નવી દિલ્હીઃ પાકિસ્તાન આ નામ ક્યાંથી આવ્યું તે અંગે લોકો મૂંઝવણમાં હતા. ઘણા લોકો માને છે કે આ નામ મોહમ્મદ અલી ઝીણા દ્વારા આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેની કહાની કંઈક અલગ છે. પાકિસ્તાન જેવો મુસ્લિમ દેશ બનાવવાનો વિચાર 1920માં મૂકવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે મુસ્લિમ લીગના નેતા મોહમ્મદ અલી ઝીણાએ ઈન્ડિયન નેશનલ કોંગ્રેસ (INC)માંથી રાજીનામું આપ્યું અને અલગ થઈ ગયા. 1930માં અલગ મુસ્લિમ રાષ્ટ્ર બનાવવાની માંગ અને પ્રયાસ બંને તેજ થયા, પરંતુ નવા ઈસ્લામિક દેશનું નામ શું હશે, તે નક્કી થઈ શક્યું ન હતું.કાયદાનો અભ્યાસ કરતા મુસ્લિમ રાષ્ટ્રવાદી વિદ્યાર્થી ચૌધરી રહેમત અલીએ કર્યું હતું.


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

પાકિસ્તાનમાં પાંચ પ્રાંતોને સમાવવા માટે પેમ્ફલેટનું વિતરણ કર્યું-
ચૌધરી રહેમત અલીએ તેના મિત્રો સાથે મળીને અલગ દેશની માંગણી શરૂ કરી. માંગ એટલી વધવા લાગી કે તેઓએ મુસ્લિમ રાષ્ટ્રની બ્લુ પ્રિન્ટ પણ તૈયાર કરી દીધી. નવા રાષ્ટ્રમાં કયા કયા પ્રાંતોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે, તેના માટે પણ પ્લાન ઘડવામાં આવ્યો હતો. ચૌધરી રહેમત અલીએ માંગેલા નવા રાષ્ટ્રનું નામ પાકિસ્તાન રાખ્યું. "પાકિસ્તાન રાષ્ટ્રીય ચળવળના સ્થાપક" તરીકે પોતાનો પરિચય કરાવ્યો.


28 જાન્યુઆરી, 1933ના રોજ, તેમણે "નાઉ ઓર નેવરઃ શેલ વી લીવ ફોરએવર અથવા પરિશ ફોરએવર" નામનું પેમ્ફલેટ બહાર પાડ્યું. આમાં તેણે ભારતના પાંચ ઉત્તરીય ભાગોમાં રહેતા 30 મિલિયન મુસ્લિમો વતી અપીલ કરી હતી. અલીએ ધાર્મિક, સામાજિક અને ઐતિહાસિક આધારો પર અલગ સંઘીય બંધારણની પણ માંગ કરી હતી.ઘણા ઇતિહાસકારો માને છે કે આને પાકિસ્તાનના મૂળ તરીકે જોવામાં આવતું હતું. અલગ મુસ્લિમ રાષ્ટ્રનો આ વિવાદ 1940ના દાયકા સુધીમાં મુખ્ય પ્રવાહમાં આવ્યો.


આ રીતે પાકિસ્તાનનું નામ પડ્યું-
રહેમત અલીનું પેમ્ફલેટ એ સમયના મુસ્લિમ નેતાઓની જેમ હિંદુ રાષ્ટ્રવાદની આકરી ટીકા કરતું હતું. એવી આશંકા હતી કે સૂચિત બંધારણ હેઠળ મુસ્લિમ લઘુમતી હિંદુ વસ્તી સાથે ભળી જશે. રહેમત અલીએ પોતાના પેમ્ફલેટમાં પાકિસ્તાન માટે ભારતના પાંચ ઉત્તરીય પ્રાંતનો સમાવેશ કરવાની વાત કરી હતી. તેમાં પંજાબ (P), નોર્થ વેસ્ટ ફ્રન્ટિયર પ્રોવિન્સ અથવા અફઘાન પ્રાંત (A), કાશ્મીર (K), સિંધ (S) અને બલૂચિસ્તાન (TAN) નો સમાવેશ થાય છે. આ રીતે પાકિસ્તાન નામ પડ્યું. જેને પાછળથી પાકિસ્તાન લખવામાં આવ્યું.


આ નામ ચર્ચામાં આવ્યા બાદ મુસ્લિમ લીગના નેતા મોહમ્મદ અલી ઝીણા અને કવિ અલ્લામા ઈકબાલે મુસ્લિમ રાષ્ટ્રનું નામ નક્કી કર્યું. લાહોર સત્રમાં, તેઓએ બે રાષ્ટ્ર સિદ્ધાંત અને અલગ મુસ્લિમ બંધારણની માંગ કરી. ત્યાં સુધી તેનું નામ ન હોવાથી તેણે રહેમતની પુસ્તિકામાંથી પાકિસ્તાન નામ લીધું અને સહેજ બદલીને પાકિસ્તાન કરી દીધું. આમાં પાક એટલે પવિત્ર અને સ્ટેન એટલે જમીન. આ રીતે આ નામ અસ્તિત્વમાં આવ્યું.