નવી દિલ્હીઃ નરેન્દ્ર મોદી સરકારે હવે ભારતની પ્રથમ ક્વોન્ટમ ચિપ બનાવવા માટે સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને ટેક કંપનીઓ પાસેથી મદદ અને કુશળતા માંગી રહી છે. જે વિશ્વના સૌથી ઝડપી ક્વોન્ટમ કોમ્પ્યુટરને પાવર આપી શકે છે. 13 સપ્ટેમ્બરના રોજ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રાલય (MeiTY) દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલ દસ્તાવેજમાં આ મોટો ખુલાસો થયો છે.


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

ભારતે સ્થાનિક ક્વોન્ટમ કોમ્પ્યુટર વિકસાવવા માટે એપ્રિલમાં ક્વોન્ટમ ટેક્નોલોજી અને એપ્લિકેશન્સ પર રૂ. 6,000 કરોડનું નેશનલ મિશન સ્થાપ્યું તે પછી આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે. ભારત અને અમેરિકાએ સંશોધન માટે સંયુક્ત ભારત-યુએસ ક્વોન્ટમ કોઓર્ડિનેશન મિકેનિઝમ પણ સ્થાપ્યું છે.


એવું કહેવાય છે કે ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટર્સ સૌથી અદ્યતન સુપર કોમ્પ્યુટર કરતાં 100 મિલિયન ગણા ઝડપી છે. MeiTY હેઠળ કાર્યરત C-DAC આ 'ક્વોન્ટમ' પહેલનો હવાલો સંભાળે છે.  'C-DAC એ અગ્રણી સ્વપ્નદ્રષ્ટા ક્ષેત્રોની શોધખોળ કરવા અને તેમાં જોડાવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ, જે એક ચુનૌતિપૂર્ણ સમસ્યાઓના ઉકેલ તરીકે વિકસી રહ્યું છે, તે મોટી પડકારજનક સમસ્યાઓ ઉકેલવા માટે તૈયાર છે. C-DAC ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટર્સનું નિર્માણ કરશે જ્યાં ક્વોન્ટમ પ્રોસેસિંગ ચિપ્સ મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે.


આ પણ વાંચોઃ બીએડ કરનારાઓ પ્રાઈમરી ટીચર ન બની શકે, પણ આમ છતાં તમારી પાસે છે આ 5 વિકલ્પ


ક્વોન્ટમ ચિપ શા માટે?
દસ્તાવેજમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગમાં ગેમ-ચેન્જર બનવાની ક્ષમતા છે. દસ્તાવેજ વધુમાં વિગતો છે કે 'ક્વોન્ટમ કોમ્પ્યુટર્સ, ક્વોન્ટમ સિસ્ટમ્સનું ચોક્કસ અનુકરણ કરવાની તેમની ક્ષમતાને જોતાં, સંભવિતપણે આ ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિ લાવી શકે છે. તેનો ઉપયોગ વિગત અને સ્કેલના સ્તરે સંભવિત નવી સામગ્રીના વર્તનનું મોડેલ અને આગાહી કરવા માટે કરી શકાય છે જે હાલમાં અજોડ છે. C-DAC એ પરિકલ્પના કરે છે કે ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટર્સ અથવા ક્વોન્ટમ પ્રોસેસર યુનિટ્સ (QPUs) એ હાઇબ્રિડ કમ્પ્યુટિંગ સિસ્ટમ્સનો સૈદ્ધાંતિક ભાગ હશે, જ્યાં QPU સુપર કોમ્પ્યુટર પ્રવેગક તરીકે કાર્ય કરે છે.


સરકાર સીમલેસ ડિપ્લોયમેન્ટ અને ઇચ્છિત પરિમાણોના એકીકરણ અને જાળવણી માટે વધુ સમર્થન સહિતની પ્રક્રિયાઓ રિલીઝ કરવા માટે તેના વિકાસથી અંત-થી-અંત સહયોગની કલ્પના કરે છે. કંપની સાથે પ્રારંભિક જોડાણ ત્રણ વર્ષ માટે રહેશે.


ક્વોન્ટમ ચિપ શું છે?
ક્વોન્ટમ કોમ્પ્યુટીંગ ચિપ્સ ક્વોન્ટમ કોમ્પ્યુટર માટે પ્રોસેસર તરીકે કામ કરે છે. આ ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ ચિપ્સમાં ક્વોન્ટમ બિટ્સ અથવા 'ક્યુબિટ્સ' હોય છે. સુપરકન્ડક્ટિંગ-આધારિત ક્વોન્ટમ પ્રોસેસરોને ધ્યાનમાં લેતા, નોંધાયેલા ક્યુબિટ્સ ટ્રાન્સમોન, એક્સમોન, ક્વોન્ટોનિયમ, ફ્લક્સોનિયમ અને યુનિમોન ક્વિબિટ્સ છે અને તેની વધુ શોધ કરવામાં આવી રહી છે. દસ્તાવેજ જણાવે છે કે 'C-DAC ને 10-50 ક્યુબિટ્સ માટે સામાન્ય ક્વોન્ટમ ચિપ વિકસાવવાની જરૂર છે જે ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગમાં સંશોધન અને સંભવિત એપ્લિકેશન્સ માટે અન્વેષણ કરવામાં આવશે.'


આ પણ વાંચોઃ કોલ ઈન્ડિયામાં 560 જગ્યાઓ માટે ભરતી, દર મહિને 160000 રૂ. સેલેરી, આ રીતે કરો પ્રોસેસ


દસ્તાવેજ જણાવે છે કે ક્વોન્ટમ ચિપ ડિઝાઇન અને ડેવલપમેન્ટ ઉચ્ચ વફાદારી આઉટપુટ અને ગેટ ઓપરેશન સમય માટે અત્યાધુનિક ક્યુબિટ્સને સમર્થન આપશે અને આગામી 10 વર્ષ માટે આ ક્ષેત્રમાં વૈશ્વિક વિકાસ સાથે સુસંગત હોવું જોઈએ. સરકારે દસ્તાવેજમાં વિગતવાર જણાવ્યું હતું કે 'ચીપ એવી સુવિધામાં વિકસાવવામાં આવશે કે જેમાં વ્યાપારી, શૈક્ષણિક અને સરકારી બજારો માટે ક્રાયોજેનિક ઇલેક્ટ્રોનિક કંટ્રોલ ચિપ્સ સાથે ઉચ્ચ સુપરકન્ડક્ટર આધારિત ક્વોન્ટમ ચિપ્સનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતા હોય.'


પસંદ કરેલી એજન્સી પાસે વિશ્વ-સ્તરના વાતાવરણમાં વિકાસ અને ડિઝાઇન, સિમ્યુલેશન, લેઆઉટ, ફેબ્રિકેશન, ક્રાયોજેનિક હાઇ-સ્પીડ પરીક્ષણ અને પેકેજિંગ માટે સંભવિત ભાગીદારી હોવી જોઈએ. 'ક્વોન્ટમ ચિપનું પરીક્ષણ યોગ્ય સુવિધામાં થવું જોઈએ અને ક્ષેત્રના નિષ્ણાત દ્વારા માન્ય કરવું જોઈએ'. માત્ર એવી કંપનીઓ પસંદ કરવામાં આવશે જેમને ક્વોન્ટમ ચિપ ડિઝાઇન અને વિકાસમાં ઓછામાં ઓછો એક સફળ પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ કરવાનો અનુભવ હોય. અથવા તેમની પાસે ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ ચિપ ડેવલપમેન્ટ ટેક્નોલોજી ક્ષેત્રમાં ઓછામાં ઓછી એક સંબંધિત પેટન્ટ હોવું આવશ્યક છે.


લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે અમારી Zee News App ડાઉનલોડ કરો, અમારી સાથે જોડાઓ : facebook | twitter | youtube