Dual Citizenship: ବିଦେଶରେ ରହୁଥିବା ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ଖୁସି ଖବର ଦେବେ ସରକାର, ମିଳିବ କି ନାଗରିକତା...

Dual Citizenship: ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ୍. ଜୟଶଙ୍କରଙ୍କୁ ବିଦେଶରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ବିଷୟରେ ପଚରାଯାଇଥିଲା। ଏହାର ଜବାବରେ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ପ୍ରଦାନକୁ ନେଇ ସୁରକ୍ଷା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ରହିଛି। ଏହା ସହିତ କେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ଦ୍ୱୈନ ନାଗରିକତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା ଉଚିତ ତାହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ରହିଛି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଚାଲିଥିବା ବିତର୍କ ଏବେବି ସକ୍ରିୟ ରହିଛି। ଜୈଶଙ୍କର ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ସମ୍ବନ୍ଧରେ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିନାହାନ୍ତି। ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିନାହାଁନ୍ତି। ସର୍ବଶେଷରେ, ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା କ’ଣ? ଏହାର ସୁବିଧା ଏବଂ ଅସୁବିଧା କ’ଣ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା।

ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତ୍ୱ କଣ
ଯେପରି ନାମ ସୂଚିତ କରେ, ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତ୍ୱର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଏକ ସମୟରେ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଦେଶର ନାଗରିକତ୍ୱ ଧାରଣ କରେ। ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତ୍ୱ ପାଇଁ କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ। ଯଦି ଜଣେ ଭାରତୀୟ ଅନ୍ୟ ଦେଶର ନାଗରିକତ୍ୱ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କର ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତା ତୁରନ୍ତ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ। ସେହିଭଳି ଯଦି ଜଣେ ବିଦେଶୀ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତ୍ୱ ପାଇବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଦେଶର ନାଗରିକତ୍ୱ ତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ ପଡିବ। ତଥାପି, ଆମେରିକା, ଜର୍ମାନୀ, କାନାଡା, ଋଷ ଭଳି ଅନେକ ଦେଶରେ ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତ୍ୱ ଅନୁମତିପ୍ରାପ୍ତ।

କିଭଳି ମିଳିଥାଏ ଏହି ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା
ଆପଣ ଯଦି ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ଆବଶ୍ୟକତା କରୁଥାନ୍ତି ତେବେ ବିଦେଶୀ ନାଗରିକଙ୍କଠାରୁ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ଶିଶୁ ଜନ୍ମ ଦ୍ୱାରା ନାଗରିକତ୍ୱ ପାଇଥାଏ। ଯଦି କୌଣସି ପିତାମାତାଙ୍କର ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ଥାଏ, ତେବେ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ପିଲା ମଧ୍ୟ ତାହା ପାଇଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଯଦି ଆପଣ ନିଜ ଦେଶ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦେଶର ନାଗରିକଙ୍କୁ ବିବାହ କରନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ତଥାପି ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ପାଇପାରିବେ ଯଦି ଏହା ସଂପୃକ୍ତ ଦେଶରେ ଅନୁମତିପ୍ରାପ୍ତ।

ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତାର ଲାଭ
ଭୋଟ ଦେବାର ଅଧିକାରୀ: ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ଆପଣଙ୍କୁ ଉଭୟ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେଶରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜନୈତିକ ଅଧିକାର ଦେଇଥାଏ। ଏଥିରେ ଭୋଟ୍ ଦେବାର ଅଧିକାର ଏବଂ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାର ଅଧିକାର ମଧ୍ୟ ରହିଛି।

କାର୍ଯ୍ୟ ଓ ବୁଲିବାର ଅଧିକାର: ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ କୌଣସି ଭିସା କିମ୍ବା କାର୍ଯ୍ୟ ଅନୁମତି ବିନା ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେଶର ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ କାମ କରିବା ଏବଂ ଯାତ୍ରା କରିବାର ଅଧିକାର ପାଇଛନ୍ତି। ସରଳ ଶବ୍ଦରେ, ଉଭୟ ଦେଶରେ ସେମାନେ ସମସ୍ତ ଅଧିକାର ପାଆନ୍ତି ଯାହା ସେଠାରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଏ। ତେବେ ଭାରତରେ OCI (ଓଭରସିଜ୍ ସିଟିଜେନ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ) କାର୍ଡଧାରୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଏଠାକୁ ଆସିବା ପାଇଁ ଭିସା ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ନାହିଁ।

ଉଭୟ ଦେଶର ପାସପୋର୍ଟ
ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଉଭୟ ଦେଶର ପାସପୋର୍ଟ ରଖିବାର ସ୍ୱାଧୀନତା ଅଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ଆପଣ ଆମେରିକାର ନାଗରିକ ଏବଂ ନ୍ୟୁଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡର ନାଗରିକତା ମଧ୍ୟ ଅଛି, ତେବେ ଆପଣଙ୍କର ଉଭୟ ଦେଶର ପାସପୋର୍ଟ ରହିବ। ଆପଣ ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅତି ସହଜରେ ଭ୍ରମଣ କରିପାରିବେ।