આકાશમાંથી ફાઈટર પ્લેન નીચે પડતું હોય ત્યારે શું છે પાઈલટનું સૌથી પહેલું કામ?

Plane Crash: એરક્રાફ્ટ (Fighter Plane) પડવાની અને ક્રેશ થવાની ઘટનાઓ અવારનવાર પ્રકાશમાં આવતી રહે છે. તાજેતરમાં આગ્રામાં એરફોર્સનું એક ફાઈટર પ્લેન ક્રેશ થયું હતું. જોકે, પ્લેનમાં હાજર બંને પાઈલટે કૂદીને પોતાનો જીવ બચાવ્યો હતો. પરંતુ પ્લેનમાં કૂદતા પહેલા પણ પાઈલટોને ઘણી કોશિશ કરવી પડે છે. તો ચાલો જાણીએ.

ઉત્તર પ્રદેશના આગ્રામાં સોમવારે એક મોટી વિમાન દુર્ઘટના જોવા મળી હતી. આગરાના કાગરૌલના સોનીગા ગામ પાસે એરફોર્સનું વિમાન ક્રેશ થયું છે. જો કે સદનસીબે આ અકસ્માતમાં કોઈ જાનહાનિ થઈ નથી. પ્લેન ખાલી ખેતરોમાં પડ્યું હતું. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે વિમાન ખેતરોમાં પડ્યું હતું. પ્લેન પડવાના ઘણા વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર ઝડપથી વાયરલ થઈ રહ્યા છે. આ અવસર પર લોકોના મનમાં એક સવાલ આવી રહ્યો છે કે જ્યારે ફાઈટર પ્લેન પડવા લાગે છે ત્યારે પાઈલટ શું કરે છે અને તેના વિકલ્પો શું છે?

જો કે, કેટલીકવાર અકસ્માત એટલી ઝડપથી થાય છે કે વસ્તુઓ હાથમાં રહેતી નથી અને પ્લેન પાંદડા અથવા કાગળના બનેલા પ્લેનની જેમ ખૂબ જ ઝડપથી નીચે પડવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં પ્લેનની અંદર રહેલા પાયલોટે પોતાનો જીવ બચાવવા માટે પેરાશૂટનો જ ઉપયોગ કરવો પડે છે. આગ્રામાં સોમવારે થયેલા અકસ્માતમાં પાયલોટે કૂદીને પોતાનો જીવ બચાવ્યો હતો. આ સિવાય જ્યારે કોઈ ફાઈટર પ્લેન પડવા લાગે છે ત્યારે પાયલટ પાસે કેટલાક ખાસ પગલાં હોય છે જે તેણે પોતાની સુરક્ષા અને પ્લેનને બચાવવા માટે લેવા પડે છે. આ પગલાં વિમાનના મોડલ, સ્થિતિ અને પાઈલટની તાલીમ પર આધાર રાખે છે.

કૂદતા પહેલા પાઇલોટ્સ શું કરે છે?:
➤ એરક્રાફ્ટને કંટ્રોલમાં લાવવુંઃ સૌથી પહેલા પાયલોટે એરક્રાફ્ટને કંટ્રોલમાં લાવવાનો પ્રયાસ કરવો પડે છે. જો એરક્રાફ્ટની ગતિ અને દિશા ખૂબ જ અસ્થિર થઈ ગઈ હોય, તો પાઈલટે તેને ફરીથી સ્થિર કરવા માટે ટેકનિકલ પગલાં લેવા પડશે. પાઇલટ તેના સ્ટેબિલાઇઝર, એઇલરોન્સ અને રડરનો ઉપયોગ કરીને વિમાનને સંતુલિત કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.

➤ ઑટોપાયલટને બંધ કરવું: જો ઑટોપાયલટ ચાલુ હોય જ્યારે એરક્રાફ્ટ નિયંત્રણની બહાર હોય, તો તેને બંધ કરવું મહત્વપૂર્ણ હોઈ શકે છે કારણ કે પાઇલટને પરિસ્થિતિ પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ મેળવવાની જરૂર છે.

➤ કંટ્રોલિંગ પિચ એન્ડ રોલઃ જો એરક્રાફ્ટ ઉથલાવી દેવાની કે પડી જવાની સ્થિતિમાં હોય, તો પાઇલટે એરક્રાફ્ટની પિચ (ઉપરની કે નીચે તરફની દિશા) અને રોલ (એરક્રાફ્ટનું તેની ધરીની ફરતે પરિભ્રમણ)ને નિયંત્રિત કરવા માટે પગલાં લેવા જોઈએ.

➤ એન્જિનની સ્થિતિ તપાસી રહી છે: જો એન્જિનનો પાવર ઓછો થવા લાગે છે અથવા એન્જિન નિષ્ફળ જાય છે, તો પાઇલટે એન્જિનને ફરીથી શરૂ કરવાનો પ્રયાસ કરવો પડશે. જો એન્જિન શરૂ થવામાં નિષ્ફળ જાય, તો પાઇલટે વિમાનને સુરક્ષિત સ્થાન પર ઉતારવાની તૈયારી કરવી પડશે.

➤ બહાર કાઢવાનો નિર્ણયઃ જો એરક્રાફ્ટનો કંટ્રોલ સંપૂર્ણપણે ખોવાઈ ગયો હોય અથવા જો કોઈ ટેકનિકલ સમસ્યા હોય જે વિમાનને ઉડવાનું અશક્ય બનાવે છે, તો પાઈલટ પાસે બહાર કાઢવાનો વિકલ્પ હોય છે (પેરાશૂટ દ્વારા કૂદકો મારવો). પાયલોટનો જીવ બચાવવાનો આ છેલ્લો ઉપાય છે. બહાર નીકળતા પહેલા, પાઈલટે સીટ બેલ્ટને યોગ્ય રીતે ખોલવો જોઈએ અને ખાતરી કરવી જોઈએ કે તેણે તમામ સલામતી પ્રક્રિયાઓનું પાલન કર્યું છે.

➤ મેડે સિગ્નલિંગ: જો પરિસ્થિતિ ગંભીર હોય અને વિમાનને બચાવવું મુશ્કેલ હોય, તો પાઈલટ એર ટ્રાફિક કંટ્રોલને "મેડે" સિગ્નલ મોકલે છે, જે એક ઈમરજન્સી મેસેજ છે, જે અન્ય એરક્રાફ્ટ અને સંબંધિત અધિકારીઓને મદદ માટે જણાવે છે. જો કે, તે ઘણીવાર પેસેન્જર પ્લેન અને જહાજોમાં વપરાય છે.