Swami Vivekananda's Death Anniversary: ଏହି ରୋଗ ପାଇଁ ହୋଇଥିଲା ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ

ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ୪ ଜୁଲାଇ ୧୯୦୨ ରେ ବେଲୁର ମଠର ଏକ ଶାନ୍ତ କୋଠରୀରେ ମହାସମାଧୀ ନେଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ବୟସ ୩୯ ବର୍ଷ ୦୫ ମାସ ୨୪ ଦିନ ଥିଲା । ଯଦିଓ ବିବେକାନନ୍ଦ ତାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟ ଓ ପରିଚିତମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପୂର୍ବରୁ ଅନେକ ଥର କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ୪୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବଞ୍ଚିବେ ନାହିଁ । ତାଙ୍କର ବୟସ ଏହାଠାରୁ ଅଧିକ ଯିବ ନାହିଁ । ତେବେ ସେ କ'ଣ କିଛି ରୋଗ ପାଇଁ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ କି?

ଏହା କୁହାଯାଇପାରେ ଯେ ବିବେକାନନ୍ଦ ଅଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ବହୁତ କାମ କରିଥିଲେ । ସେ ମୃତ୍ୟୁକୁ ଅତି ଶାନ୍ତ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ମନେହୁଏ ଯେ ସେ ଏକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସହିତ ପୃଥିବୀକୁ ଆସିଥିଲେ ଓ ଯେତେବେଳେ ସେ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ ଏହା ସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି, ସେ ଚାଲିଗଲେ । ତେବେ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ପଚରାଯାଇଥିଲା ଯେ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ କେଉଁ ରୋଗରୁ ହୋଇଥିଲା ।

ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୦୦ ରେ, ସେ ଭଉଣୀ ନିବେଦିତାଙ୍କୁ ଏକ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ, ମୁଁ ଆଉ କାମ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ରାମ ନେବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରେ । ମୁଁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସମୟ ଜାଣେ । ଯଦିଓ, କର୍ମ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ମୋତେ ନିଜ ଆଡକୁ ଟାଣି ନେଇଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ସେ ଲେଖିଥିଲେ ଯେ ମୁଁ ମୋର ଶେଷ ସମୟ ଓ ସ୍ଥାନ ଜାଣିଛି, ସେ ପ୍ରକୃତରେ ଜାଣିଥିଲେ । ଏହି ଚିଠି ଲେଖିବାର ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

୧୯୦୨ ମସିହାର ଆରମ୍ଭରୁ ସେ ନିଜକୁ ସାଂସାରିକ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ଅଲଗା କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ବହୁତ କମ୍ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେଉଥିଲେ | ସେ ପ୍ରାୟତଃ କହୁଥିଲେ, ମୁଁ ଆଉ ବାହ୍ୟ ଜଗତର କାର୍ଯ୍ୟରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବାକୁ ଚାହେଁ ନାହିଁ । ସେ ରୋମେନ ରୋଲାଣ୍ଡଙ୍କୁ କହିଥିଲେ- ମୁଁ ୪୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବଞ୍ଚିବି ନାହିଁ ।

ବିବେକାନନ୍ଦ ୨୭ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୦୧ ରେ ତାଙ୍କର ଜଣେ ପରିଚିତ ମେରି ହେଲଙ୍କୁ ଏକ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ,- ଏକପ୍ରକାର ମୁଁ ଜଣେ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଟେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ କିପରି ଚାଲିଛି ସେ ବିଷୟରେ କେହି ଜାଣିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ । ଖାଇବା- ପିଇବା, ଶୋଇବା ଓ ଶରୀରର ଯତ୍ନ ନେବା ବ୍ୟତୀତ ମୁଁ ଆଉ କିଛି କରେ ନାହିଁ । ମୋର ବିଦାୟ ଆଶାକରେ ଆମେ ଦୁହେଁ ଏହି ଜୀବନର କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଭେଟିବା । ଏବଂ ଯଦିଓ ଆମର ସାକ୍ଷାତ ନହୁଏ, ତେବେ ତୁମର ଏହି ଭାଇର ଭଲପାଇବା ସର୍ବଦା ତୁମର ହୋଇ ରହିବି ।

ନିଜ ମୃତ୍ୟୁର ଦୁଇ ମାସ ପୂର୍ବରୁ, ସେ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସନ୍ୟାସୀ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଦେଖିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ସେମାନଙ୍କୁ ଅଳ୍ପ ସମୟ ପାଇଁ ବେଲୁର ମଠକୁ ଆସିବାକୁ କହିଥିଲେ । ପୃଥିବୀର ଅଧା ଭ୍ରମଣ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଶିଷ୍ୟମାନେ ତାଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଆସିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସେ ଅନେକ ଥର କହିଥିଲେ - ମୁଁ ମୃତ୍ୟୁ ମୁଖକୁ ଯାଉଛି । ଏହିସମୟରେ ସେ ଦେଶ ତଥା ବିଶ୍ୱର ଖବର ଉପରେ କୈଣସି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଉନଥିଲେ । ଯଦିଓ ସେହି ସମୟରେ ସେ ମଧ୍ୟ ରୋଗର ଶିକାର ଥିଲେ ।

ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବଙ୍ଗୀୟ ଲେଖକ ଶଙ୍କରଙ୍କ ପୁସ୍ତକ 'ଦି ମାଙ୍କ ଏଜ୍ ମ୍ୟାନ୍'ରେ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଶୋଇବା, ଯକୃତ, ମଧୁମେହ, କିଡନୀ, ମାଇଗ୍ରେନ୍ ଓ ହାର୍ଟ ଭଳି ୩୧ଟି ରୋଗରେ ପୀଡିତ ଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ମଧୁମେହ ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଔଷଧ ଉପଲବ୍ଧ ନଥିଲା । ଯଦିଓ ସେ ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଉପଚାର କରିଥିଲେ । ତେବେ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ହେଉଛି ହୃଦଘାତ ।

ସେ ୦୪ ଜୁଲାଇ ୧୯୦୨ ରେ ବେଲୁର ମଠର ଏହି ଶାନ୍ତ କୋଠରୀରେ ମହାସମାଧୀ ନେଇଥିଲେ । ମୃତ୍ୟୁର ଏକ ସପ୍ତାହ ପୂର୍ବରୁ, ସେ ତାଙ୍କର ଜଣେ ଶିଷ୍ୟଙ୍କୁ ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଆଣିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ । ସେ ଯତ୍ନର ସହ ପଞ୍ଚାଙ୍ଗକୁ ଦେଖିଥିଲେ । ଯେପରି କୌଣସି ବିଷୟରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ଅସମର୍ଥ । ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ, ତାଙ୍କର ଗୁରୁ ଭାଇ ଓ ଶିଷ୍ୟମାନେ ଏକ ଧାରଣା ପାଇଲେ ଯେ ସେ ତାଙ୍କ ଶରୀର ଛାଡ଼ିବାର ତାରିଖ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲେ । ଶ୍ରୀ ରାମକୃଷ୍ଣ ପରମହଂସ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପୂର୍ବରୁ ଏପରି ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଦେଖିଥିଲେ ।

ନିଜର ମହାସମାଧି ନେବାର ତିନି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ସେ ପ୍ରେମାନନ୍ଦଜୀଙ୍କୁ ମଠ ଭୂମିରେ ଏକ ବିଶେଷ ସ୍ଥାନକୁ ସୂଚାଇ କହିଥିଲେ, କେଉଁଠାରେ ତାଙ୍କ ଶରୀରକୁ ଦାହ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ବିବେକାନନ୍ଦ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି । ଏହାର ସମାଧି ଠିକ୍ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି ଯେଉଁଠାରେ ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କ ଶରୀରକୁ ଅଗ୍ନିଶୀଖାରେ ରଖାଯାଇଥିଲା ।