History of Emergency: ଜରୁରୀକାଳୀନ ସ୍ଥିତିର କଳା ଅଧ୍ୟାୟ, ଯାହା ଛଡ଼ାଇ ନେଇଥିଲା ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ଅଧିକାର, ପଢ଼ନ୍ତୁ ଏହାର ଇତିହାସ

History of Emergency: ଦେଶର ନାଗରିକଙ୍କ ସ୍ୱାଧୀନତା, ଗଣମାଧ୍ୟମର ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଯାଇଥିଲା ଏବଂ କଂଗ୍ରେସର ରାଜନୈତିକ ବିରୋଧୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା। ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୫୨ ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଫଖରୁଦ୍ଦିନ ଅଲ୍ଲୀ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଲାଗୁ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ।

History of Emergency: ୧୯୭୫ ମସିହା ଜୁନ୍ ୨୫ ତାରିଖ ତଥା ଆଜିର ଦିନରେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ସାରା ଦେଶରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଲାଗୁ କରିଥିଲେ, ଯାହାକି ଭାରତୀୟ ଇତିହାସର ସବୁଠାରୁ ନିନ୍ଦନୀୟ ଘଟଣା ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏଥିରେ ଦେଶର ନାଗରିକଙ୍କ ସ୍ୱାଧୀନତା, ଗଣମାଧ୍ୟମର ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଯାଇଥିଲା ଏବଂ କଂଗ୍ରେସର ରାଜନୈତିକ ବିରୋଧୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା। ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୫୨ ଅନୁଯାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଫଖରୁଦ୍ଦିନ ଅଲ୍ଲୀ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଲାଗୁ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ।

୧୯୭୫ରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ କାହିଁକି ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଲଗାଇଲେ?

ନିର୍ବାଚନକୁ ବାତିଲ କରିବା ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅଦୃଶ୍ୟ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆଦେଶକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ସେ 'ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିଭ୍ରାଟ' ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ। ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ସରକାର ଯୁକ୍ତି ରଖିଥିଲେ ଯେ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରତି ବିପଦ ରହିଛି ଯାହା ପାଇଁ ଏଭଳି କଠୋର ପଦକ୍ଷେପ ଆବଶ୍ୟକ। ସେହି ସମୟରେ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହୋଇ ଅର୍ଥନୀତିକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇ ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା।

ଖବର ଅନୁସାରେ, ଆହ୍ଲାବାଦ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟ ପରେ ୧୯୭୫ରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଅସଦାଚରଣ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ସଂସଦରୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସେ ଆସନ୍ତା ୬ ବର୍ଷ ପାଇଁ କୌଣସି ନିର୍ବାଚିତ ପଦବୀରେ ରହିପାରିବେ ନାହିଁ। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ପରେ ତୁରନ୍ତ ସେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ।

୧୯୭୫ର ଜରୁରୀକାଳୀନ ସମୟ:

ନାଗରିକଙ୍କ ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ବ୍ୟତୀତ, ଜରୁରୀକାଳୀନ ସମୟରେ ଟ୍ରେଡ ୟୁନିଅନଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ରୋକ ଲଗାଯାଇଥିଲା। ଖବର ଅନୁଯାୟୀ ସରକାର ଟ୍ରେଡ ୟୁନିଅନର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, ଶ୍ରମିକ ଧର୍ମଘଟ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଥିଲେ ଏବଂ ବୋନସ ପାଇଁ କୌଣସି ସୁବିଧା ନ ଦେଇ ସ୍ଥିର ବେତନ ଲାଗୁ କରିଥିଲେ।

-ଏହା ବିରୋଧରେ ବିରୋଧ କରୁଥିବା ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ କଠୋର ଦମନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା।

-ଏହି ସମୟରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ବିବାଦୀୟ ଦିଗ ହେଉଛି ସଞ୍ଜୟ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିରୂପଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ସହରଗୁଡ଼ିକର 'ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକରଣ' ପାଇଁ ବସ୍ତି ଭାଙ୍ଗିବା, ବସ୍ତି ବାସିନ୍ଦାଙ୍କୁ କୌଣସି ପୂର୍ବ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇନଥିଲା। ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ୨୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୭୭ ରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା, ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ୧୯୭୭ ଜାନୁଆରୀ ୧୮ ରେ ନୂତନ ନିର୍ବାଚନ ଆହ୍ୱାନ କରିଥିଲେ। ବହୁ ବିରୋଧୀଦଳର ନେତାଙ୍କୁ ଜେଲରୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ସେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ।

ଜରୁରୀକାଳୀନ ସମୟର ସମାଲୋଚନା ଏବଂ ଅଭିଯୋଗ:

- କୌଣସି ଦେୟ ବିନା ଲୋକଙ୍କୁ ଅଟକ ରଖିବା କିମ୍ବା ପରିବାରକୁ ସୂଚନା ଦେବା।

-କଏଦୀ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ସମସ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ଏବଂ ନିର୍ଯାତନା।

-ସରକାରୀ ପ୍ରଚାର ପାଇଁ ଜାତୀୟ ଟେଲିଭିଜନ୍ ନେଟୱାର୍କ ଦୁରଦର୍ଶନ ପରି ସରକାରୀ ଏବଂ ବେସରକାରୀ ଗଣମାଧ୍ୟମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନଗୁଡିକ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା।

-ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସଞ୍ଜୟ ଗାନ୍ଧୀ ଲୋକପ୍ରିୟ ଗାୟକ କିଶୋର କୁମାରଙ୍କୁ ବମ୍ବେରେ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି ରାଲିରେ ଗୀତ ଗାଇବାକୁ କହିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ। ଫଳସ୍ୱରୂପ, ସୂଚନା ଏବଂ ପ୍ରସାରଣ ମନ୍ତ୍ରୀ ବିଦ୍ୟା ଚରଣ ଶୁକ୍ଲା କିଶୋର କୁମାରଙ୍କ ଗୀତକୁ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରସାରଣକାରୀ ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ ରେଡିଓ ଏବଂ ଦୂରଦର୍ଶନରେ ୧୯୭୬ ମଇ ୪ ରୁ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଶେଷ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ଅନୌପଚାରିକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଥିଲେ।