ઋષિ દુર્વાસાએ ઈન્દ્રને શા માટે આપ્યો શ્રાપ? જાણો કેવી રીતે ઈન્દ્રને ભારે પડી ગયું હતું અભિમાન

ઝી બ્યૂરો, અમદાવાદઃ દેવરાજ ઈન્દ્રએ ત્રણેય દેવતાઓના કારણે જ દાનવો સામે તેમને જીત મેળવી હતી. પણ ત્યારે તે એવા વિચારમાં હતા કે કોઈ આક્રમણ થશે નહીં. યુદ્ધ કર્યા પછી ગ્રહમંડળની બેઠક જ નહોતી કરી. દૈત્યો અને દાનવોથી હજારો વર્ષો સુધી ચાલેલા યુદ્ધના લીધે દેવરાજ ઈન્દ્રએ તેમના પર વિજય મેળવ્યો હતો. અને આ વિજયના લીધે દેવતામાં ઘણા ઉત્સાહ છે. દાનવોને પાતાળલોકમાં જઈને છૂપાઈ ગયા હતા. યુદ્ધમાં ભલેને ભગવાન કૃષ્ણની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા હોય. પણ ઈન્દ્ર તો પછી એમ જ સમજવા લાગ્યા કે બધું મેં એકલા એ કર્યું છે. હું જ સર્વ શ્રેષ્ઠ છું.

સ્વર્ગમાં માત્ર રાગ-રંગ જ જામવા લાગ્યા હતા:
દેવતાઓના પગ તો જમીન પર જ પડતા ન હતા. તેમના અધિપતિ ઈન્દ્ર રાગ રંગમાં જ્યારે ડૂબ્યા હતા ત્યારે તેમને ખબર ન હતી કે સંસાર માટે તેમની કઈક ફરજો છે. દેવતાઓની રસી મંડળીમાં બેસીને માત્ર મેનકા, ઉર્વસી અને અન્ય અપ્સરાઓના નૃત્ય જ જોવામાં રહી ગયા. ગંધર્વ તેમની માટે દિવસ રાત નવા નવા ગીત વગાડવા માટે હાજર રહેતા હતા. સ્વર્ગમાં પણ વારૂણની નદીઓ વહેતી હતી.

દેવરાજ ભૂલી ગયા હતા તેમના કર્તવ્ય:
ભલે દેવરાજ ઇન્દ્ર ત્રણેય (બ્રહ્મા-વિષ્ણુ-મહેશ)ને લીધે જીતી ગયો હતા. તેમ છતાં વિજયનો ગૌરવ એટલો બની ગયો કે તે વિચારી રહ્યો હતો કે કોઈ હુમલો નહીં કરી શકે. દેવગુરુ ગુરુની પણ આ ચિંતા હતી. તેને ભવિષ્યની સંભાવના વિશે ઓછી ચિંતા હતી, પરંતુ હાલની કટોકટી એ હતી કે રાગ-રંગમાં ડૂબેલા દેવરાજે યુદ્ધ પછીથી ગ્રહની મીટિંગ પણ કરી નહોતી.

ઈન્દ્રએ ટાળી હતી બૃહસ્પતિની વાત:
જ્યારે સપ્તઋષિઓએ આ માટે ચિંતા વ્યક્ત કરી ત્યારે દેવગુરુ ઇન્દ્રને મનાવવા ગયા. પણ, ઇન્દ્રએ તેની અવગણના કરી અને કહ્યું કે દેવગુરુ, હવે સ્વર્ગને કેવો ભય છે? બૃહસ્પતિ સમજી ગયા કે દેવરાજના કાન હજી પણ વિજયના ગૌરવ સાથે બંધ છે. પરંતુ ગ્રહોની બેઠક ન થવાને કારણે વિધાન નક્ષત્ર અટકી શક્યું હોત. આ ચિંતા દૂર કરવા માટે, દેવરાજ ઇન્દ્રને સભા બોલાવવા વિનંતી કર્યા પછી જ, ઋષિ દુર્વાસા સપ્તઋષિઓના પ્રતિનિધિ તરીકે દેવલોક તરફ આગળ વધ્યા.

ઈન્દ્રએ ઋષિનું કર્યુ હતુ અપમાન:
જ્યારે દુર્વાસા ઋષિ દેવલોક ગયા હતા ત્યારે તેમના સ્વાગત માટે કોઈ પણ આવ્યું ન હતું. પણ તેમને લાગ્યું કે દેવરાજ સમજી જશે. ત્યારે ઋષિના મનમાં તેમની જગ્યા અભિમાન ઘર કરી ગયું છે તેવી લાગતી હતી. ત્યારે સભામાં પહોંચ્યા ત્યારે ચારે બાજૂ માત્ર મંદિરા જ પડેલી હતી. દેવરાજ ઈન્દ્ર ઋષિને જોઈને પોતાના સ્થાન પરથી ઉભા ન થયા હતા. તોય પણ ઋષિેએ તેમને આશીર્વાદ આપ્યા અને માળા પહેરી હતી

ઋષિ દુર્વાસાએ આપ્યો ઈન્દ્રને શ્રાપ:
મહર્ષિ દુર્વાસાએ શ્રાપના પ્રભાવથી લક્ષ્મીહીન બની ગયેલ ઈન્દ્ર પણ રાજા બલિની સામે યુદ્ધ હારી ગયા. તેની સાથે જ સંસાર લક્ષ્મી સહિત બધા જ વૈભવ અને ઔષધિ ગાયબ થઈ ગઈ હતી. રાજા બલિને ત્રણેય લોકમાં પોતાનો અધિકાર કરી લીધો હતો. ઈન્દ્ર અને દેવતાઓની દુર્ગતિ થઈ રહી હતી. માત્ર એક અભિમાનના લીધે તેઓ રાજાથી રંક બની ગયા હતા.