારે તેમને ગોળી મારીને હત્યા કરી દેવામાં આવી હતી. બંનેને દેશ પ્રત્યે એટલો ઝનૂન હતો કે બ્રિટિશ પોલીસ દ્વારા ઠાર થયા પછી પણ તેઓએ પોતાના હાથમાંથી તિરંગો પડવા દીધો ન હતો.
માતંગિની હાઝરા, જે ગાંધી બુદ્ધિ તરીકે ઓળખાય છે, તે એક ભારતીય મહિલા ક્રાંતિકારી હતી. તેમનો જન્મ પૂર્વ બંગાળના મિદનાપુર જિલ્લાના હોગલા ગામમાં થયો હતો. ખૂબ જ ગરીબ પરિવારમાં જન્મેલા તેના લગ્ન માત્ર 12 વર્ષની ઉંમરે 62 વર્ષના વૃદ્ધ સાથે થયા હતા. આ હોવા છતાં, તેમણે અંગ્રેજ શાસન સામે લડવાનું નક્કી કર્યું. તેમણે દેશમાંથી અંગ્રેજોને ભગાડવા માટે ઘણા લોકોને એક કર્યા. ભારત છોડો ચળવળમાં ભાગ લેતી વખતે બ્રિટિશ પોલીસ દ્વારા ગોળી માર્યા બાદ તેમનું મૃત્યુ થયું હતું.
વેલુ નાચિયાર ભારતની પ્રથમ રાણી હતી જેમણે અંગ્રેજ શાસન સામે પગલું ભર્યું હતું. ઈરાની વેલુ નાચિયાર વર્ષ 1780 અને 1790 ની વચ્ચે તમિલનાડુના શિવગંગાઈ ક્ષેત્રની રાણી હતી. રાણી વેલુ નાચિયારે ઈરાન અને બ્રિટિશ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની સામે શસ્ત્રો ઉપાડ્યા. તમિલ લોકો તેમને વીરમંગાઈ તરીકે ઓળખે છે.
લક્ષ્મી સહગલ પણ ભારતીય મહિલા ક્રાંતિકારીઓમાંના એક છે. તેમનો જન્મ વર્ષ 1914માં પરંપરાગત તમિલ બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. તે વ્યવસાયે ડોક્ટર હતી. તેણે પોતાનો અભ્યાસ મદ્રાસ મેડિકલ કોલેજમાંથી કર્યો હતો. ડો. લક્ષ્મી સહગલ આઝાદ હિંદ ફોજના અધિકારી અને આઝાદ હિંદ સરકારમાં મહિલા બાબતોના મંત્રી હતા. આ સાથે તે આઝાદ હિંદ ફોજમાં રાણી લક્ષ્મી રેજિમેન્ટના કમાન્ડર પણ હતા. તે સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં ઘાયલ થયેલા લડવૈયાઓની સારવાર કરતી હતી. તેમને મદદ કરવા માટે વપરાય છે.
કમલાદેવી ચટ્ટોપાધ્યાય બ્રિટિશ સરકાર દ્વારા ધરપકડ કરાયેલી પ્રથમ મહિલા હતી. તેમનો જન્મ વર્ષ 1903માં કર્ણાટકના મેંગલોર શહેરના એક સમૃદ્ધ બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. માત્ર 14 વર્ષની ઉંમરે તેના લગ્ન થઈ ગયા. કમલાદેવી ચટ્ટોપાધ્યાયે સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમણે સમાજ સુધારક અને સ્વાતંત્ર્ય સેનાની તરીકે પોતાનું સમગ્ર જીવન બલિદાન આપ્યું હતું. તેઓ વિધાનસભા માટે પ્રથમ મહિલા ઉમેદવાર હતા. સમાજ સેવા માટે તેમને સરકાર તરફથી પદ્મ ભૂષણ અને મેગ્સેસે પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
બેગમ હઝરત મહેલ ભારતીય મહિલા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓમાંના એક છે. તેણીને અવધની બેગમ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે અવધના નવાબ વાજિદ અલી શાહની બીજી પત્ની હતી. તેમણે વર્ષ 1857માં બ્રિટિશ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની અને બ્રિટિશ શાસન સામે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી.
નીરા આર્ય મહાન દેશભક્તો અને મહિલા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓમાંના એક હતા. નેતા સુભાષ ચંદ્ર બોઝનો જીવ બચાવવા માટે તેણે પોતાના પતિની હત્યા કરી નાખી હતી. નીરા આર્ય સુભાષ ચંદ્ર બોઝની ભારતીય રાષ્ટ્રીય સેનાની પ્રથમ મહિલા જાસૂસ હતી. પતિની હત્યાના આરોપમાં તેને જેલના સળીયામાં ઘણી યાતનાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આમ છતાં તેણે ક્યારેય મોઢું ખોલ્યું નહીં. તમને જણાવી દઈએ કે નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝ વિશે જાણકારી મેળવવા માટે અંગ્રેજોએ નીરાના સ્તન પણ કાપી નાખ્યા હતા.