National Unity Day: વલ્લભભાઈ કેમ કહેવાયા સરદાર? જુઓ આ દુર્લભ તસવીરો

ભારતની બંધારણ સભાના વરિષ્ઠ સભ્ય હોવાને કારણે, સરદાર પટેલ બંધારણને આકાર આપનારા મુખ્ય નેતાઓમાંના એક હતા. દેશની એકતા અને અખંડિતતા તેનો આધાર છે. સરદાર પટેલ દેશની એકતાના શિલ્પી હતા. આ કારણોસર, 2014 થી દર વર્ષે, તેમના જન્મદિવસને રાષ્ટ્રીય એકતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલનો જન્મ 31 ઓક્ટોબર 1875 ના રોજ ગુજરાતના નડિયાદમાં એક ખેડૂત પરિવારમાં થયો હતો. માત્ર 16 વર્ષની ઉંમરે તેમના લગ્ન થયા. જ્યારે તે 33 વર્ષનો હતો ત્યારે તેની પત્નીનું અવસાન થયું હતું.

સરદાર પટેલ કાયદાના જાણકાર હતા. તેમણે લંડનથી બેરિસ્ટરનો અભ્યાસ પણ કર્યો, ડિગ્રી મેળવ્યા બાદ સરદાર પટેલ પાછા આવ્યા અને અમદાવાદમાં કાયદાની પ્રેક્ટિસ શરૂ કરી.

31 ઓક્ટોબર 2018 ના રોજ, વિશ્વની સૌથી ઊંચી પ્રતિમા 'સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી' ગુજરાતમાં નર્મદાના સરદાર સરોવર ડેમની સામે સરદાર પટેલને અર્પણ કરવામાં આવી હતી, જે દેશની એકતામાં તેમનું યોગદાન દર્શાવે છે.

ગાંધીજીની પ્રેરણાથી તેમણે સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં ભાગ લીધો હતો. આમાં તેમનો પહેલો અને સૌથી મોટો ફાળો 1918માં હતો, જ્યારે ખેડામાં દુષ્કાળ પડ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં, બ્રિટિશ સરકારે ખેડૂતોને કરમાં રાહત આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, ત્યારે સરદારે આ ચળવળનું નેતૃત્વ કર્યું અને વકીલાત છોડીને સામાજિક જીવનમાં પ્રવેશ કર્યો.

વલ્લભભાઈ પટેલે પણ 1928માં બારડોલીમાં ખેડૂતોના આંદોલનનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. બારડોલી સત્યાગ્રહ ચળવળની સફળતા બાદ ત્યાંની મહિલાઓએ તેમને સરદારનું બિરુદ આપ્યું. એટલું જ નહીં ગાંધીજીએ તેમને બારડોલીના સરદાર કહ્યા હતા.

આઝાદી પછી, તેમણે 562 નાના-મોટા રજવાડાઓનું એકીકરણ કરીને અખંડ ભારતના નિર્માણમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું હતું, જેને ક્યારેય ભૂલી શકાશે નહીં. દેશના વિભાજન પછી, દેશ રજવાડાઓને લગતી મોટી સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યો હતો, ત્યારે મહાત્મા ગાંધીએ સરદાર પટેલને કહ્યું હતું કે રજવાડાઓની સમસ્યા એટલી મુશ્કેલ છે કે ફક્ત તેઓ જ તેનો ઉકેલ લાવી શકે છે.

સ્વતંત્ર ભારતમાં તેઓ એવા પ્રથમ વ્યક્તિ હતા જેમણે ભારતીય નાગરિક સેવાઓના મહત્વને સમજ્યા અને ભારતીય સંઘ માટે તેની સાતત્યતાને આવશ્યક ગણાવી. તેમણે ભારતીય વહીવટી સેવાઓને મજબૂત કરવા પર ખૂબ ભાર મૂક્યો હતો. સરદાર પટેલનું નિધન 15 ડિસેમ્બર 1950ના રોજ મુંબઈમાં થયું હતું. મરણોત્તર, ભારત સરકારે તેમને 1991 માં દેશના સર્વોચ્ચ સન્માન 'ભારત રત્ન' થી સન્માનિત કર્યા.