સ્પેસ ફ્લાઈટને અંતરિક્ષમાં મોકલતા કેટલો થાય છે ખર્ચ? એક દાયકામાં કેવી રીતે બદલાઈ ગઈ આખી રમત

21 ડિસેમ્બર, 2021 ના ​​રોજ, સ્પેસએક્સ ફાલ્કન 9 રોકેટ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, જેણે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ સ્ટેશન પર અવકાશયાત્રીઓને નાતાલની ભેટો પૂરી પાડી હતી. રોકેટનો પ્રથમ તબક્કો તેના પ્રક્ષેપણની 8 મિનિટની અંદર પૃથ્વી પર પાછો ફર્યો. આ કંપનીનું 100મું સફળ લેન્ડિંગ હતું. 

તેવી જ રીતે, જેફ બેઝોસની બ્લુ ઓરિજિન, એન્ડ બોલ એરોસ્પેસ અને સ્પેસએક્સ આવા નવીન અવકાશયાન બનાવી રહ્યા છે, જેના કારણે અવકાશમાં સામાન પહોંચાડવો ખૂબ જ આર્થિક અને સરળ બની રહ્યો છે.

20મી સદીમાં જ્યારે શીતયુદ્ધ ચરમસીમા પર હતું ત્યારે અમેરિકા અને સોવિયેત સંઘ વચ્ચે અવકાશમાં આગળ રહેવાની સ્પર્ધા હતી. સ્પેસ રેસને કારણે ટેક્નોલોજીમાં સુધારો થયો પરંતુ આ નવીનતાઓની કિંમત ઘણી વધારે હતી. ઉદાહરણ તરીકે, 1960માં, નાસાએ અવકાશયાત્રીઓને ચંદ્ર પર ઉતારવા માટે 28 અબજ ડોલર ખર્ચ્યા હતા. આજે આ કિંમત લગભગ $288 બિલિયન હશે.

છેલ્લા બે દાયકામાં, સ્પેસ સ્ટાર્ટઅપ્સે સાબિત કર્યું છે કે તેઓ બોઇંગ અને લોકહીડ માર્ટિન જેવા જાયન્ટ્સ સાથે સ્પર્ધા કરી શકે છે. આજે, સ્પેસએક્સનું રોકેટ લોન્ચ 1960 માં રશિયાના સોયુઝ કરતા 97 ટકા સસ્તું છે.

રશિયાના સોયુઝને લોન્ચ કરવાની કિંમત પ્રતિ કિલોગ્રામ $6400 થી $10000 સુધીની હતી. જ્યારે અમેરિકાના શનિ Vના પ્રક્ષેપણનો પ્રતિ કિલોગ્રામ ખર્ચ 5000 ડોલર હતો. આ બંનેને 1960ના દાયકામાં લોન્ચ કરવામાં આવ્યા હતા.

આ પછી, અમેરિકાના સ્પેસ શટલને લોન્ચ કરવા માટે પ્રતિ કિલોગ્રામ બજેટ 53,000 ડોલરને પાર કરી ગયું. આ પછી, 1996 માં, ચીને લોંગ માર્ચ 3B લોન્ચ કર્યું, જેની પ્રક્ષેપણ કિંમત પ્રતિ કિલોગ્રામ લગભગ 6000 ડોલર હતી. 

આ પછી, અમેરિકાએ 2004માં હેવી ડેલ્ટા રોકેટ લોન્ચ કર્યું, જેની કિંમત લગભગ $12000 હતી, રશિયાએ 2014માં અંગારા રોકેટ લોન્ચ કર્યું, જેની કિંમત પ્રતિ કિલોગ્રામ $4000 હતી. 

જ્યારે સ્પેસએક્સના ફાલ્કન હેવી રોકેટના લોન્ચની કિંમત પ્રતિ કિલોગ્રામ $1500 છે. જ્યારે સ્પેસએક્સની સ્ટારશીપ લોન્ચ કરવાની પ્રતિ કિલોગ્રામ કિંમત માત્ર $190 હતી. તેનો અર્થ એ છે કે સ્પેસક્રાફ્ટ લોન્ચ કરવું એ એક દાયકા પહેલા કરતા 10 ગણું સસ્તું છે.