ખેતરમાં નહીં તમારા ઘરના રૂમમાં ઉગાડો આ મસાલો, એક કિલોના છે 5 લાખ રૂપિયા ભાવ
હરિયાણાના હિસારના બે ખેડૂત ભાઈઓ પ્રવીણ સિંધુ અને નવીન સિંધુએ તેમના ઘરે દસ ગજના રૂમમાં કેસરની ખેતી કરીને એક ઉદાહરણ સ્થાપિત કર્યું છે. ખેડૂતોએ એરોફોનિક પશુપાલન સાથે ખેતી કરીને લાખો રૂપિયાનો નફો મેળવ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં બંને ભાઈઓ અન્ય ખેડૂતો માટે પણ મદદરૂપ સાબિત થઈ રહ્યા છે. માહિતી મુજબ ઈરાનમાં ઘરોમાં એરોફોનિક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને કેસરની ખેતી કરવામાં આવે છે. આ બે ભાઈઓ પ્રવીણ સિંધુ અને નવીન સિંધુએ ઈન્ટરનેટ દ્વારા તમામ માહિતી એકઠી કરી અને હિસાર આઝાદ નગરમાં કેસરની ખેતી શરૂ કરી. આ દરમિયાન તેણે કાચની રેકમાં ઉપર અને નીચે કેસરના બીજ વાવ્યા.
કેસરના બિયારણ 800 થી 1000 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે મંગાવવામાં આવ્યા હતા. કેસરની ખેતીમાં કેસરના છોડને વધુ પડતા સૂર્યપ્રકાશથી બચાવવા ખૂબ જ જરૂરી છે અને ઠંડક પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. આવી સ્થિતિમાં 10 યાર્ડના રૂમમાં એસી પણ લગાવવામાં આવ્યા હતા. પ્રવીણ સિંધુ અને નવીન સિંધુએ જણાવ્યું કે ખેડૂત એકવાર કેસરની પાક વાવે તો તે 5 વર્ષ સુધી સતત કેસરની લણણી કરી શકે છે, કારણ કે આ કામમાં વધારે મહેનતની જરૂર પડતી નથી.
તેમણે વધુમાં કહ્યું કે આ માટે દિવસનું તાપમાન 17 ડિગ્રી અને રાત્રિનું તાપમાન 10 ડિગ્રી હોવું જોઈએ. તે જ સમયે, 80 થી 90 ડિગ્રી ભેજ હોવો જોઈએ અને સૂર્યપ્રકાશ ત્રાંસી રીતે ઓરડામાં પ્રવેશ કરવો જોઈએ. આજના યુગમાં હાઈપરટેન્શન, ઉધરસ, વાઈ, કેન્સર, જાતીય ક્ષમતામાં વધારો, સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને વૃદ્ધોની આંખોની રોશની અને હૃદયરોગમાં કેસર ફાયદાકારક છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વિચારે છે કે ખેડૂતોની આવક બમણી થવી જોઈએ. આજે બજારમાં કેસરની કિંમત 3.5 લાખ રૂપિયા પ્રતિ કિલો સુધી છે.
પ્રવીણે જણાવ્યું કે ગયા વર્ષે પણ તેણે ખેતી કરી હતી, જેમાં તેને 7 થી 8 લાખ રૂપિયાનો નફો થયો હતો. સાથે જ નવીન સિંધુએ કહ્યું કે તેણે ઈન્ટરનેટ પરથી તમામ પ્રકારની માહિતી લઈને કેસરની ખેતીનું કામ કર્યું. એક ખેડૂત એક હજાર કિલો બિયારણ લઈને ખેતી શરૂ કરી શકે છે. નવીન અને પ્રવીણે સૌપ્રથમ યુટ્યુબ પર કેસરની ખેતીની પદ્ધતિ જોઈ. તે પછી તે જમ્મુ-કાશ્મીર ગયો અને 250 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના દરે કેસરના બીજ લાવ્યો. તેણે 100 કિલો કેસરના બીજ ખરીદ્યા. આ પછી તેણે ઘરની છત પર 15 બાય 15 ફૂટ વિસ્તારમાં ખેતી કરવાનું શરૂ કર્યું.
હરિયાણાના હિસાર જિલ્લાના કોથકલન ગામમાં રહેતા નવીન અને પ્રવીણે કોરોનાવાયરસ સંકટને આપત્તિમાં પોતાના માટે તકમાં ફેરવી દીધું. કોરોના સંકટને રોકવા માટે લાદવામાં આવેલા લોકડાઉન દરમિયાન, બંનેએ નોકરી છોડી દીધી અને તેમના ઘરની છત પર 15 સીટવાળી જગ્યામાં કેસરની ખેતી કરવાનું શરૂ કર્યું. લોકડાઉન દરમિયાન નવીન અને પ્રવીણે એક પ્રયોગ તરીકે છત પર કેસરની ખેતી કરી. તેણે એરોપોનિક પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને તેના ઘરની છત પર કેસરની ખેતી કરી અને તેમાંથી 6 થી 9 લાખ રૂપિયાની કમાણી કરી. ભારતમાં કેસરની ખેતી મુખ્યત્વે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં થાય છે. હરિયાણાના આ યુવાનોએ તેમના ઘરની છત પર એરોપોનિક પદ્ધતિથી કેસરની ખેતી કરી હતી. જો દુનિયાની વાત કરીએ તો ઈરાન, સ્પેન અને ચીનમાં કેસરની ખેતી એરોપોનિક પદ્ધતિથી થાય છે. ભારતમાં કેસરની ખેતી માત્ર જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં થાય છે, જ્યારે દેશ અને વિદેશમાં તેની ખૂબ માંગ છે.