રાજસ્થાનની 58 બેઠકો પર પાયલટનો દબદબો, કોંગ્રેસના કકળાટનો લાભ લઈ રહી છે ભાજપ

Sachin Pilot vs Ashok Gehlot: રાજસ્થાનમાં જેમ જેમ વિધાનસભાની ચૂંટણીનો સમય નજીક આવી રહ્યો છે તેમ તેમ ભાજપ સક્રિય થઈ રહ્યું છે. જો ધ્યાન આપવામાં આવે તો પૂર્વ રાજસ્થાનના તે જિલ્લાઓમાં ભાજપ વધુ સક્રિય જણાય છે, જે સચિન પાયલટના પ્રભાવના વિસ્તારો ગણાય છે. તો શું માનવું કે ભાજપ ગેહલોત અને પાયલોટ વચ્ચેની કડવાશનો લાભ લેવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. રાજસ્થાનમાં આ વર્ષના અંતમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી છે. ભાજપે ચૂંટણીની તૈયારીઓ તેજ કરી દીધી છે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીની 31 મે એટલે કે બુધવારે અજમેરની મુલાકાત તેનો એક ભાગ છે. જોકે આ વર્ષે આ તેનો પહેલો પ્રવાસ નથી. આ પહેલાં તેઓ ત્રણ પ્રવાસ કરી ચૂક્યા છે. પીએમ ઉપરાંત ભાજપના દિગ્ગજ નેતાઓએ પણ રાજસ્થાનમાં ધામા નાખ્યા છે. કોંગ્રેસ અશોક ગેહલોત અને સચિન પાયલટ વચ્ચેના પરસ્પર મતભેદને ખતમ કરવામાં વ્યસ્ત છે. પ્રદેશ કોંગ્રેસમાં આ તિરાડનો લાભ લેવા ભાજપ પ્રયાસ કરી રહી છે.

2018થી કોંગ્રેસના બંને નેતાઓ વચ્ચે મુકાબલો ચાલી રહ્યો છે. આ દરમિયાન સચિન પાયલટે અનેક પ્રસંગોએ ગેહલોતનો મુકાબલો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ દરેક વખતે પાયલટ નબળા સાબિત થયા છે. રાજસ્થાનમાં છેલ્લા સાત મહિનાના ભાજપના કાર્યક્રમો પર નજર કરીએ તો ખબર પડે છે કે ભાજપને એ વાતનો અહેસાસ થઈ ગયો છે કે આ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસને નબળી પાડવા માટે ગેહલોતને બદલે પાયલોટ માટે ચક્રવ્યૂહ બનાવવો પડશે. ધ્યાન આપશો તો ખબર પડશે કે ભાજપે આ રણનીતિ પર ઘણા મહિનાઓ પહેલાં જ કામ શરૂ કરી દીધું છે.

પાયલોટના વિસ્તારો પર ભાજપની નજર
રાજકીય વિશ્લેષકો કહે છે કે હાલ રાજસ્થાન કોંગ્રેસનું સંગઠન વેરવિખેર છે. તેમના નેતાઓ પર હોદ્દેદારોનો કોઈ ભાર દેખાતો નથી. જોકે સંગઠનમાં ગેહલોતની પકડ હજુ પણ ઘણી મજબૂત છે. આવી સ્થિતિમાં, એવું માનવામાં આવે છે કે પાયલોટની બેઠકો પરના ચૂંટણી પ્રચારને અસર થઈ શકે છે. ભાજપ આ નબળાઈ પર નજર રાખી રહ્યું છે. કદાચ આ જ કારણ છે કે બીજેપીનું ધ્યાન તેમના પૂર્વ રાજસ્થાનના જિલ્લાઓ પર છે, જ્યાં પાયલોટની પકડ છે.

પીએમ સાત મહિનાથી કરી રહ્યાં છે રાજ્યની મુલાકાત 
પીએમ નરેન્દ્ર મોદી ભલે આજે અજમેરમાં હોય પરંતુ તેઓ ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરથી સતત રાજસ્થાનની મુલાકાતે છે. પીએમ ગયા વર્ષે 30 સપ્ટેમ્બરે આબુ રોડ પર આવ્યા હતા. આ પછી 1 નવેમ્બરે બાંસવાડાના માનગઢ ધામ આવ્યા. આ વર્ષે 28 જાન્યુઆરીએ તેણે ભીલવાડાના આસિંદમાં દેવનારાયણ જયંતિના કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો. 12મી ફેબ્રુઆરીએ દૌસા ગયા, પછી 10મી મેના રોજ માઉન્ટ આબુ, રાજસમંદ અને સિરોહી આવ્યા.

પીએમ ઉપરાંત ગૃહમંત્રી અમિત શાહ અને ભાજપ અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા પણ રાજસ્થાનની મુલાકાતે છે. તેઓ સતત બૂથ સ્તરે સંગઠનને મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે અને કોંગ્રેસ પર આકરા પ્રહારો કરી રહ્યા છે. જેપી નડ્ડા જાન્યુઆરીમાં જયપુર આવ્યા હતા. તેઓ અહીં રાજસ્થાન રાજ્ય કાર્ય સમિતિની બેઠકમાં ભાગ લીધો હતો. આ પછી અમિત શાહે એપ્રિલમાં ભરતપુરની મુલાકાત લીધી હતી. અહીં તેમણે બીજેપી બૂથ પ્રમુખના સંમેલનમાં હાજરી આપી હતી.

ભાજપ ગેહલોત-પાયલોટની લડાઈને બનાવી રહી છે મુદ્દો 
જ્યારે પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ ફેબ્રુઆરીમાં દૌસાની મુલાકાત લીધી હતી, ત્યારે તેમણે સીએમ પદને લઈને ગેહલોત અને પાયલોટ વચ્ચે ચાલી રહેલા વિવાદને લઈને કોંગ્રેસ પર ઉગ્ર નિશાન સાધ્યું હતું. ત્યારે તેમણે કહ્યું હતું કે રાજસ્થાનમાં ખુરશી લૂંટવાની અને ખુરશી બચાવવાની રમત ચાલી રહી છે, જ્યાં સીએમને પોતાના ધારાસભ્યો પર વિશ્વાસ નથી અને ધારાસભ્યોને તેમના સીએમ પર વિશ્વાસ નથી. કોંગ્રેસની સ્વાર્થની રાજનીતિનું પરિણામ રાજસ્થાને પણ ભોગવવું પડી રહ્યું છે.

અમિત શાહ જ્યારે ભરતપુરમાં હતા ત્યારે તેમણે કહ્યું હતું કે સચિન પાયલટ કોઈપણ રીતે ખુરશી મેળવવા માંગે છે પરંતુ ગેહલોત ખુરશી પર રહેવા માંગે છે, પરંતુ હવે ભાજપની સરકાર આવશે. જે નથી તેના માટે બંને લડી રહ્યા છે. જમીન પર પાયલોટનું યોગદાન ગેહલોત કરતાં વધુ હોઈ શકે છે, પરંતુ કોંગ્રેસની તિજોરીમાં ગેહલોતનું યોગદાન વધુ છે, તેથી પાઈલટનો નંબર નહીં આવે.

પાયલોટની 8 જિલ્લામાં મજબૂત પકડ 
રાજસ્થાનના રાજકીય વિશ્લેષક કહે છે કે સચિન પાયલટ પૂર્વ રાજસ્થાનના 8 જિલ્લામાં મજબૂત પકડ ધરાવે છે. આ જિલ્લાઓમાં અજમેર, ટોંક, દૌસા, અલવર, કરૌલી, ભરતપુર, સવાઈ માધોપુર અને ધોલપુર જિલ્લાનો સમાવેશ થાય છે. આ જિલ્લાઓમાં 58 વિધાનસભા બેઠકો છે. સચિન પાયલટ હાલમાં ટોંકથી ધારાસભ્ય છે. તેમણે ભાજપના ઉમેદવાર યુનુસ ખાનને 54,179 મતોના માર્જિનથી હરાવ્યા હતા. પાયલટ 2009-2014 સુધી અજમેરથી સંસદસભ્ય પણ રહી ચૂક્યા છે. બીજી તરફ, જ્યારે પાયલટે 2020માં બળવો કર્યો ત્યારે તેમને સમર્થન આપનારા 18 ધારાસભ્યોમાંથી મોટાભાગના પૂર્વ રાજસ્થાનના હતા. સાથે જ એવી પણ ચર્ચા છે કે આ વખતે ટોંકને બદલે તે પોતાના પિતા રાજેશ પાયલટના મત વિસ્તાર દૌસાથી વિધાનસભા ચૂંટણી લડશે. પાયલોટ પોતે પણ દૌસાથી સાંસદ રહી ચૂક્યા છે. હવે આ સીટ અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) માટે અનામત છે.

15 જિલ્લામાં ગુર્જરોનું વર્ચસ્વ 
રાજકીય વિશ્લેષક જણાવે છે કે ગુર્જરોને પરંપરાગત રીતે ભાજપની વોટ બેંક માનવામાં આવે છે, પરંતુ 2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં સચિન પાયલટના કારણે તે કોંગ્રેસના ખાતામાં ગઈ. બીજેપી તેને ફરીથી પકડ જમાવવા માટે ભરપૂર પ્રયાસ કરી રહી છે. રાજ્યમાં 15 જિલ્લા એવા છે, જ્યાં ગુર્જર સમુદાયનું વર્ચસ્વ છે. આ જિલ્લાઓમાં જયપુર, અજમેર, ટોંક, દૌસા, કોટા, ભરતપુર, ધોલપુર, કરૌલી, સવાઈ માધોપુર, ભીલવાડા, બુંદી, ઝાલાવાડ, બાંદ્રા અને ઝુનઝુનુનો સમાવેશ થાય છે. આમાંના મોટાભાગના જિલ્લા સચિન પાયલટના પ્રભાવ હેઠળ આવે છે. અહીંની લગભગ 22 વિધાનસભા બેઠકો પર ગુર્જર મતદારો ચૂંટણીને પ્રભાવિત કરે છે. આ સિવાય લગભગ 20 બેઠકો પર ગુર્જર સમાજના મતદારો બીજા કે ત્રીજા સ્થાને છે.

ભરતપુર ડિવિઝનમાં ભાજપના એક પણ ધારાસભ્ય નથી
ભરતપુર આ જિલ્લાઓમાં એક એવો વિભાગ હતો, જ્યાં 2018ની ચૂંટણીમાં ભાજપને ખરાબ રીતે હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ભરતપુર, કરૌલી અને સવાઈ માધોપુરના ચારમાંથી ત્રણ જિલ્લામાં ભાજપ પોતાનું ખાતું ખોલાવી શક્યું નથી. ભાજપના ઉમેદવાર શોભરાણી કુશવાહાએ ધોલપુરમાં માત્ર એક બેઠક જીતી હતી. જો કે, બાદમાં તેમને પાર્ટીમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા, જેનો અર્થ છે કે હાલમાં ભરતપુર ડિવિઝનની 19 સીટો પર ભાજપનો એક પણ ધારાસભ્ય નથી. જ્યારે વર્ષ 2013માં ભાજપે આ 58માંથી 44 બેઠકો જીતી હતી. 2013માં, પાયલોટે 2018ની વિધાનસભા ચૂંટણી માટે 21 બેઠકો સુધી સીમિત કોંગ્રેસને પુનર્જીવિત કરવા સખત મહેનત કરી હતી.