Breast Cancer : `ही` लक्षणं दिसल्यास लगेच करून घ्या ब्रेस्ट कॅन्सरची तपासणी
तुमची मासिक पाळी (menstruation days) सुरु झालेलं वय पहिल्या मुलाचा जन्माच्या वेळी असणार वय, घरात जवळच्या कोणाला ब्रेस्ट कॅन्सरची हिस्टरी असे अनेक गोष्टींची माहिती घेऊन अंदाज बांधतात.
Breast Cancer : ब्रेस्ट कॅन्सर हि आजकाल भारतामध्ये (breast cancer in india) झपाट्याने वाढणारी समस्या आहे. स्तनांच्या कॅन्सरचं प्रमाण आणि रुग्ण सध्य काळात भारतात खूप आढळत आहेत. कुठल्याही गोष्टीची आजराची पुष्टी होण्याआधी जर त्याची आधीच माहिती असली (Precaution is better than cure) तर आपण त्याचे वेळेत उपचार करू शकतो आणि कॅन्सरसारख्या गंभीर आजारापासून स्वतःच रक्षण करू शकतो .
चला तर जाणून घेऊया कोणत्या महिलांनी आधीच स्तनांच्या कॅन्सरची तपासणी करायला हवी, आणि त्यावेळी नेमकी काय काळजी घ्यायला हवी
महिलांमध्ये स्तनाच्या कर्करोगाची तपासणी करण्यासाठी डॉक्टरांकडून स्तन तपासणी (breast cheacking screening ) आणि मॅमोग्राम (स्तन एक्स-रे) (x-ray , mamogram) यांचा वापर केला जातो.(do breast cancer screening immediately if you see these symptoms health tips marathi)
ही तपासणी स्तनाच्या कर्करोगाची कोणतीही लक्षणे (cancer symptoms) नसलेल्या स्त्रियांमध्ये केली जाते जेणेकरुन आम्हाला कर्करोगाविषयी सुरुवातीच्या टप्प्यात माहिती मिळेल. डेन्स स्तन असलेल्या रुग्णांसाठी अल्ट्रासाऊंड (ultrasound) केले जाते. तसेच, ज्या स्त्रियांना स्तनाच्या कर्करोगाचा धोका जास्त असतो अशा स्त्रियांमध्ये MRI चा वापर केला जातो.
या तपासणींमुळे रुग्णांना प्रार्थमिक माहिती मिळते आणि लवकर उपचार घेऊ शकतो ज्यामुळे नंतर होणार त्रास आणि वेदना शिवाय मृत्यूसुद्धा रोखू शकतो. हे लवकर उपचारांना अनुमती देते ज्यामुळे रोगामुळे होणारा त्रास आणि मृत्यू कमी होतो.
कोणत्या वयात, कोणाला आणि किती वेळा स्तनाच्या कर्करोगाची तपासणी करावी?
प्रत्येक स्त्रीने दरवर्षी स्तनाच्या कर्करोगाची तपासणी केली पाहिजे. वयाच्या चाळीशीत पोहचल्यावर महिलांनी आवर्जून कर्करोगाची तपासणी करून घ्यावी वयाच्या सत्तरीपर्यंन्त नियमितपणे चाचणी करत राहावी. (do breast cancer screening immediately if you see these symptoms health tips marathi)
तपासणीदरम्यान वापरले जाते कॅल्क्युलेशन
जेव्हा तुम्ही डॉक्टरांकडे तपासणीसाठी जाता तेव्हा डॉक्टर तुमच्या काही माहितीच्या आधारावर एक कॅल्क्युलेशन (calculation) करतात जस कि तुमची मासिक पाळी (menstruation days) सुरु झालेलं वय पहिल्या मुलाचा जन्माच्या वेळी असणार वय, घरात जवळच्या कोणाला ब्रेस्ट कॅन्सरची हिस्टरी असे अनेक गोष्टींची माहिती घेऊन अंदाज बांधतात.
जर एखाद्या महिलेच्या बायोप्सीमध्ये आधीच अॅटिपिकल हायपरप्लासिया असेल तर, डॉक्टर 25-30 वर्षांच्या वयापासून वार्षिक एमआरआय स्क्रीनिंगची शिफारस करतात.
जर एखाद्या महिलेच्या कुटुंबातील सदस्याला स्तनाचा कर्करोग झाला असेल किंवा स्तनाचा कर्करोग होऊ शकतो अशी जीन्स असतील तर MRI स्क्रीनिंगचा उपयोग मॅमोग्राफीला पूरक करण्यासाठी केला जातो. कुटुंबातील उर्वरित महिलांची तपासणी सुरू केली जाते. ही तपासणी वयाच्या ३० वर्षापूर्वी केली जात नाही.
ज्या स्त्रियांना आधीच छातीत किरणोत्सर्गाचा अनुभव आला आहे, त्यांची वार्षिक एमआरआय तपासणी किरणोत्सर्गानंतर 10 वर्षांनी सुरू होते, परंतु त्यांचे वय 25 वर्षांपेक्षा कमी नाही हे देखील महत्त्वाचे आहे. (do breast cancer screening immediately if you see these symptoms health tips marathi)
अश्या काही गोष्टी आहेत ज्या लक्षात घेऊन तुम्ही स्वतः काही तपासण्या करू शकता (cancer screening)
घाई करू नका : सेल्फ स्क्रीनिंग करताना नेहमी लक्षात ठेवा, प्रत्येक स्तनावर कमीतकमी ५ मिनिट लक्ष द्या.. जर घाईघाईत केलंत तर मात्र काही गोष्टी तुमच्या लक्षात येणार नाहीत
पीरियड्स दरम्यान स्क्रिनिंग करू नका: मासिक पाळीदरम्यान स्तनांचा स्क्रिनिंग करू नका बऱ्याचदा मासिक पाळीदरम्यान हार्मोन्स बदललता आणि त्यामुळे स्तनांचा आकार लहान मोठा असतो.. ते थोडे जाड आणि वेदनादायीसुद्धा असतात त्यामुळे आपल्याला योग्य माहिती मिळणार नाही..
चुकीच्या पद्धतीची माहिती : ब्रेस्ट तपासणी स्वतः करणार साल तर योग्य ताहिती आधी मिळवा डॉक्टरचा सल्ला घ्या बऱ्याचदा कोणतेही व्हिडीओ पाहून आपण त्यांच्या आधारे तपासणी करतो आणि आपली फसगत होऊ शकते.
बऱ्याचदा महिला स्तन तपासतांना अंडरआर्म्स , निपल्स आणि आणि स्तनांच्या खालील भागांकडे दुर्लक्ष करतो ते करणं टाळा..