Janmashtami 2023: આજે જન્માષ્ટમી, એટલે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણનો જન્મદિવસ. કેટલાક માટે તે નટખટ ગોપાલ છે, તો કેટલાક માટે માખણ ચોર, તો કેટલાક માટે કૃષ્ણ છે શાનદાર યુદ્ધ રણનીતિકાર. જન્માષ્ટમીનો તહેવાર દેશ-વિદેશમાં ધુમધામથી ઉજવવામાં આવે છે. ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના વિવિધ સ્વરૂપોની લોકો પૂજા અર્ચના કરે છે. ગુજરાત અને ભારતભરમાં ભગવાન કૃષ્ણના અઢળક મંદિરો આવે છે. આ મંદિરોમાં ભક્તોની ભારે ભીડ ઉમટે છે. દરેક મંદિરોનું વિશેષ મહત્વ રહેલું છે. ત્યારે આજે અમે તમને ગુજરાતમાં આવેલા ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના મંદિરો વિશે જણાવીશું.


COMMERCIAL BREAK
SCROLL TO CONTINUE READING

ગુજરાતમાં આવેલી ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની નગરીઓઃ


1. દ્વારકાનું દ્વારકાધિશ મંદિર-
પવિત્ર ગોમતી તટે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણનું મંદિર આવેલું છે, જે દ્વારકાધિશ રણછોડરાયના મંદિર તરીકે ઓળખાય છે. પુરાતત્વ વિભાગના મંતવ્ય પ્રમાણે આ મંદિર લગભગ 1200 વર્ષ જુનુ છે. એક તાર્કીક અંદાજ મુજબ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના પ્રપોત્ર વજ્રનાભે ઇ.સ. પુર્વે 1400ની આસપાસ અગાઉ સમુદ્રમા ડુબી ગયેલા મંદિરની બચી ગયેલી છત્રી સ્થાપી હતી. દ્વારકાનો શાબ્દિક અર્થ મુક્તિનો દરવાજો સૂચવે છે. અને પવિત્ર જગત મંદિર વિશ્વનું મંદિર સૂચવે છે. 


2. રૂકમણી મંદિર-
દ્વારકા શહેરથી લગભગ 2 કિલોમીટરના અંતર પર રૂકમણી મંદિર આવેલું છે. રૂકમણી મંદિર ભગાવન શ્રીકૃષ્ણના સૌથી પ્રિય પત્ની રૂકમણીને સમર્પિત છે. રૂકમણી મંદિર હિન્દૂ પૌરાણિક કથાઓમાં નોંધપાત્ર સ્થાન ધરાવે છે. મંદિરમાં 2 અદભુત્ નવકારશી કરેલી છે.


3. ગોપી તળાવ-
દ્વારકા શહેરથી 20 કિલોમીટરના અંતર પર આ ગોપી તળાવ આવેલું છે. ગોપી તળાવનો સમાવેશ ગુજરાતમાં આવેલા શ્રેષ્ઠ પવિત્ર સ્થળોમાં થાય છે. એક દંતકથા અનુસાર કૃષ્ણએ જ્યારે વૃંદાવન છોડી દીધું ત્યારે ગોપીઓ ઉદાસ થવા લાગી. ભગવાનને મળવાના હેતુથી તેઓ ચંદ્ર પ્રગટતી રાતે તળાવ નજીક કૃષ્ણને મળ્યા અને નૃત્ય કર્યું. તેથી આનું નામ ગોપી તળાવ પડ્યું. એકવાર નૃત્ય પુરુ થયા બાદ ગોપીઓ કૃષ્ણથી વિદાય લેવા તૈયાર ન હતા તેથી તેઓએ પૃથ્વીની નીચે સમાવવાનું નક્કી કર્યું. 


4. બેટ દ્વારકા-
દ્વારકાથી થોડે દૂર આવેલું છે બેટ દ્વારકા મંદિર. બેટ  દ્વારકા ભગવાન શ્રી કૃષ્ણનો વાસ્તવિક રહેવાસી માનવામાં આવે છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે મંદિરમાં મુખ્ય મૂર્તિ ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની પત્ની રુકમણીએ બનાવી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે કૃષ્ણનો નાનપણનો મિત્ર સુદામા તેમના બેટ દ્વારકા પેલેસમાં તેમને મળવા આવ્યો ત્યારે તેણે તેમને ફક્ત ભાત જ આપ્યા. મુખ્ય મંદિર જે એક ટાપુ પર સ્થિત છે, તેની આસપાસ શિવ, વિષ્ણુ અને હનુમાન તરીકે ઓળખાતા નાના મંદિરો આવેલ  છે.


5. ભાલકા તીર્થ-
ભાલકા તીર્થ સોમનાથ જિલ્લાના વેરાવળ ખાતે આવેલું છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે તેમનું રાજ્ય સ્થાપિત થયા પછી, એક દિવસ ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ એક ઝાડની ડાળ પર બેઠેલા જંગલની અંદર ગાઢ ધ્યાન કરી રહ્યા હતા. એક શિકારીએ તેના લટકતા પગને પક્ષીની તરફ ખોટી રીતે તીર મારવી. તીર કૃષ્ણના પગ વીંધે છે. તે પછી જ શિકારીને તેની ભૂલનો અહેસાસ થયો અને ભગવાન પાસે માફી માંગવા લાગ્યો. ત્યારબાદ કૃષ્ણે અર્જુનને બોલાવ્યા અને હિરણ, કપિલા અને સરસ્વતી નદીના સંગમ પર અંતિમ શ્વાસ લેવાની ઇચ્છા કરી. આજનું ભાલકા તીર્થ મંદિર તે જ સ્થળ પર બનાવવામાં આવ્યું છે જ્યાં કૃષ્ણને શિકારી દ્વારા ઈજા પહોંચી હતી.


6. રણછોડરાયજી  મંદિર-
નડિયાદથી 33 કિલોમીટર દૂર આવેલા ડાકોરમાં રણછોડરાયજી મંદિર આવેલું છે. આ મંદિર ગુજરાતના લોકપ્રિય પર્યટક આકર્ષણોમાંથી એક ગણાય છે. કિલ્લાની દિવાલોથી બંધાયેલ આ ભવ્ય મંદિર ડાકોરના મુખ્ય બજારની વચ્ચે સ્થિત છે. આ મંદિર 24 બાંધકામો અને 8 ગુંબજોથી બનાવેલું છે.


7. ડાકોર મંદિરઃ
ખેડા જિલ્લામાં આવેલું છે ડાકોર મંદિર. જ્યા ભગવાન શ્રી કૃષ્ણનું વર્ષો પુરાણું ઐતિહાસિક મંદિર આવેલું છે. અહીં દર્શન માટે આવતા ભક્તોની મનની મનોકામના પુરી થતી હોય છે.


8. શ્યામળાજી મંદિર-
અરવલ્લી જિલ્લાની મેશ્વો નદીના કાંઠે શામળાજી મંદિર સાક્ષી ગોપાલ અથવા ગદાધરનું સ્થાન છે. અને કૃષ્ણના નાના સ્વરૂપને સમર્પિત એવા કેટલાક મંદિરોમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. ભગવાન શ્રી કૃષ્ણને અહીં ભગવાન વિષ્ણુના કાળા અવતાર તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યા છે અને એક કાયર તરીકે પૂજા કરવામાં આવે છે. આ મંદિરમાં ઘણી બધી ગાયની મૂર્તિઓની પૂજા કરવામાં આવે છે. 


9. જગન્નાથ મંદિર-
અમદાવાદના જમાલપુર ખાતે ભગવાન જગન્નાથનું મંદિર આવેલું છે. ગુજરાતના લોકપ્રિય ધાર્મિક પર્યટનોમાંથી એક છે. આ મંદિરમાં ભગવાન જગન્નાથ સાથે બાઈ બલરામ અને બહેન સુભદ્રા બિરાજમાન છે.