ગુજરાતના ખેડૂતો માટે સફેદ સોનું સાબિત થયો આ પાક, ભાવ 8000 એ પહોંચશે

Agriculture News : દેશમાં બીજા ક્રમના કપાસ ઉત્પાદક રાજ્ય ગુજરાતના ખેડૂતોને હાલમાં બખ્ખાં છે.  મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાત રૂના ઉત્પાદનમાં નંબર વન અને નંબર ટુંનું સ્થાન ધરાવે છે. ગુજરાતમાં 22થી 25 લાખ હેક્ટરમાં ખરીફમાં વાવણી થાય છે. ઉત્તર ગુજરાત અને સૌરાષ્ટ્રમાં મોટાપાયે આ વાવણી થાય છે. હાલમાં વરસાદમાં ભીંજાયેલા કપાસનો ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 6,800 થી રૂ. 7,000 છે અને સારી ગુણવત્તાવાળા કપાસનો ભાવ રૂ. 7,000 થી રૂ. 7,500 પ્રતિ ક્વિન્ટલ છે. ભારતમાંથી નિકાસ વધી શકે છે અને નિકાસ વધવાથી ખેડૂતોને ફાયદો થશે.

આ વર્ષે MSP કરતા વધુ ભાવ મળશે
ગુજરાતના ખેડૂતો માટે સૌથી સારા સમાચાર એ છે કે ભારતના સ્થાનિક બજારમાં કપાસના ભાવ સ્થિર છે, પરંતુ વૈશ્વિક કપાસ બજારમાં કપાસના ભાવમાં થોડો વધારો જોવા મળ્યો છે. આથી ત્રણ મહિનાથી દબાણ હેઠળ રહેલા કપાસના ભાવ હવે ધીમે ધીમે વધવા લાગ્યા છે. ખેડૂતોને આશા છે કે આ વર્ષે તેમને MSP કરતા વધુ ભાવ મળશે. હાલ કપાસના ભાવ રૂ.7000 પ્રતિ ક્વિન્ટલના સ્તરને વટાવી ગયા છે અને આ સ્તર રૂ.8000ની આસપાસ જાય તેવી સંભાવના છે. આ ભાવ વધારાનો લાભ લેવા માટે ખેડૂતોએ વચ્ચે-વચ્ચે કપાસ વેચવો પડે છે. લાંબા સમયથી સારા ભાવની રાહ જોઈ રહેલા મહારાષ્ટ્રના ખેડૂતોને હવે કપાસના વધતા ભાવથી થોડી રાહત મળી છે.

નિકાસ વધી તો ભાવમાં નહીં થાય ઘટાડો 
વિશ્વમાં કપાસનું ઉત્પાદન ઓછું હોવાથી અને માંગ ધીમે ધીમે વધી રહી હોવાથી ભારત પાસે કપાસની નિકાસ કરવાની તક છે. જો ભારત આ તક પસંદ કરે તો કપાસના ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 8,000ના સ્તરને પાર કરી શકે છે. તેનાથી ખેડૂતોને આર્થિક ફાયદો થઈ શકે છે. વિશ્વ બજાર અને અન્ય દેશોની સરખામણીએ ભારતમાં કપાસના ભાવ ઓછા છે. તેથી, જો ભારતીય કાપડ ઉદ્યોગ કપાસ અથવા યાર્નની આયાત કરવાનું વિચારે છે, તો તે તેમના માટે મોંઘું બનશે. 

રૂની માગ વધી
જેમ જેમ ચૂંટણીનો સમય નજીક આવી રહ્યો છે તેમ તેમ કપાસના ભાવને નિયંત્રણમાં લાવવા માટે 'ટેક્સટાઈલ લોબી' દ્વારા કરવામાં આવેલા પ્રયાસોને વધુ સફળતા મળવાની શક્યતા નથી.હાલ કપાસના વેચાણની સિઝન અંતિમ તબક્કામાં છે. સ્થાનિક કાપડ ઉદ્યોગ માટે કપાસની માંગ વધી રહી છે. માર્ચથી આ માંગ વધુ વધવાની છે. ભારતીય કાપડ ઉદ્યોગે સ્થાનિક બજારમાંથી કપાસ અને યાર્ન ખરીદવું પડશે, કારણ કે આયાતી કપાસ મોંઘો થશે. 

સ્થાનિક બજારમાં કપાસના ભાવમાં વધારો
છેલ્લા પખવાડિયાથી વૈશ્વિક બજારમાં કપાસના ભાવ વધવા લાગ્યા છે. કપાસના ભાવ ક્રમશઃ સરેરાશ રૂ. 57,000 પ્રતિ ક્વિન્ટલથી વધીને રૂ. 63,000 પ્રતિ ક્વિન્ટલ થયા છે. જેના કારણે સ્થાનિક બજારમાં કપાસના ભાવમાં વધારો થયો છે. હાલમાં વરસાદમાં ભીંજાયેલા કપાસનો ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 6,800 થી રૂ. 7,000 છે અને સારી ગુણવત્તાવાળા કપાસનો ભાવ રૂ. 7,000 થી રૂ. 7,500 પ્રતિ ક્વિન્ટલ છે.

એમએસપી કરતાં ઊંચો ભાવ
સરકારે 2023-24 માટે મધ્યમ ફાઇબર કપાસની MSP 6080 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલથી વધારીને 6620 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ કરી છે. જ્યારે લોંગ ફાઈબર વેરાયટીની એમએસપી 6380 રૂપિયાથી વધારીને 7020 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ કરવામાં આવી છે. ખેડૂતોને આશા છે કે આ વર્ષે ભાવ 8000 રૂપિયાની ઉપર જઈ શકે છે.આગામી દિવસોમાં કપાસના ભાવ વધી શકે છે. કારણ કે તેનો પાક ઓછો થવાની ધારણા છે. ભારત સહિત ઘણા દેશોમાં ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાની ધારણા છે. તેના સૌથી મોટા ઉત્પાદક મહારાષ્ટ્રમાં તેની કિંમત 7200 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ પર પહોંચી ગઈ છે. જે MSP કરતા વધુ છે. રાજ્યની કેટલીક મંડીઓમાં ભાવમાં ઝડપથી વધારો થયો છે જ્યારે કેટલીકમાં તે MSP કરતા ઓછો છે. 

કપાસનું ઉત્પાદન 295.10 લાખ ગાંસડી
કોટન એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા (CAI) એ તેના પ્રથમ પાક અંદાજમાં જણાવ્યું છે કે 2023-24માં કપાસનું ઉત્પાદન 295.10 લાખ ગાંસડી રહેશે. જે છેલ્લા 15 વર્ષમાં સૌથી ઓછું છે. એક ગાંસડીનું વજન 170 કિલો ગણાય છે. 2023-24 માટેનો અંદાજ ગયા વર્ષના 318.90 લાખ ગાંસડી કરતાં 7.5 ટકા ઓછો અંદાજ છે. આ અંદાજ બાદ ભાવ વધવાની શક્યતા છે. ઉત્પાદનમાં ઘટાડો અલ નીનોની અસર અને કપાસના વિસ્તારમાં 5.5 ટકાના ઘટાડાને આભારી છે.

જ્યાં ઉત્પાદન ઘટ્યું છે ત્યાં ભાવ વધશે
CAIએ ગયા વર્ષની સરખામણીમાં ઉત્તરીય પ્રદેશમાં 43 લાખ ગાંસડીનો પાક થવાનો અંદાજ મૂક્યો છે. આ પ્રદેશમાં રાજસ્થાન, હરિયાણા અને પંજાબ આવે છે. મધ્ય પ્રદેશમાં ઉત્પાદન 179.60 લાખ ગાંસડી હોવાના અહેવાલ છે, જે ગયા વર્ષના 194.62 લાખ ગાંસડી કરતાં ઓછું છે. આ પ્રદેશમાં ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર અને મધ્યપ્રદેશ આવે છે. જ્યારે દક્ષિણ ક્ષેત્રમાં ઉત્પાદન ગયા વર્ષના 74.85 લાખ ગાંસડીથી ઘટીને 67.50 લાખ ગાંસડી થઈ ગયું છે. આ પ્રદેશમાં તેલંગાણા, આંધ્રપ્રદેશ, કર્ણાટક અને તમિલનાડુ આવે છે. તમામ મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં ઉત્પાદનમાં અપેક્ષિત ઘટાડાને કારણે કિંમતોમાં વધારો થવાની શક્યતા છે. ગુજરાતમાં મોટાપાયે કપાસની વાવણી થાય છે. ખરીફ સિઝનમાં કપાસ એ ગુજરાતનો મુખ્ય પાક છે. જેમને સ્ટોક કર્યો છે. એમને હાલમાં ફાયદો થઈ રહ્યો છે.