વિચિત્ર છે આ રેલ્વે સ્ટેશન! અહીં ટિકિટ લેવા મહારાષ્ટ્ર અને ટ્રેન પકડવા ગુજરાત જવું પડે છે

દેશમાં કેટલાક એવા રેલવે સ્ટેશન છે, જે પોતાની ભૌગોલિક સ્થિતિને કારણે ચર્ચાનો વિષય બને છે. આ સાથે જોડાયેલી વાર્તાઓ ઘણી રસપ્રદ છે. આવું જ એક સ્ટેશન છે ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રની સરહદે આવેલું નવાપુર. પશ્ચિમ રેલવેના આ સ્ટેશનની વિશેષતા એ છે કે તેનો અડધો ભાગ મહારાષ્ટ્રમાં અને અડધો ગુજરાતમાં આવે છે. આ રેલ્વે સ્ટેશન વિચિત્ર છે! અહીં ટિકિટ લેવા મહારાષ્ટ્ર અને ટ્રેન પકડવા ગુજરાત જવું પડે છે.

ભારતનું સૌથી અનોખું રેલ્વે સ્ટેશન

ભારતીય રેલ્વે સાથે જોડાયેલી આવી ઘણી વાતો છે જેને સાંભળીને આપણને આશ્ચર્ય થાય છે. તેમના સ્ટેશનો સંબંધિત તથ્યો ખૂબ જ રસપ્રદ છે. જેના વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. આ એપિસોડમાં આજે અમે તમને ભારતના સૌથી અનોખા રેલવે સ્ટેશનની કહાની જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ. જેમાંથી અડધો ભાગ મહારાષ્ટ્રમાં અને અડધો ભાગ ગુજરાતમાં છે.

આ સ્ટેશન બે રાજ્યો વચ્ચે વહેંચાયેલું છે

અમે વાત કરી રહ્યા છીએ 'નવાપુર રેલવે સ્ટેશન'ની. ગુજરાત-મહારાષ્ટ્ર સરહદને સ્પર્શતું આ દેશનું એકમાત્ર રેલવે સ્ટેશન છે. આવી જ એક બેન્ચ આ સ્ટેશન પર રાખવામાં આવી છે. જેમાંથી અડધો મહારાષ્ટ્ર અને અડધો ગુજરાતમાં છે. લોકોએ આ બેંચ પર ખૂબ જ ધ્યાનથી બેસવું પડે છે કારણ કે દિશા બદલાતા જ તમે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં પહોંચી જાવ છો.

મહારાષ્ટ્રમાં ટિકિટ આપવામાં આવે છે, જ્યારે સ્ટેશન માસ્ટર ગુજરાતમાં બેસે છે

જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે આ સ્ટેશન પર મુસાફરોને ટિકિટ લેવા માટે મહારાષ્ટ્ર જવું પડે છે, જ્યારે ટ્રેનો ગુજરાતમાંથી ચાલે છે. આટલું જ નહીં, આ સ્ટેશન પર ચાર અલગ-અલગ ભાષાઓમાં રેલવેની જાહેરાતો છે, જેથી મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાત બંને રાજ્યોમાંથી આવતા મુસાફરોને સમજવામાં સરળતા રહે. આ ઉપરાંત ચાર ભાષાઓમાં પણ માહિતી લખવામાં આવે છે.

જ્યારે કોઈ ટ્રેન આ સ્ટેશન પર આવે છે અને રોકે છે, ત્યારે તેનો સંપૂર્ણ ભાગ એક રાજ્યમાં નથી પડતો. સુરત-ભુસાવલ લાઇન પર આવેલા આ સ્ટેશન પર જો ટ્રેન ભુસાવલ તરફ જતી હોય તો એન્જિન મહારાષ્ટ્રમાં રહે છે જ્યારે ગાર્ડ કોચ ગુજરાતમાં રહે છે. જો ટ્રેન સુરત તરફ જતી હોય તો એન્જિન ગુજરાતમાં રહે છે અને ગાર્ડ કોચ મહારાષ્ટ્રમાં રહે છે.

વિવિધ રાજ્યોના કાયદા
આ રેલ્વે સ્ટેશનની સૌથી વિચિત્ર બાબત એ છે કે બંનેની સીમામાં અલગ અલગ કાયદા લાગુ પડે છે. હા, તમે બરાબર વાંચ્યું છે, ગુજરાતમાં દારૂના વેચાણ પર અને મહારાષ્ટ્રમાં પાન મસાલા અને ગુટખા પર પ્રતિબંધ છે. આવી સ્થિતિમાં ગુજરાતના કોઈ સ્ટેશન પર ગુટખાનું વેચાણ કરવું એ ગુનો ગણાતો નથી, પરંતુ જો કોઈ વ્યક્તિ તેને વેચતી વખતે આકસ્મિક રીતે મહારાષ્ટ્રની સરહદ પાર કરી જાય તો તે ગુનેગાર બની જાય છે.

એ જ રીતે મહારાષ્ટ્રમાં દારૂ અને બિયરનું વેચાણ થઈ શકે છે, પરંતુ ગુજરાતમાં તેના પર પ્રતિબંધ છે. ગુજરાતમાં જો કોઈ આવું કરતો જોવા મળે તો તે ગુનેગાર બને છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળ્યું છે કે અન્ય રાજ્યની સરહદ પાર કરીને ગુનો કર્યા બાદ ગુનેગાર બીજા રાજ્યમાં પ્રવેશ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં પોલીસ અને ગુનેગારો વચ્ચે સંતાકૂકડીનો ખેલ જોવા મળે છે.

આ સ્ટેશન શા માટે અનન્ય છે?
આ રેલવે સ્ટેશનની કહાની વિચિત્ર છે કારણ કે જ્યારે આ સ્ટેશન બનાવવામાં આવ્યું હતું ત્યારે મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતનું વિભાજન થયું ન હતું. તે સમયે નવાપુર સ્ટેશન સંયુક્ત મુંબઈ પ્રાંતમાં પડ્યું હતું, પરંતુ જ્યારે 1 મે, 1961ના રોજ મુંબઈ પ્રાંતનું વિભાજન થયું ત્યારે તે મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાત એમ બે રાજ્યોમાં વિભાજિત થયું હતું. આ વિભાજનમાં નવાપુર સ્ટેશન બે રાજ્યોની વચ્ચે આવ્યું અને ત્યારથી તેની એક અલગ ઓળખ છે.