Sankashti Chaturthi 2023 : रावणाने अखुरथ संकष्टीचे व्रत का केले? जाणून घ्या कथा

Akhuratha Sankashti Chaturthi December 2023 Date And Time : हिंदू धर्मात संकष्टी चतुर्थीला विशेष महत्त्व दिले जाते. तर मार्गशीर्ष महिन्यातील कृष्ण पक्षातील चतुर्थीला संकष्टी चतुर्थी व्रत पाळले जाते. या दिवशी  बुद्धी, ज्ञान आणि संपत्तीची देवता असलेल्या गणेशाची पूजा केली जाते. त्यातच आज (29 डिसेंबर) 2023 मधील वर्षातील शेवटची संकष्टी चतुर्थी आहे. तर दुसरीकडे प्रत्येक महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्थीला संकष्टी चतुर्थी आणि पौष महिन्यातील चतुर्थी तिथीला अखुरथ संकष्टी चतुर्थी मानले जातेय. 

हिंदू धर्मात संकष्टी चतुर्थीचे व्रत फार महत्वाचे मानले जाते. हिंदू धर्मात श्रीगणेशाला प्रथम पूजनीय मानले जाते. त्यामुळे कोणतेही काम सुरू करण्यापूर्वी श्रीगणेशाचे पूजन केले जाते, जेणेकरून त्या कार्यात यश मिळते. जर तुम्ही आज (30 डिसेंबर) अखुरथ संकष्टी चतुर्थीचा उपवास करणार असाल तर या व्रताची कथा नक्की वाचा... 

पौराणिक कथेनुसार, एकदा रावणाने स्वर्गातील सर्व देवांवर विजय मिळवला. त्यानंतर रावनाने बालीला मागून पकडले. पण वानर राजा बळी हा रावणापेक्षा खूप शक्तिशाली होता. त्याने रावणाला आपल्या बाजूला दाबले आणि त्याला किष्किंधात आणले आणि त्याचा मुलगा अंगदला खेळण्यासारखे खेळायला दिले. अंगदनेही रावणाला खेळणे मानले आणि त्याला दोरीने बांधून इकडे तिकडे हलवू लागला. त्यामुळे रावणाला खूप त्रास होत होता.

एके दिवशी रावणाने दुःखी अंतःकरणाने वडील ऋषी पुलस्त्यजींचे स्मरण केले. रावणाची अशी अवस्था पाहून पुलस्त्य ऋषी खूप दुःखी झाले आणि त्यांना रावणाची अशी अवस्था का झाली हे कळले. त्यावेळी त्यांच्या मनात विचार आला की देव, मानव आणि दानव यांचा अपमान केल्यानंतर अशी वागणूक मिळणे साहजिक होते. पण मुलाच्या प्रेमापोटी त्यांनी रावणाला विचारले की तुला माझी आठवण का आली? रावण म्हणाला, आजोबा, मी खूप दुःखी आहे, नगरवासी मला शाप देतात, कृपया माझे रक्षण करा आणि मला या दुःखातून बाहेर काढा.

रावणाचे म्हणणे ऐकून पुलस्त्य ऋषी म्हणाले की, काळजी करू नकोस, लवकरच तुला या बंधनातून मुक्ती मिळेल. त्यांनी रावणाला गणेशाचे व्रत पाळण्याचा सल्ला दिला आणि सांगितले की प्राचीन काळी इंद्रदेवाने वृत्रासुरच्या वधातून मुक्ती मिळवण्यासाठी हेच व्रत पाळले होते. हे व्रत अत्यंत फलदायी असून त्याचे पालन केल्याने सर्व त्रास दूर होतात. वडिलांच्या सांगण्यावरून रावणाने संकष्टी चतुर्थीचे व्रत केले आणि बळीच्या बंधनातून मुक्त होऊन आपल्या राज्यात गेला.